به گزارش خبرنگار مهر، نشست اسکات پیترسن خبرنگار روزنامه کریستین ساینس مانیتور در استانبول با خبرنگاران ایرانی عصر روز چهارشنبه در نمایشگاه مطبوعات و درباره موضوع مذاکرات هستهای ایران و ۱+۵ برگزار شد.
پیترسن در این نشست در تحلیل خود از وضعیت این مذاکرات گفت: در طول برگزاری این مذاکرات اوباما تلاش بسیاری کرده است تا با وجود فشار کنگره و اسرائیل به قولهای خود وفادار بماند و برای همین منظور سعی کرده تا تحلیل گران بسیاری را به کاخ سفید بیاورند تا بتواند با استدلال حرف خود را به ثمر برساند. از طرف دیگر در ایران هم حمایت بیسابقه ای از تیم مذاکره کننده برای به ثمر رسیدن مذاکرات انجام شد. وقتی رهبر ایران آقای ظریف را فرزند انقلاب میخواند و از او حمایت سیاسی قابل ملاحظه ای انجام میدهند نشان از همین مسئله دارد و این یعنی هر دو کشور توافق را در مذاکرات بسیار جدی میدانند.
وی ادامه داد: به نظر من نکته مهم برقراری تماسهای پایدار میان دیپلماتهای دو کشور است که اینک کنار هم مینشینند و با هم حرف می زنند. این تماس های با ثبات به معنای آن است که هر دو طرف فهم عمیقی نسبت به موضع هم پیدا کرده اند و همین مسئله است که مخالفتهای زیادی را در کشورهای خاورمیانه مانند عربستان کشورهای حوزه خلیج فارس و اسرائیل ایجاد کرده است.
پیترسن افزود: شاید هنوز هم نتوانیم بگوییم که توافقی میان ایران و ۱+۵ وجود داشته باشد اما به نظر من مسئله اصلی این است که هیچ کدام از طرفین مذاکرات نمیخواهند نامشان به عنوان مسئول شکست این مذاکرات مطرح شود.
وی در ادامه در پاسخ به این سوال که اگر همین فردا صبح مذاکرات به شکست بینجامد کدام کشور مسئول شکست آن خواهد بود گفت: ما نمیتوانیم حتی در ۲۴ نوامبر چنین قضاوتی را بکنیم. شاید هفته ها طول بکشد تا در صورت چنین اتفاقی متوجه شویم که چه کسی در این فرآیند مسئول بوده و توافقی که در وین صورت گرفته است را چه کسی زیر پا گذاشته است. به نظر من افکار عمومی جهان هستند که در این زمینه قضاوت خواهند کرد.
خبرنگار روزنامه کریستین ساینس مانیتور آمریکا در ادامه اظهار داشت: شاید توان موشکی ایران برخی را به این فکر بیندازد که این مسئله مانع از توافق اتمی میشود اما واقعیت این است که شورای امنیت ملی آمریکا با وجود نگرانی که نسبت به این مسئله دارد آن را مسئله مهمی در فرآیند مذاکرات نمیپندارد البته من هم مانند بسیاری از ایرانی ها میدانم که در مسئله ای مانند اسرائیل که ظرفیت اتمی آن اعلام نمی شود و مخفیانه میماند ابهاماتی ایجاد می شود که دلیل تبعیض میان آنها و ایران مشخص نیست.
پیترسن ادامه داد: اگر تمامی ۱۹ هزار سانتریفیوژ ایران که تکنولوژی آنها متعلق به ۴۰ سال قبل است به فعالیت بپردازند و با تمام ظرفیت در تمام طول سال کار کنند محصول حاصل از آنها معادل محصول تولید شده در پنج ساعت توسط یک شرکت اروپایی است. همین مسئله ما را به این نتیجه میرساند که موضوع اصلی در مذاکرات بحثهای فنی نیست بلکه مسائل سیاسی است.
این روزنامه نگار در ادامه با اشاره به انتخابات جدید کنگره و سنای آمریکا گفت: من فکر نمیکنم در پی مذاکرات مسقط کار آقای اوباما به استیضاح برسد اما او در مجلس جدید و با حضور جمهوری خواهان کار بسیار دشواری را پیش رو دارد. ما در آمریکا جمهوری خواهانی داریم که اگر توافق بدی میان ایران و آمریکا صورت بپذیرد به هیچ عنوان آن را نمیپذیرند و ردش می کنند.
پیترسن همچنین گفت: جمهوری خواهان آمریکا دو سال دیگر به دنبال دست یابی به کاخ سفید است اما واقعیت این است که مردم آمریکا به دنبال توافق با ایران هستند و به هیچ عنوان یک جنگ گسترده دیگر با نمی پذیرند. به نظر من مسئله هسته ای در رابطه با ایران یک بهانه است که اگر حل هم بشود سیاسیون آمریکا بهانه دیگری برای مقابله با ایران پیدا می کنند مثل موضوع حقوق بشر. یادمان نرود که بحث آمریکا با ایران بحث ایدئولوژیک است البته در طول این مدت ایران هم لیست طولانی از بهانه را به آمریکا ها داده است.
وی همچنین گفت: در هر دو کشور افرادی هستند که دسترسی به یک معامله خوب در این مذاکرات میسر نمی دانند و با آن مخالفند این در حالی است که هر دو طرف سرمایه گذاری زیادی را در این زمینه انجام داده اند و به دوست دارند به توافق برسند و به آن وفادار باشند و مهم این است که اگر توافقی اعلام بشود هر دو کشور باید آن را خوب تلقی کنند.
پیترسن در ادامه به واکنش مقامات ایرانی و آمریکایی پس از توافق ژنو اشاره کرد و گفت: در آمریکا مقامات دولت اوباما نگران کنگره و اسرائیل بودند و سعی زیادی برای متقاعد کردن آنها داشتند. برای همین بود که جان کری در کنگره اعلام کرد تخفیفهای داده شده به ایران بسیار کوچک است و هر لحظه قابل برگشت و به هیچ عنوان نگفت که در سند توافق به حق غنی سازی ایران اشاره شده است. او در ظاهر با منتقدان خودش صحبت می کرد اما هدف اصلی اش این بود که بر تفکر طرف ایرانی تاثیر بگذارد. از سوی دیگر در ایران در همان موقع آقای ظریف می گفت ما آنچه را که می خواستیم به دست آوردیم یک ماه پس از توافق ژنو من در دانشگاه تهران دیدم که بسیاری از دانشجویان از آقای ظریف سوالاتی می پرسیدند که فقط در آنها موضوع نگرش آمریکا به مذاکرات مطرح شده بود و همین مسئله باعث گلایه اقای ظریف شد که چرا فقط به طرف آمریکایی گوش می دهید و به ما اعتنایی ندارید اینها به نظر من یعنی اینکه دو طرف باید نسبت به آنچه می گویند بسیار محتاط باشند.
این روزنامه نگار ادامه داد: اگر توافقی میان ایران و ۱+۵ به وجود نیاید به معنای پایان جهان نیست اما مسائل زیادی را تحت تاثیر خود قرار می دهد. با این حال به باور من آلترناتیوهای دیگری هم وجود دارد؛ شاید کسانی باشند که در پی عدم توافق در مذاکرات خواهان جنگ باشند اما من باور دارم که مردم آمریکا به هیچ عنوان دنبال جنگ نیستند بلکه کمپانی های آمریکایی منتظرند تا توافقی ایجاد شود تا بتوانند در ایران کار کنند.
وی در بخش پایان صحبت های خود به نقش مهم رسانه ها در این مذاکرات اشاره کرد و گفت: رسانههای هر دو کشور تصویری بسیار منفی از هم نشان دادهاند و این بازی تا پایان ادامه دارد. متاسفانه در مورد مذاکرات در هر دو کشور پوشش خبری غیر مسئولانهای را دیدهایم و هر دو کشور با تهمت زدن همدیگر را تهدید کردند، مثلا در آمریکا گفته میشود که ایران نیروهای نظامی شیعه را در عراق تقویت می کند تا آمریکا نتواند در این کشور اعلام پیروزی کند. از طرف دیگر تهران با ترکیه و برزیل توافق نامهای را امضا می کند و سعی دارد نشان دهد که قدمی رو به جلو در پیروزی برداشته است و همین مسئله باعث شد که هیلاری کلیتون اعلام کند که این توافق پذیرفتنی نیست و تحریم های بیشتری را به سوی ایران روانه کند.