پیدا شدن «اسکلت زیرفرش»/ دُم خروس چکی‌ها بیرون زد

به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «اسکلت زیر فرش» نوشته ایوان کلیما نویسنده اهل چک با ترجمه رضا میرچی توسط انتشارات جهان کتاب منتشر و راهی بازار نشر شد.

این کتاب یادداشت هایی کوتاه درباره ریاکاری و فساد حاکمان در کشوری خیالی به نام «چِمِرسکو» در بر می گیرد. اصطلاح «اسکلت زیر فرش» در زبان مردم جمهوری چک همان کاربردی را دارد که «دُم خروس» در ضرب‌المثل و ادبیات فارسی.

سیاست در کشور چمرسکو به بزرگ و کوچک تقسیم می‌شود. سیاست کوچک به طور سنتی به مسائل کم اهمیت اختصاص دارد؛ برای مثال تامین آب آشامیدنی، تاسیسات فاضلاب، جمع آوری زباله، مرمت راه ها، راه اندازی مدارس و نیز امنیت شهروندان. اما سیاست بزرگ به مسائل بااهمیت تر توجه دارد، مانند قراردادهای بین‌المللی و در رابطه با آن، مسافرت به خارج، خرید هواپیماهای جنگی، ساختن بزرگراه و نیروگاه هسته ای، خصوصی سازی بانک های ورشکسته دولتی، دادن مجوز تلویزیون و بودجه دولت.

در مطلبی که ابتدای کتاب با عنوان «به جای پیشگفتار» درج شده، به نقل از ایوان کلیما آمده است: هرچه پیرتر می شوم، بیشتر توجه می‌کنم به این که تمامی ادبیات، همه ستایش‌ها یا شهرت‌ها بیشتر و بیشتر تنها پدیده‌هایی هستند لحظه‌ای. در بی پروایی عجول و انباشته از اطلاعات‌مان، تقریبا همه چیز را پیش از آن که درک کنیم فراموش می‌کنیم.

این مطلب که ابتدای کتاب، چاپ شده، بخشی از سخنرانی کلیما هنگام دریافت جایزه فرانتس کافکا در سال ۲۰۰۲ است که در بخش دیگری از آن می خوانیم: «من به نسلی که جنگ جهانی دوم و پیامدهای مستقیم و طولانی آن را تجربه کرده تعلق دارم. تحت تأثیر تجارب زمان جنگ و جنایاتی که پیامدش قربانی شدن بسیاری از هم‌پیوندان من بود شروع به نوشتن کردم. با احساس نوشتم، شاید ساده و سهل‌انگارانه ولی واقعی، که انسان باید تلاش کند تا ناگواری‌هایی که تجربه کرده، دیگر هرگز تکرار نشود. امروز نوشتن برای من دنبالة راهی است برای مخاطب قرار دادن خواننده و در میان گذاشتن مسئولیتی که در مورد دنیای خودمان داریم.»

عناوین یادداشت‌های این کتاب به این ترتیب است: گوشه ای از تاریخ قدرت در چمرسکو، سیاست در چمرسکو، چگونه در چمرسکو دولت ساقط می‌شود، رئیس جمهورهای چمرسکو، دانش و فرهنگ در چمرسکو، رسانه ها در چمرسکو، اطلاع رسانی در چمرسکو، آموزش تاریخ در چمرسکو، فساد مالی در چمرسکو، عملیات پلیسی در چمرسکو، کریسمس در چمرسکو، برنامه‌های شبانگاهی، ده فرمان برای ناظران رانندگی چمرسکو، ناسزا گفتن از راه تلفن، مصاحبه با دست اندرکاران، بانیان خیر آفریقایی ما، دانستن جک چقدر مفید است، درود بر تو شیمی!، فواید دانستن عوارض جانبی، طرح بهینه سازی رای گیری، پیش از تعطیلات مدرسه‌ها در چمرسکو، سرشب تابستانی، ماشین دروغ سنج، دورنمایی از آینده نزدیک، اسکلت در گنجه، هیتلر و استالین، شست و شوی مغزی، ریش تراش برقی، مرده ها در هواپیما و نمادها.

در قسمتی از این کتاب می‌خوانیم:

عملکرد ضعیف پلیس را می توان این طور توجیه کرد که از ماست که بر ماست. پلیس علت عمل تبهکارانه بعضی از افرادش را برخورد دائمی آن ها با عناصر تبهکار و الهام گیری از ایشان می داند. و پلیس خوب می داند اتفاق نیفتادن موارد جنایی برای او چقدر خطر کمتری در بر دارد.

با در نظر گرفتن واقعیاتی که ارائه شد، محبوبیت به طور سنتی ضعیف پلیس نزد مردم چمرسکو کم تر می‌شود. از این جهت آن هایی که مسئول افزایش محبوبیت پلیس (و همچنین خودشان) در بین مردم هستند، تصمیم گرفتند گروه پلیس را شاخص تر نشان دهند. هر از گاه در برابر دوربین تلویزیون، نیروی ویژه پلیس تولیدکنندگان مواد مخدر را متلاشی می‌کند (از این گذشته خرید مواد مخدر به طور معمول در پایتخت چمرسکو، ایستگاه های بزرگ راه آهن و دیسکوتک ها جای بحث ندارد). این اواخر عملیات بسیار گسترده پلیسی مُد شده است.

این کتاب با ۸۴ صفحه، شمارگان ۷۷۰ نسخه و قیمت ۸۰ هزار ریال منتشر شده است.