به گزارش خبرنگار مهر، میزگرد هم‌اندیشی تأمین مالی و تکمیل راه‌آهن چابهار ـ سرخس امروز با حضور معاونان شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور، نماینده مردم نهبندان در مجلس شورای اسلامی، جمعی از کارشناسان حمل و نقل ریلی و اصحاب رسانه، برگزار شد.
در این مراسم معاون راه‌آهن شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور با تأکید بر اینکه توسعه محور شرق یکی از اولویت‌های اصلی کشور است، اظهار داشت: پروژه راه‌آهن چابهار شامل دو بخش مسیر چابهار ـ زاهدان و همچنین مسیر زاهدان ـ زابل ـ بیرجند ـ گناباد ـ ایستگاه یونسی در راه‌آهن بافق ـ مشهد است.
عباس خطیبی ادامه داد: این دو مسیر ریلی در پیوست شماره یک قانون به عنوان دو طرح مستقل عنوان شد؛ خط‌آهن چابهار ـ زاهدان در سال ۸۹ ردیف بودجه گرفت و بخش زاهدان تا ایستگاه یونسی از سال ۹۴ در پیوست قانون آمد.
وی اظهار داشت: عملیات اجرایی پروژه راه‌آهن چابهار ـ زاهدان از سال ۸۹ در قالب تفاهم‌نامه‌ای بین وزارت راه و ترابری سابق و قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء (ص) آغاز شد، اما آغاز رسمی تکمیل پروژه از سال ۹۳ کلید خورد.
خطیبی ادامه داد: در حال حاضر پیشرفت فیزیکی کل پروژه چابهار تا زاهدان ۳۳ درصد ارزیابی می‌شود؛ مسیر به طول ۶۱۰ کیلومتر شامل یک خط ۳۱۰ کیلومتری از چابهار تا ایرانشهر و یک خط ۳۰۰ کیلومتری از ایرانشهر تا زاهدان است.
معاون ساخت راه‌آهن شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل ادامه داد: زیرسازی خط‌آهن چابهار تا ایرانشهر ۶۵ درصد رشد دارد و در این بخش زیرسازی در ۱۵۰ کیلومتر از مسیر اجرا شده است و در بخش خط ایرانشهر تا زاهدان پیشرفت زیرسازی مسیر ۱۲ درصد و سرجمع زیرسازی کل ۶۱۰ کیلومتر ۴۵ درصد ارزیابی می‌شود.
خطیبی با تأکید بر اینکه پروژه راه‌آهن چابهار ـ زاهدان یک ابر پروژه محسوب می‌شود، گفت: تاکنون یک‌هزار میلیارد تومان از محل بودجه سالانه، بودجه سهام، اوراق مشارکت، اسناد خزانه و غیره به این پروژه تزریق شده است.
معاون ساخت راه‌آهن شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل افزود: همچنین قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء (ص) به عنوان پیمانکار پروژه فقرزدایی، ساخت مدرسه و را در اطراف پروژه از محل تأمین مالی خود انجام می‌دهد.
وی با بیان اینکه تکمیل ایرانشهر تا زاهدان از سال ۹۵ آغاز شده است، گفت: اگر چابهار به زاهدان از طریق ریل متصل شود، در واقع بندر اقیانوسی چابهار را به شبکه ریلی متصل کرده‌ایم و دغدغه اصلی کشور رفع می‌شود، اما برای تکمیل این کریدور ضرورت دارد، زاهدان هم به مشهد متصل شود که این در این مسیر ۷۵۰ کیلومتری مطالعات فاز یک به پایان رسیده است.
خطیبی با تأکید بر اینکه وزارت راه و شهرسازی برای تأمین منابع این دو کریدور بزرگ ریلی پیگیری جدی دارد، گفت: از بهمن‌ماه سال گذشته در این حوزه تفاهم‌نامه‌ای با شرکت هندی برای خط چابهار ـ زاهدان داشتیم و در بخش زاهدان ـ زابل ـ بیرجند نیز اخیراً با شرکت چینی و شریک ایرانی تفاهم‌نامه‌ای منعقد کرده‌ایم.
وی اضافه کرد: همچنین در بخش اتصال بیرجند به ایستگاه یونسی تلاش کردیم از ظرفیت صندوق توسعه ملی به صورت قرارداد ساخت با فاینانس و واگذاری BLT با کنسرسیوم مذاکره کنیم، بدین ترتیب که ۷۰ درصد تأمین مالی را صندوق توسعه، ۲۰ درصد شرکت پیمانکار کنسرسیوم و ۱۰ درصد دولت تأمین کند.
معاون ساخت راه‌آهن شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل اظهار داشت: در جلسه‌ای که به تازگی با وزیر راه و شهرسازی داشتیم.
وی تأکید کرد که ضرورت دار همزمان با ساخت خط آهن چابهار ـ زاهدان مسیر زاهدان ـ زابل ـ میلک به این حلقه ریلی متصل شود.
پیشنهاد به آستان قدس در تأمین مالی خط‌آهن چابهار-سرخس
ر این میزگرد نماینده مردم نهبندان در مجلس شورای اسلامی با تأکید بر اینکه تکمیل خط‌آهن چابهار ـ سرخس بیش از ۴ هزار میلیارد تومان اعتبار می‌خواهد گفت: ضرورت دارد پس از آنکه مسیر چابهار تا زاهدان تکمیل شد، ادامه مسیر هم از سمت زاهدان به خراسان جنوبی ادامه یابد.
نظر افضلی با اشاره به ظرفیت‌های بندر چابهار به عنوان بندر اقیانوسی ایران گفت: توسعه بندر چابهار به عنوان شاهراه حیاتی منطقه مورد توجه همه کشورهای همسایه خصوصاً چین و هند است.
بنابراین گزارش در ادامه جلسه عنوان شد که در نبود اعتبارات دولتی و منابع مالی، امکان تأمین مالی راه‌آهن چابهار ـ سرخس با سرمایه بخش خصوصی و نهادهای عمومی وجود دارد، به هر حال پروژه خط‌آهن چابهار ـ سرخس رگ حیاتی شرق کشور محسوب می‌شود که نماینده مردم نبهندان در مجلس در این باره گفت: متأسفانه نگاه دولتمردان ایران از گذشته تاکنون کمتر به شرق کشور بوده است، البته ستاد توسعه شرق کشور تشکیل شده است و یک جلسه هم داشته است، اما باید نمایندگان حاضر در این ستاد فعال‌تر باشند، زیرا اگر شرق توسعه نیابد ممکن است به بحران‌هایی منجر شود.
نماینده مردم نهبندان در مجلس درباره سرمایه‌گذاری و تأمین مالی آستان قدس رضوی در پروژه خط‌آهن چابهار ـ سرخس گفت: در این رابطه ما به آستان قدس پیشنهاد داده‌ایم در پروژه خط‌آهن زاهدان ـ سرخس تأمین مالی داشته باشد ضمن آنکه از رئیس بنیاد مستضعفان هم خواسته‌ایم بیشتر به شرق کشور و خصوصاً نهبندان توجه کنند.
استقبال از روش مالی BOT
همچنین در ادامه این میزگرد، معاون برنامه‌ریزی شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور اظهار داشت: ما تلاش کرده‌ایم در بخش تأمین مالی خط آهن چابهار ـ سرخس اولویت‌مان مدل مالی ساخت، بهره‌برداری و واگذاری (BOT) باشد و در این حوزه از هر سرمایه‌گذاری استقبال می‌کنیم.
قبادی ادامه داد: در روش تأمین مالی BOT دو ریسک وجود دارد که اجازه نمی‌دهد سرمایه گذار خارجی در کشور ما با این مدل مالی سرمایه بیاورد که یکی از آنها ریسک تسعیر ارز است.
در ادامه این میزگرد بر لزوم تکمیل خط آهن از چابهار تا سرخس به صورت ویژه مورد تأکید کارشناسان ریلی قرار گرفت؛ کارشناسان عنوان کردند که ظرفیت کل شبکه ریلی ما سالانه ۳۵ میلیون تن است، اما فقط ظرفیت خط‌آهن چابهار ـ زاهدان و در ادامه تا سرخس ۱۰ میلیون تن خواهد بود، بنابراین باید این خط به صورت ویژه از چابهار به سرخس متصل شود، ضمن آنکه تأمین مالی پروژه به صورت BOT در اولویت است.
معاون برنامه‌ریزی شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل در این باره توضیح داد: اتفاقاً ما نیاز زیادی به سرمایه‌گذاری در قالب BOT داریم و ضرورت دارد اولویت فاینانس ما سرمایه‌گذاری باشد، بنابراین ما فضا را برای BOT باز گذاشته‌ایم.
قبادی اظهار داشت: از دلایل طولانی شدن فاینانس‌های ما آن سهم ۱۵ درصدی موردنیاز پروژه است که ما تلاش کردیم این ۱۵ درصد از محل صندوق توسعه ملی تأمین شود.
وی افزود: در بخش سرمایه‌گذاری ریلی و آزادراهی تأمین مالی از محل مصوبه هیأت مدیره صندوق توسعه ملی اخذ شده است.
قبادی تأکید کرد: در اغلب قراردادها تسعیر ارز با فرمول خاص جبران می‌شود و در قراردادهای سرمایه‌گذاری تسعیر ارز دیده می‌شود.
خط آهن چابهار ـ سرخس طبق بودجه ۹۷ از دو قطعه چابهار تا زاهدان و زاهدان تا حوالی تربت حیدریه تشکیل شده است.
بودجه موردنیاز تکمیل چابهار تا زاهدان حدود ۴۵۰۰ میلیارد تومان و تخصیص بودجه ۴۶۰ میلیارد تومان بوده است و برآورد بودجه ۹۷ رقم ۱۰۰ میلیارد تومان است.
ظرفیت ترانزیتی ۶ میلیون تن کالا از کشورهای CIS به مقصد آب‌های آزاد در جنوب کشور و درآمدزایی مستقیم و غیرمستقیم ۲۸۵ دلاری هر تن ترانزیت برای کشور از دلایل توجیه‌دار شدن احداث خط آهن چابهار ـ سرخس است.
اتصال تنها بندر اقیانوسی ایران با آبخور بیش از ۱۵ متر مناسب کشتی‌های اقیانوس‌پیما به شبکه ریلی کشور، فعال شدن ظرفیت بندر شهید بهشتی چابهار، فعال ظرفیت معادن شرق کشور، اشتغال‌زایی در شرق کشور و افزایش امنیت در کنار ایجاد زیرساخت مناسب برای جذب سرمایه‌گذاری و ممانعت از مهاجرت از اهمیت‌های این خط ریلی محسوب می‌شود.
عدم اولویت این پروژه در بین پروژه‌های ریلی کشور، عدم تخصیص منابع لازم برای افزایش سرعت اجرای پروژه و عدم برنامه وزارت راه و شهرسازی برای واگذاری پروژه به بخش غیردولتی از مشکلات این خط‌آهن است.
نظر شما