وجیهه سامانی نویسنده و دبیر شانزدهمین جایزه قلم زرین در گفتگو با خبرنگار مهر، درباره کتابخانه‌ها و توجهی که چندی است به ظرفیت‌های اجتماعی آن می‌شود، گفت: پویایی، تجهیز و به روز بودن کتابخانه‌ها؛ و استقبال مردم از آن‌ها، می‌تواند یکی از مهم‌ترین دلایل رشد فرهنگی و اخلاقی هر جامعه‌ای باشد. از اساس رابطه مستقیمی بین کتابخوان بودن یک جامعه با کاهش مشکلات اخلاقی و آسیب‌های اجتماعی وجود دارد. از طرف دیگر، فعالیت کتابخانه‌ها در برگزاری کارگاه‌های آموزشی و کلاس‌های تربیتی و نشست‌های مورد نیاز جامعه، می‌تواند خلأ مهم نهادهای مسئول دیگر در این حوزه را تا حد زیادی پر کند. البته طبق استانداردهای بین المللی ما باید ١٥٠٠٠ کتابخانه در سطح کشور داشته باشیم که متاسفانه مجموع کتابخانه‌های عمومی با کتابخانه‌های مساجد و مدارس مان به ۵ هزار باب می‌رسد که این رقم خیلی با حد مطلبش فاصله دارد.
وی افزود: کتابخانه‌ها محلی برای بهبود وضعیت فرهنگی و رفع مشکلات اجتماعی هستند. این اماکن، محل تلاقی آراء و اندیشه‌هایی هستند که نقطه اشتراک همه آن‌ها فهم و خرد و دانایی است. وقتی فرهنگ عمومی و سواد اجتماعی یک جامعه ارتقاء پیدا کند، قطعا زیر ساخت‌ها و پایه‌های فرهنگی محکم می‌شود؛ سطح بینش و فهم افراد بالا رفته و در نهایت این جهان‌بینی به همه حوزه‌های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و... سرایت پیدا می‌کند. برگزاری کارگاه‌ها و نشست‌های تربیتی آموزشی، در کنار تجهیز کتابخانه‌های سطح کشور به کتاب‌های به‌روز و مورد نیاز افراد، از اقدامات مهم چند سال اخیر در این حوزه محسوب می‌شود.
این داستان‌نویس گفت: در گذشته‌های دور مساجد به‌صورت سنتی محلی برای آموزش و دادن مشاوره و کسب اخبار و اطلاعات مورد نیاز بودند که متاسفانه به دلایل متعدد مرجعیت و کارکردشان را از دست داده‌اند. با توجه به اینکه بعد از مساجد و مدارس، این کتابخانه‌ها هستند که در محله‌ها و نقاط مختلف شهرها گستردگی و تعدد دارند، به نسبت دسترسی آسان‌تر و بهتری که دارند و از طرفی چون یک محیط امن فرهنگی محسوب می‌شوند، قطعا برای عموم قابل اعتمادتر هستند و باید از ظرفیت‌هایشان به بهترین شکل ممکن بهره‌برداری کرد.
نویسنده رمان «خواب باران» ادامه داد: کتابخانه‌ها محملی برای مشاوره‌ها و آموزش‌های روانشناسی خانوادگی و کودکان هستند. از آنجا که مراجعه به کتابخانه به اختیار افراد است و خلاف سال‌های مدرسه، اجبار و اصراری از سوی خانواده و قوانین مدنی وجود ندارد، این انتخاب آزادانه، برای افراد دلنشین است. از طرفی یک محیط کاملا فرهنگی و ادبی سرشار از حس آرامش و امنیت است. فرد در کتابخانه‌ها می‌تواند برای ساعتی هم که شده از قیل و قال زندگی رها شده و در سکوت بکر کتاب‌ها فرو رفته و یا از کارگاه‌های آموزشی‌اش استفاده کند. قطعا کلاس‌های آموزشی و کارگاه‌هایی که در چنین محیطی برگزار شوند، اول از همه حس امنیت و قابل اعتمادبودن را به آن‌ها منتقل می‌کنند.
سامانی گفت: طی سال‌های گذشته از کتابخانه‌های مختلف و متعددی استفاده کردم؛ هم از سالن‌های مطالعه و هم از کتاب‌ها. فضای کتابخانه برایم بسیار نوستالژیک و خاطره انگیز است. اما چیزی که در عمق خاطراتم نقش بسته و فراموش‌شدنی نیست، تصویری از کتابخانه مدرسه دوران دبیرستانم است که اتاق متروکی با کتاب‌های گرد و غبار گرفته و بی‌استفاده بود. با چند نفر از دوستانم هفته‌ها وقت گذاشتیم و با عشق و علاقه آن جا را خانه‌تکانی کردیم و از شکل متروکه در آوردیم. خیلی کار سختی بود. اما بعد از چند هفته کار و تلاش، حاصل زحمات‌مان دیدنی بود. تصمیم داشتیم با جمع کردن پول، کتاب‌های جدیدی به آنجا اضافه کنیم و دفتر امانت راه‌اندازی کنیم و برای کتابخانه کوچک‌مان تبلیغات کنیم اما یک روز صبح در اوج ناباوری دیدیم که ماشین آورده اند تا قفسه‌ها و کتاب‌های کتابخانه را خارج کنند چون قرار شده بود آنجا به آزمایشگاه تبدیل شود!
نظر شما