خبرگزاری مهر – گروه استانها- پروین قادری دانشمند*: طی سال‌های اخیر موضوع آسیب‌های اجتماعی موردتوجه ویژه مسئولان به‌ویژه مقام معظم رهبری قرارگرفته و بارها بر انجام اموری که این معضلات را کاهش دهد تأکید شده است.
در بررسی موضوع که دقیق‌تر می‌شویم آنچه تائید می‌شود اینکه گسست پیوندهای عاطفی و خانوادگی، شرایط سخت اقتصادی، مهاجرت و گسترش حاشیه‌نشینی، نبود مهارت‌های زندگی فردی و اجتماعی و از همه مهم‌تر دوری از معنویت باعث به وجود آمدن چنین آسیب‌هایی می‌شود که به‌طورجدی مانعی اساسی در مسیر رشد و توسعه جوامع هستند.
بر همین اساس از سال‌های گذشته استان‌های مختلف کشور بر آن شدند تا با ارائه راهکارهایی مانع از گسترش این آسیب‌ها شده و در راستای تحقق آنچه هدف قرارگرفته بود طرح‌ها و برنامه‌هایی ارائه شد.
اجرای طرح شورای فرهنگی محلات
استان همدان نیز از این قاعده مستثنا نیست و از سال ۹۳ با اجرای طرح شورای فرهنگی محلات در چند محله‌ای که به‌عنوان پایلوت در نظر گرفته‌شده بود کار را آغاز کرد که در پی آن پس از چند سال پیش‌طرح سلامت اجتماعی عملیاتی شد و کارها همچنان دنبال می‌شود.
در توضیح طرح سلامت اجتماعی اینکه در این طرح دستگاه‌ها و نهادهای دولتی و حاکمیتی وظیفه سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی، ساماندهی، هدایت، حمایت و نظارت را بر عهده داشته و اجرا توسط نیروهای مردمی داوطلب و فعال در تشکل‌های مردم‌نهاد با محوریت مسجد و امام جماعت انجام می‌گیرد.
پس از تصویب طرح در مراجع ذیصلاح و تشکیل ستادهای کشوری و استانی و شکل‌گیری دبیرخانه و کمیته‌های اجرایی و تدوین و ابلاغ بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌ها و ایجاد هماهنگی‌های بین بخشی و انتخاب محلات و مساجد و برگزاری دوره‌های آموزشی و توجیهی اولیه، کمیته‌های اجرایی توسط ائمه جماعات تشکیل می‌شود.
تقسیم‌بندی به‌صورت گروه ۵۰ خانواری
این کمیته‌ها در مرحله اول نسبت به تهیه اطلاعات کلی از محل اقدام کرده و تقسیم‌بندی را به‌صورت گروه ۵۰ خانواری یا کوچه انجام می‌دهند و از بین داوطلبین با در نظر گرفتن سن، جنسیت، تحصیلات، توانمندی و دیگر صلاحیت‌های موردنیاز حداقل تعداد ۴ نفر برای ارتباط‌گیری با اهالی و مدارس هریک از کوچه‌ها یا گروه‌ها انتخاب می‌کنند.
گروه‌های تعیین‌شده ضمن ارتباط‌گیری عاطفی با خانواده‌ها به بررسی و ثبت مشکلات و نیازمندی‌ها بر اساس فرم‌های طراحی‌شده پرداخته و اطلاعات جمع‌آوری‌شده را در اختیار کمیته اجرایی قرارمی دهند.
علاوه براین اعضا گروه‌ها با تشکیل گروه‌های مجازی به‌صورت مستمر با مخاطبین در ارتباط بوده و نسبت به تشویق خانواده‌ها برای حضور و شرکت فعال در برنامه‌ها و مراسم و دوره‌های آموزشی و مشاوره‌ای و فعالیت‌های گروهی اقدام می‌کنند.
کمیته اجرایی نیز بر اساس اطلاعات جمع‌آوری‌شده توسط تیم‌ها نسبت به برنامه‌ریزی بر اساس نیازهای احصاء شده برای خدمات مشاوره‌ای، مددکاری و حمایتی اقدام می‌کند.
ارتباط با مدارس و مراکز عمومی فعال در محله، جلب حمایت‌های مردمی در راستای اهداف طرح و خدمات عام‌المنفعه و ارتباط با کمیته‌های شهرستانی برای هماهنگی برنامه‌ها و جلب کمک‌ها و حمایت‌های مالی و قانونی از دیگر فعالیت‌های کمیته‌های اجرایی است.
آنچه باعث تمایز این طرح‌شده و شاخصه مهم آن به شمار می‌رود بکار گیری ظرفیت‌های مردمی با محوریت دو رکن مهم جامعه اسلامی یعنی خانواده و مسجد است در یک‌کلام آنچه باعث تمایز این طرح‌شده و شاخصه مهم آن به شمار می‌رود بکار گیری ظرفیت‌های مردمی با محوریت دو رکن مهم جامعه اسلامی یعنی خانواده و مسجد است.
مدیرکل تبلیغات اسلامی استان همدان در خصوص این طرح در گفتگو با خبرنگار مهر بابیان اینکه تبلیغات اسلامی استان همدان به سهم خود با برنامه‌ریزی‌های لازم در راستای رفع آسیب‌های اجتماعی طرح «سلامت اجتماعی» را در دستور کار خود قرار داده است، عنوان کرد: طرح «سلامت اجتماعی» باهدف ایجاد یک جامعه سالم با محوریت مسجد و خانواده در دستور کار اداره تبلیغات اسلامی استان قرار دارد.
حجت‌الاسلام دشتکی مهم‌ترین هدف این طرح را استفاده از ظرفیت‌ها و توانمندی‌های مردمی برای پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی و کمک به آسیب دیدگان با سازمان‌دهی تشکل‌های مردمی برشمرد و گفت: با اجرای این طرح و استفاده از ظرفیت‌های مردمی می‌توان آسیب‌های اجتماعی را کاهش داد.
وی بابیان اینکه طرح سلامت اجتماعی در دو بخش عمومی و تخصصی اجرا می‌شود، افزود: بخش عمومی آن در قالب ۷۲ برنامه در سطح مساجد، هیئت‌ها، مراکز تبلیغی و مؤسسات فرهنگی قرآنی و دیگر مراکز جمعیتی از اوایل سال گذشته اجراشده است.
وی عنوان کرد: بخش تخصصی طرح سلامت اجتماعی نیز در ۱۸ نقطه از مناطق محروم استان به‌ویژه در شهر همدان و ملایر در حال اجرا است.
حجت‌الاسلام علی دشتکی بابیان اینکه یکی از اهداف والای انقلاب اسلامی با محوریت قرآن و عترت، رسیدن به جامعه اسلامی و بااخلاق الهی است، اظهار داشت: در یک نظام توحیدی و اسلامی باید اصول و ارزش‌های انسانی در اوج خود باشد.
مدیرکل تبلیغات اسلامی استان بابیان اینکه اگر در جامعه کنونی آسیبی خودنمایی می‌کند در ابتدا باید علت آن را شناخت، گفت: با شناخت دلایل و ارائه راهکار می‌توان از دامن زدن به این آسیب جلوگیری کرد.
مسجد؛ سرحلقه طرح سلامت اجتماعی
وی بابیان اینکه طرح سلامت اجتماعی یا جامعه سالم از چند کمیته شامل مردم محله به‌ویژه جوانان، نوجوانان، نخبگان محله، مسئولان فرهنگی تشکیل‌شده که به‌عنوان پیکره آن هستند و سر حلقه این طرح مسجد است، افزود: مسجد زیرگروه‌های مختلف را در برمی‌گیرد و درنهایت به کوچه می‌رسد.
رئیس کارگروه برنامه‌ریزی طرح سلامت اجتماعی نیز در گفتگو با خبرنگار مهر بابیان اینکه بروز و شیوع آسیب‌ها اجتناب‌ناپذیر است چراکه تغییرات ایجادشده در فرهنگ و مختصات جوامع انسانی را نمی‌توان انکار کرد، گفت: بااین‌وجود چنانچه برنامه‌ای جامع و فراگیر با لحاظ شرایط فرهنگی و اعتقادی جامعه تدوین و اجرا شود در کاهش تأثیرگذاری و هزینه این آسیب‌ها مؤثر خواهد بود.
طرح سلامت اجتماعی بر محوریت آموزه‌های فرهنگ دینی و در رأس آن قرآن و عترت تأکید دارد محمدعلی صیادی بابیان اینکه طرح سلامت اجتماعی بر محوریت آموزه‌های فرهنگ دینی و در رأس آن قرآن و عترت تأکید دارد، گفت: احیای کارکردهای مساجد به‌ویژه در بخش‌های فرهنگی و اجتماعی و استفاده از ظرفیت‌های مردمی در این طرح دیده‌شده است.
وی حرکت در مسیر تحقق جامعه اسلامی را مورداشاره قرارداد و گفت: طرح جامعه سالم بر محوریت مسجد و خانواده در راستای کاهش آسیب‌ها و با نگاه پیشگیرانه و درمانی ارائه‌شده است.
رئیس کارگروه برنامه‌ریزی طرح سلامت اجتماعی احیای محوریت مسجد و خانواده، ایجاد ارتباط بین سه رکن اصلی جامعه یعنی خانواده، مدرسه و مسجد در راستای کاهش آسیب اجتماعی و تقویت و تحکیم بنیان‌های اعتقادی، اخلاقی و عاطفی جامعه را مهم‌ترین رویکرد این طرح برشمرد.
دبیر طرح سلامت اجتماعی استان همدان نیز در گفتگو با خبرنگار مهر نیز با بیان اینکه در اجرای این طرح در گام اول نسبت به شناسایی آسیب‌های اجتماعی و دسته‌بندی آنها اقدام می‌شود، اظهار داشت: این کار با مدیریت روحانی و امام جماعت مسجد محله با همکاری افراد شاخص و عناصر فعال فرهنگی اجرا می‌شود.
داوود عباسی بابیان اینکه هر پایگاهی ماهانه تعدادی جلسات برای اعضا برگزار می‌کند که شماره آنها بسیار است، عنوان کرد: دوره‌های آموزشی در بخش‌های مختلف برگزار می‌شود.
عباسی بابیان اینکه گزارش‌ها به‌صورت ماهانه دریافت و جمع‌بندی می‌شود؛ اضافه کرد: در حال حاضر این طرح در ۱۸ منطقه در حال اجراست اما اگر زیرساخت‌های موردنیاز آن فراهم شود تعداد مناطق افزایش خواهد یافت.
هر آنچه در اجرای این طرح هدف‌گذاری کرده بودیم به آن دست‌یافته‌ایم
وی بابیان اینکه هر آنچه در اجرای این طرح هدف‌گذاری کرده بودیم به آن دست‌یافته‌ایم، اضافه کرد: تمام انتظارها محقق شده است و یک طرح موفق قلمداد می‌شود.
وی بابیان اینکه اهداف تعریف‌شده جامه عمل پوشانده شده‌اند، تصریح کرد: استان همدان در سطح کشور در اجرای این طرح درراس قرار دارد و به نظر می‌رسد موفق‌تر عمل کرده است کما اینکه این طرح از همان ابتدا نیز از استان همدان کلید خورد.
آنچه مسلم است اینکه حمایت از آسیب دیدگان اجتماعی باید با دعوت از مردم به آنها واگذار شود چراکه وقتی مردم یک جامعه به حمایت از این آسیب دیدگان می‌پردازند، این حمایت بسیار عمیق‌تر و کامل‌تر است، زیرا مردم در متن این آسیب‌ها قرار دارند، آنها را خوب می‌شناسند و برای حمایت از افرادی که دچار بحران هستند انگیزه‌های قدرتمندی دارند.
نظر شما