به گزارش خبرگزاری مهر، نشست نقد و بررسی کتاب «از فرانکلین تا لاله‌زار» اثر سیروس علی‌نژاد روز پنجشنبه ۱۱ اسفند با حضور نصرالله حدادی، محمود آموزگار و نویسنده کتاب، در مؤسسه فرهنگی‌هنری ققنوس راوی دوران برگزار شد.
در ابتدای این‌جلسه زهره حسین‌زادگان مسئول روابط عمومی انتشارات ققنوس، به بیان سخنانی درباره چگونگی انتشار این کتاب پرداخت و گفت: طی مصاحبه‌ای با آقای علی‌نژاد متوجه شدیم در حال نوشتن اثری درباره همایون صنعتی‌زاده است. بنابراین پیشنهاد چاپ اثر را به او دادیم که ایشان هم پذیرفتند. به این‌ترتیب کتاب در سال ۱۳۹۵ چاپ و منتشر شد و امروز به چاپ پنجم رسیده است.
سخنران بعدی این‌نشست حدادی بود که گفت: بخش‌هایی در زندگی صنعتی‌زاده وجود دارد که در هیچ‌کدام از کتاب‌های مرتبط با او به آن‌ها پرداخته نشده است. ازجمله موضوعاتی که برای من مهم است، انگیزه آمریکا برای فعالیت انتشارات فرانکلین در ایران، ارتباط صنعتی‌زاده با فرانکلین و دادن مبالغی به مقامات آمریکایی است. موضوع دیگری که برای من شفاف نیست ارتباط صنعتی‌زاده با شاه است، این‌که چرا، به‌قول مهندس بازرگان، صنعتی‌زاده مأمور می‌شود پیام شاه را به بازرگان برساند.
وی افزود: مهم‌ترین سؤال من، موضوع زندان‌رفتن صنعتی‌زاده پس از انقلاب است و اشاره به بخشی از کتاب «از فرانکلین تا لاله‌زار» که صنعتی‌زاده در پاسخ به علی‌نژاد می‌گوید که «همونجوری که قبلا بهت گفته بودم» و در ادامه سه نقطه گذاشته شده است.
این‌پژوهشگر در ادامه به سرنوشت فرانکلین در ایران پرداخت و گفت: پس از صنعتی‌زاده، مدیریت فرانکلین به علی‌اصغر مهاجر می‌رسد که کاملاً مورد اعتماد صنعتی‌زاده بوده و او هم ۷ سال بعد اعلام ورشکستگی می‌کند. چرا باید مدیریت فرانکلین به این فرد داده می‌شد و چرا صنعتی‌زاده خود را کنار کشید؟ متأسفانه بخش‌های از زندگی صنعتی‌زاده هنوز شفاف نیستند؛ صنعتی‌زاده‌ای که نمی‌توان خدمات بسیار بزرگ او به ایران را نادیده گرفت.
در ادامه این‌نشست آموزگار مدیر نشر آمه گفت: صنعتی‌زاده شبی دیر به خانه می‌آید و پدربزرگش به‌جای تنبیه او خودش را تنبیه می‌کند و وقتی همایون اعتراض می‌کند، می‌گوید خودم را ترکه زدم که دل تو بسوزد. چون اگر تو را تنبیه می‌کردم دل خودم می‌سوخت و سوختن دل خیلی بدتر از سوختن پاست.
وی افزود: نقش مهم صنعتی‌زاده در چاپ و نشر کتاب در ایران قابل توجه است؛ ازجمله ظهور فن و علم ویرایش، که یکی از مهم‌ترین وظایف فرانکلین بود. شاهکار زندگی صنعتی‌زاده انتشارات فرانکلین بود که در واقع شروع عصر نشر مدرن در ایران است. یکی‌دیگر از مهم‌ترین خدمات صنعتی‌زاده، چاپ کتاب‌های جیبی با قیمت بسیار مناسب است.
رئیس پیشین اتحادیه ناشران در بیان ویژگی‌های فردی صنعتی‌زاده به پشتکار، هوش بالا و خلاقیت او اشاره کرد و گفت: تأسیس چاپخانه افست هم میراث گرانبهایی است که از صنعتی‌زاده به جا مانده است. وقتی چاپخانه تأسیس می‌شود، مشکل کمبود کاغذ هم به‌دنبال آن مطرح می‌شود، بنابراین صنعتی‌زاده به فکر تأسیس کارخانه کاغذسازی می‌افتد و بزرگترین کارخانه کاغذسازی پارس پا می‌گیرد. از دیگر فعالیت‌های ارزشمند صنعتی‌زاده در فرانکلین، تلاش برای تألیف و انتشار دایره‌المعارف است، که اولین مجلد آن در سال ۱۳۴۵ به سردبیری دکتر غلامحسین مصاحب منتشر شد.
در ادامه، سیروس علی‌نژاد در پاسخ به حضار که علت بعضی از اتفاقات زندگی صنعتی‌زاده را جویا شدند، گفت: فکر نمی‌کردم به همین زودی همایون را از دست بدهیم، وگرنه خودم هم سؤالات زیادی داشتم که متأسفانه فرصت مطرح کردن آن‌ها پیش نیامده است. فایل‌های صوتی مصاحبه‌هایم با صنعتی‌زاده موجود اند که شاید زمانی منتشرشان کنم. هرچند محتوای آن‌ها تفاوتی با محتوای کتاب «از فرانکلین تا لاله‌زار» ندارد.
بخش بعدی این‌نشست پرسش و پاسخ حاضران بود.
نظر شما