به گزارش خبرنگار مهر، بزرگداشت آیت الله مصباح یزدی با موضوع «جایگاه اندیشههای بنیادین آیت الله مصباح در سیره فکری و عملی ایشان» به همت مدرسه علمیه مروی به صورت مجازی و در قالب وبینار برگزار شد.
در این مراسم آیات محمود رجبی قائم مقام مؤسسه امام خمینی (ره) و محمدباقر تحریری ضمن تحلیل «جایگاه اندیشههای بنیادین آیت الله مصباح در سیره فکری و عملی ایشان» به ایراد سخنرانی پرداختند.
در ابتدای این مراسم آیت الله محمدباقر تحریری با بیان اینکه علامه مصباح معتقد بود که انسان یک وجود جامعی دارد، اظهار داشت: انسان ابعاد مختلفی دارد که شامل بعد روحی و مادی میشود که بعد روحی میتواند بعد جسمی آن را نیز تحتالشعاع قرار دهد. اساس نظام دینی نیز بر همین معنا قائم است که هم فعالیتهای فردی و هم فعالیتهای گوناگون روحی انسان را تحت یک مرکز حاکمیت قرار میدهد و آن حاکمیت دین است.
حقیقت دین تبیین ماهیت انسان است
تولیت مدرسه علمیه مروی ادامه داد: بنابراین یکی از اندیشههای بنیادین علامه مصباح دیدگاه ایشان نسبت به جامعیت دین در ابعاد گوناگون زندگی انسان است. اینکه حقیقت دین برای تبیین ماهیت انسان است که انسان از کجا آمده، در کجا قرار دارد؟ و به سوی چه حقیقتی رهسپار است و دیگر اینکه چگونه باید به سوی آن حقیقت و هدف قدم بردارد.
وی مساله دیگر را مطابقت فطرت با دین بیان و عنوان کرد: آنچه را که دین الهی به ما القا میکند و زمام امور را میخواهد در بر بگیرد تا انسان را اداره کند آن مقتضیات فطرت انسانها است که فطرت با یک سری امور مطابقت دارد. همانطور که انسان خاستگاهش این است که در زندگی دنیا اموری را به آن برسد و پیاده کند دین نیز چنین خاستگاهی دارد.
آیت الله تحریری بیان کرد: ارتباط تنگاتنگ مسائل فردی و روحی انسان با مسائل اجتماعی در آن تکامل حقیقی آدمی یکی از دغدغههای مهم علامه بود برای همین کمال حقیقی انسان را با بحثهای تحلیلی دقیق در کتابهای خود بیان میکند و اشاره به ارتباط با عالم غیب و تقرب الهی دارد.
تولیت مدرسه علمیه مروی ادامه داد: ایشان در کتابهای اخلاقی خویش انسان را موجودی مختار، هدفدار و تأثیر گذار در وصول به اهداف بیان میکند. اگر این اندیشههای بنیادین که منشأ آن قرآن و سنت است به باور تبدیل شود آثار آن در زندگی فردی و اجتماعی انسان مشخص میشود.
وی با بیان اینکه تبیین اندیشههای بنیادین و مباحث دینی نیازمند داشتن اعتقادی راسخ است، عنوان کرد: علامه اعتقادی راسخ به حقانیت دین داشت، توکل ایشان به باری تعالی و توسلشان به اهل بیت (ع) مثالزدنی بود. زندگی مرحوم مصباح با این سیره ظهور داده شد و توانست در برابر همه گرایشات و کنشهای گوناگون فکری و تمایلات دنیایی دیگران بایستد.
رسیدن به قرب الهی بالاترین کمال انسان
در ادامه آیت الله محمود رجبی قائم مقام مؤسسه امام خمینی (ره) به ایراد سخنرانی پرداخت و گفت: زمانی که به آیات و روایات تأمل میشود میبینیم که آیات و روایات به مساله معرفت تاکید ویژه دارد بخصوص در بین معارف، معارف بنیادین اساس و محور است چرا که سعادت بدون آن معارف بنیادین اساساً دست یافتنی نیست.
وی افزود: علامه مصباح بر این عرصه هم با بیان متقن، شفاف، رسا، دقیق و روشمند مبانی اندیشههای بنیادین اسلام را تبیین و تنظیم کرد و این اندیشههای بنیادین امتداد پیدا کرد و در ابعاد مختلف اندیشهها و اعمال ایشان تجلی پیدا کرد.
آیت الله رجبی اضافه کرد: یکی از اندیشههای ایشان دیدگاهی است که نسبت به انسان و اراده او دارد، اینکه انسان موجودی مرکب از جسم و روح است. انسان اگر با علم و اراده عمل میکند باید در برنامهریزی های اخلاقی، عبادی و عملی نیز به این نکته توجه داشته باشد که این اراده بر چه اساسی شکل میگیرد.
قائم مقام مؤسسه امام خمینی (ره) با بیان اینکه اراده بر اساس دو عنصر محبت و معرفت شکل میگیرد، تصریح کرد: هر کدام از این دو عنصر نباشد اراده از انسان صادر نمیشود بر همین اساس در همه برنامهها باید بر روی این دو عنصر سرمایه گذاری شود و از آن غفلت نشود.
وی با بیان اینکه انسان علاوه بر معرفت نیازمند انگیزه است، اظهار داشت: بالاترین انگیزه، انگیزه الهی است. یکی دیگر از اندیشههای بنیادین علامه اختصاص به رابطه دنیا و آخرت دارد اینکه دنیا را مقدمه آخرت میداند و تحلیلهایی که در ابعاد مختلف ارائه میدهد مبنی بر رابطه دنیا و آخرت است. همچنین بحث دیگری که ایشان به آن تاکید دارد این است که کمال انسان در تقرب به الله است، علامه از همین تعبیر در مباحث تربیتی فردی و اجتماعی استفاده میکند و تاکید دارد که در جامعه باید یاد خدا زنده نگاه داشته شود.
نظر شما