به گزارش خبرنگار مهر، استاد محمدرضا حکیمی پس از گذراندن یک دوره بیماری شب گذشته دار فانی را وداع گفت.
استاد محمدرضا حکیمی طی ماه‌های اخیر چند بار به علت ابتلاء به کرونا و بار دیگر به علت ضعف جسمانی ناشی از بیماری در بیمارستان بستری شدند و تحت مراقبت‌های ویژه قرار گرفت، اما پس از بهبود وضعیت و با نظر پزشکان از بیمارستان ترخیص و روند درمان در منزل پیگیری می‌شد تا اینکه ساعت ۲۲:۳۰ دقیقه آخرین شب مرداد ۱۴۰۰ به علت کهولت سنی دیده از جهان فرو بست.
به همین مناسبت مراجع تقلید، علما و شخصیت‌های دینی با صدور پیام‌هایی جداگانه درگذشت استاد محمدرضا حکیمی را تسلیت گفتند.
پیام تسلیت آیت الله نوری همدانی
بسم‌الله الرحمن الرحیم
انالله و اناالیه راجعون
درگذشت عالم فرزانه و اندیشمند برجسته استاد محمدرضا حکیمی (رحمت الله علیه) موجب تأثر و تأسف گردید.
نوآوری، انقلابی در سطح بسیار بالا و جامع بودن از ویژگی‌های ممتاز ایشان بود که با قلمی روان و توانا تالیفات متعددی در حوزه‌های مختلف علوم اسلامی در جهت ترویج و تبین معارف اسلامی و نشر تعالیم اهل بیت عصمت و طهارت (علیهم السلام) از خود به یادگار گذاشت.
فقدان آن عالم وارسته را به جامعه علمی، شاگردان و علاقمندان و خاندان مکرّم حکیمی تسلیت عرض نموده از خداوند قادر متعال غفران و رحمت واسعه الهی را برای آن مرحوم مسئلت می‌نمایم.
حسین نوری همدانی
اول شهریورماه ۱۴۰۰
پیام تسلیت آیت الله حسینی بوشهری
بسم‌الله الرحمن الرحیم
انا لله و انا الیه راجعون
ارتحال عالم فرزانه و اندیشمند بزرگ علامه محمد رضا حکیمی (رحمه الله علیه) موجب تالم و تأثر گردید.
این عالم ژرف اندیش و محقق متفکر از مفاخر بزرگ اسلامی است که آثار قلمی ارزشمندی در حوزه معارف اسلامی دارد.
اینجانب به بازماندگان ایشان و نیز به دوستان و ارادتمندان و مستفیدان از آن مرحوم به ویژه جامعه علمی کشور در حوزه و دانشگاه تسلیت عرض می‌کنم و علو درجات و رحمت و مغفرت حضرت احدیت را برای ایشان مسألت می‌کنم.
سید هاشم حسینی بوشهری
رئیس شورای عالی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم
پیام تسلیت علی لاریجانی
علی لاریجانی در پیامی با ابراز تألم و تأسف از درگذشت استاد محمد رضا حکیمی، علامه فرزانه، متفکر، اسلام‌شناس و ادیب برجسته، نوشت:
فقدان این شخصیت بی‌بدیل برای جامعه علمی و فرهنگی کشور، ضایعه‌ای سنگین و بی جبران است. آن عالم بزرگ و متعهد در طول عمر پربرکت خود، آثار علمی با ارزشی پدید آوردند و تفکر دینی را در دائره‌ای وسیع ارتقا بخشیدند.
آثار پرمغز این دانشمند عالیقدر در شمار حسنات علمی و فکری دوران حاضر محسوب می‌شود. اینجانب با تسلیت به جامعه علمی کشور و مخصوصاً به برادر ارجمند و دیگر بازماندگان محترم ایشان، به روح این عالم بزرگوار درود می‌فرستم و رحمت و مغفرت الهی را برای ایشان طلب می‌کنم.
پیام تسلیت آیت الله اعرافی
متن این پیام به این شرح است:
بسم‌الله الرحمن الرحیم
انا لله و انا الیه راجعون
درگذشت دانشمند فرهیخته و فاضل گرانمایه مرحوم استاد محمد رضا حکیمی رحمة الله علیه مایه تأثر و تأسف شد، درگذشت این ادیب و نویسنده و دانشور ولایی و عدالت خواه را به جوامع علمی حوزوی و دانشگاهی و ارادتمندان و شاگردان و بازماندگان محترم ایشان تسلیت گفته، برای آن فقید سعید روح و رضوان و غفران الهی و برای بازماندگان محترم شکیبایی و پاداش نیکوی الهی از خداوند مهربان خواستارم.
علی رضا اعرافی
مدیر حوزه‌های علمیه
۱ شهریور ماه ۱۴۰۰
۱۴ محرم الحرام ۱۴۴۳
پیام تسلیت آیت الله مصطفی محقق داماد
شنیدم که چون قوی زیبا بمیرد
فریبنده زاد و فریبا بمیرد
شب مرگ، تنها نشیند به موجی
رود گوشه‌ای دور و تنها بمیرد
در آن گوشه، چندان غزل خواند آن شب
که خود در میان غزل‌ها بمیرد
چو روزی ز آغوش دریا برآمد
شبی هم در آغوش دریا بمیرد
تو دریای من بودی، آغوش وا کن
که می‌خواهد این قوی، زیبا بمیرد
حدود ۵۵ سال پیش، نخستین بار مرحوم استاد حکیمی را در یکی از حجرات مدرسه نواب مشهد زیارت کردم. من که آن روز طلبه‌ای جوان بودم، خود را در مقابل مردی یافتم که «جهان بنشسته در گوشه‌ای» بود و از دامنش ادب و فضل سرازیر می‌شد. دستار خاکستری رنگی بر سر، و نه قبا بلکه پالتوی بلندی بر تن داشت. تسلطش بر ادبیات فارسی، ادبیات عرب، تاریخ، رجال و حدیث مرا خیره کرد. استاد حکیمی که اصالتاً اهل اردکان یزد و بزرگ‌شده خراسان بود، به زودی برای من به عنوان الگوی عالم عامل شناخته شد. آثار قلمی حکیمی، نشان‌دهنده ذوق سلیم در نگارش پارسی و عربی است.
استاد حکیمی، هر چند رهبر فکری برای نظریه تفکیک شناخته می‌شد، اما از نظر اخلاقی مایلم به یک نکته اشاره کنم؛ آنچه من شاهد آن بودم، ادب و احترام بالایی بود که این بزرگوار به اربابان حکمت اسلامی می‌نمود. من مکرر به چشم خود دیده بودم که او در مقابل استاد شهید مطهری با کمال تواضع و احترام برخورد می‌کرد. به خاطر دارم روزی مرحوم حکیمی به من تلفن فرمودند و گفتند که شنیده‌ام برخی دوستان در نظر دارند که مجموعه مقالاتی در تکریم استاد مهدی حائری‌یزدی فراهم آورند، فرمودند من هم مایلم نسبت به این شخصیت بزرگ، ادای وظیفه کنم. همه فضلا می‌دانند، استاد مهدی حائری‌یزدی که به هر حال یک فیلسوف شناخته شده بود ولی ایشان با کمال ادب و احترام مقاله بسیار محققانه‌ای نوشتند و برای من فرستادند که در آن مجموعه منتشر شود.
مرحوم حکیمی، آرمانش تحقق عدالت علوی بود، ولی مناسب است این شعر محی‌الدین‌بن‌عربی را من در اینجا بخوانم. وقتی به محی‌الدین‌بن‌عربی خبر دادند که جنازه ابن رشد اندلسی، حکیم معروف را به دروازه قرطبه می‌آورند، محی‌الدین‌بن‌عربی درسش را تمام کرد و به اتفاق دوستان و شاگردانش به استقبال جنازه آمد، ایستاد ملاحظه کرد که پیکر ابن‌رشد را بر تابوتی بر استری قرار داده بودند و برای حفظ توازن بار، طرف دیگرش را کتاب‌ها و تألیفات او نهاده‌اند. محی‌الدین شروع کرد زیر لب باالبداهه این بیت را زمزمه کرد و گفت: «هذا الحکیم و هذه آثاره، یا لیتی شعری هل اتت آماله»، یعنی این جنازه حکیم است و آن هم آثار علمی و قلمی اوست. ای کاش می‌دانستم که آیا او به آرزوها و آمالش رسید؟
ما جا دارد، امروز به استادمان جناب حکیمی بگوییم؛ ای استاد، سال‌ها برای تحقق عدالت علوی قلم زدی، سخن‌ها گفتی، خون دل‌ها خوردی، فریادها زدی. آیا به آرزویت رسیدی؟
به هرحال آیه قرآن مجید را تلاوت کنیم: «وَسَلامٌ عَلَیْهِ یَوْمَ وُلِدَ وَیَوْمَ یَمُوتُ وَیَوْمَ یُبْعَثُ حَیًّا». قرآن مجید، از زبان حضرت عیسی می‌گوید. ما خطاب به استاد حکیمی، با الهام و گرته‌گیری از قرآن مجید می‌گوییم سلام بر تو، روزی که زندگی می‌کردی و قلم می‌زدی و می‌نوشتی و امروز که از میان ما رفتی، و سلام بر تو روزی که دو مرتبه، در پیشگاه خدا حاضر می‌شوی.
عاشَ سَعیداً وَ مَاتَ سَعیدا.
پیام تسلیت رئیس دفتر تبلیغات اسلامی
حجت الاسلام واعظی با صدور پیامی درگذشت محمدرضا حکیمی را تسلیت گفت.
متن پیام به این شرح است:
بسم‌الله الرحمن الرحیم
انا لله و انا الیه راجعون
درگذشت عالم فرزانه جناب آقای محمدرضا حکیمی را به خاندان مکرم حکیمی و علما و فضلای حوزه علمیه مشهد به ویژه شاگردان و دوست‌داران آن مرحوم تسلیت عرض می‌کنم.
آثار و برکات علمی ایشان در حوزه‌های مختلف معارف اسلامی سرمایه‌ای ارزشمند است که پس از سال‌ها مجاهدت علمی بر میراث ارجمند فرهنگ و معارف اسلامی افزود.
اخلاق علمی و تواضع او در کنار زهد و پارسایی، نمونه‌ای عینی از تربیت‌یافتگان و شاگردان مکتب اهل‌بیت علیهم السلام به نمایش گذاشت که درس‌آموز طالبان و دانش‌پژوهان خواهد ماند.
از خداوند متعال برای آن فقید سعید رحمت و رضوان الهی، و برای خاندان و بازماندگان ایشان صبر و اجر مسئلت دارم.
اول شهریور ۱۴۰۰
احمد واعظی
رئیس دفتر تبلیغات اسلامی
پیام تسلیت معاون قرآن و عترت وزارت ارشاد
عبدالهادی فقهی‌زاده، معاون قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، در پی درگذشت خادم القرآن‌الکریم و حدیث‌پژوه برجسته؛ علامه محمدرضا حکیمی پیام تسلیتی صادر کرد.
متن پیام به شرح ذیل است:
بسم‌الله الرّحمن الرّحیم
إِذَا مَاتَ الْعَالِمُ ثُلِمَ فِی الْإِسْلَامِ ثُلْمَةٌ لَا یَسُدُّهَا شَیْءٌ إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَةِ.
خبر ارتحال ملکوتی خادم القرآن‌الکریم و حدیث‌پژوه برجسته حضرت علّامه و حکیم متالّه استاد محمدرضا حکیمی (ره) موجب تألم و تأثر فراوان گردید. ایشان عمر سراسر برکت خویش را در مطالعه و پژوهش در آیات و روایات اهل بیت عصمت و طهارت (ع) و نشرآموزه‌های نورانی آنان سپری کرد و مبلّغ راستین آموزه‌های ناب قرآن و عترت بود و در این راه با تأسی از تعالیم انسان‌ساز و کمال‌بخش اسلام، خود به سمت و سوی کمال در پرواز بود.
استاد محمدرضا حکیمی (ره) قرآن‌شناسی دردمند، حدیث‌دانی برجسته و خردورز بود که با دوری از نام و نان، به قله‌های کمال و حیات طیبه انسانی چشم دوخته بود. دغدغه‌مندی، توجه ویژه به فقرا و مستضعفان، دین‌مداری، دردمندی و درمان شناسی در آثار گرانبار و پرشمار آن ادیب حکیم موج می‌زند که الحیاة، بیدارگران اقالیم قبله، فریاد روزها، کلام جاودانه، خورشید مغرب، عقل سرخ و عاشورا مظلومیتی مضاعف تنها شاخه و برگ‌هایی از آن نخل تنومند معرفت و معنویت است.
اینجانب عروج آسمانی این بزرگ مرد اندیشه و دانشور حریم عشق و ایمان را به همه داغداران این ضایعه اندوهبار به ویژه بیت‌شریف و شاگردان ایشان تسلیت می‌گویم و از خداوند متعال برای آن استاد وارسته -که اکنون از این خاکدان پرگرفته و به ملکوت اعلی پیوسته است- غفران و رحمت واسعه الهی و همنشینی با اولیا و صلحاء را در بهشت برین مسئلت می‌کنم.
عبدالهادی فقهی‌زاده
معاون قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
پیام دکتر جمیله علم‌الهدی، دانشیار دانشگاه شهید بهشتی
جمیله علم الهدی دانشیار دانشگاه شهید بهشتی، به مناسبت رحلت علامه محمدرضا حکیمی پیام تسلیتی صادر کرد.
در این پیام آمده است:
رحلت اسلام‌شناسی سترگ و معلمی بزرگ را به جامعهٔ معلمان، نویسندگان و محققان ایران اسلامی تسلیت عرض می‌کنم.
استاد محمدرضا حکیمی علاوه بر اینکه در مقام کشف اسرار آموزه‌های دینی اندیشمندی توانا بود، سبک خاص و بیان شیوایش، او را در قالب «معلم» در آثارش حاضر می‌ساخت.
بازخوانی روزآمد منابع دینی و ساده‌گویی پیچیدگی‌های مباحث علمی در آثار استاد محمدرضا حکیمی، راهی برای جذب جوانان تازه‌آشنا با مطالعات اسلامی بود و آن‌ها که با سخنش آشناترند، به‌نحوی پژواک کلامش را هنگام خواندن این آثار می‌شنوند.
نقش «معلم غایب» در نوشته‌های استاد محمدرضا حکیمی، همچون استاد شهید مرتضی مطهری، جنبهٔ زیبایی‌شناختی خاصی به آثار عمومی‌تر ایشان می‌دهد که همچنان جایگاهش را در میان معلمان و مبلغان دینی این سرزمین زنده نگه می‌دارد. ولی افسوس که در غوغای رسانه‌های عوام‌پسند و هجوم محصولات اندیشه و هنر مدرن، حاشیه‌نشینی آثار این معلمان بزرگ، ناگزیر بیش از پیش خسارت می‌زند.
بار دیگر رحلت غریبانهٔ این عالم و معلم دین را به اهل سیر و سلوک و تشنگان معنویت و عدالت، به‌خصوص دانشجویان و معلمان تسلیت عرض می‌کنم و در عین حال، این فقدان را فرصتی برای بازنگری در دین‌شناسی و شیوه‌های تربیت دینی تلقی می‌کنم.
پیام رئیس حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی
بسم‌الله الرحمن الرحیم
درگذشت مرد فرزانه علامه محمدرضا حکیمی داغی است که با پیام‌ها و تسلیت‌ها تسلی نمی‌یابد. او که در خروش اعماق حیات، برای احیای مجدد لحظه‌ها و زندگی از همراهان استوار تنها چکاد آفتابگرفته مرزهای شیعه و اسلام بود. استاد بزرگ ما خود از بیدارگران اقالیم قبله بود و با روایتی که از بیداری و بیدارگران در اختیار ما گذاشت طریق حقیقت را تلالوئی دوباره بخشید. علامه محمدرضا حکیمی علی‌رغم اوج دست‌نیافتنی دانشی که از آن بهره‌مند بود، متواضعانه و مشتاقانه معاشر و همنشین جوانان جویای معرفت بود و این خود از برجسته‌ترین نقاط تمایز او نسبت به بعضی دیگر از قلل حکمت و حقیقت است. آثار او تا همیشه الهام‌بخش هنر کوبنده سرمایه‌داری مدرن و اسلام رفاه و تجمل خواهد بود و شخصیت او گرمابخش تنهایی مجاهدانی که گام در طریق جهاد اکبر و مقابله با نفس اماره گذاشته‌اند. درگذشت این فقید سعید را به خانواده محترم ایشان و عموم علاقه‌مندان او تسلیت عرض می‌کنم و امیدوارم در این ایام که متعلق به حضرت سیدالشهداء علیه‌السلام است روح او در آغوش حضرتش آرام و متنعم باشد، ان‌شاالله.
محمدمهدی دادمان
پیام تسلیت دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب
بسم‌الله الرحمن الرحیم
إِذَا مَاتَ الْعَالِمُ ثُلِمَ فِی الْإِسْلَامِ ثُلْمَةٌ لَا یَسُدُّهَا شَیْءٌ إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَةِ
خبر ارتحال عالم ربانی علامه محمدرضا حکیمی ره موجب تأسف و تأثر عمیق شد.
آن فقید سعید عمر پربرکت خود را در راه پژوهش دینی و ژرف‌اندیشی در دانش الهی و ترویج معارف اسلامی صرف نمود و باپشتکار وصف‌ناشدنی به خلق ده‌ها اثر عالمانه در علوم گوناگون پرداخت.
زیست ساده و زاهدانه او برگرفته از باور عمیق به سیره علمی و عملی نبی مکرم اسلام (ص) اهل‌بیت عصمت و طهارت (علیهم‌السلام) بود.
بی شک روش و منش آن مرد خدا زین پس الگویی عملی برای حقیقت‌جویان و حقیقت خواهان در همه مکان‌ها وزمان ها خواهد بود.
اینجانب با عرض تسلیت فقدان آن استاد والامقام به محضر علمای اعلام، محافل و مجامع علمی، شاگردان و بیت محترم و مکرم ایشان، از درگاه الهی برای آن مرحوم رحمت، غفران، علو درجات و حشر با اولیای الهی و برای بازماندگان صبر و اجر مسئلت می‌کنم.
پیام تسلیت محمد مهدی اسماعیلی، وزیر پیشنهادی فرهنگ و ارشاد اسلامی
اذا مات العالم ثلم فی الاسلام ثلمه لا یسدها شیئ
خبر ضایعه درگذشت علامه محمدرضا حکیمی، عالم اسلام‌شناس، فیلسوف عدالت و متفکر برجسته عدالتخواه، که سهم مهمی در گسترش روحیه انقلابیگری در میان جوانان داشت، بسیار تاسف‌برانگیز بود. جامعیت در عرصه‌های مختلف دانش، تسلط بر ادبیات و نوآوری در اندیشه‌ورزی از ایشان چهره‌ای بی‌بدیل در میان متفکران معاصر ساخته بود. در این غم جانکاه تنها تسلای ما، میراث فکری ماندگار ایشان در قالب کتاب‌های پرشماری است که ده‌ها سال سرچشمه اندیشه تشنگان «توحید» و «عدل» بوده است.
علامه حکیمی همانگونه زیست که می‌اندیشید. همدلی نوشتار و رفتار ایشان الگویی مانا برای جوانان عدالتخواه برجا گذاشت که به زیور توکل و تعبد و غنای نفس آراسته شده است.
اینجانب عروج رفیق دیرین مقام معظم رهبری را به محضرشان تسلیت عرض می‌کنم و برای خاندان معزز حکیمی، علاقمندان و شاگردان، و جامعه علم و فضیلت صبر و بردباری، صبر و اجر مسئلت دارم. خداوند این عالم فرزانه را با صاحب این ایام محشور نماید ان‌شاءالله
پیام تسلیت جهاد دانشگاهی
بسم‌الله الرحمن الرحیم
انالله و اناالیه راجعون
درگذشت حکیم متأله، عالِم عامل، مرزبان توحید و متفکر عدالت خواه علامه محمدرضا حکیمی (رضوان الله تعالی علیه)، جامعه علمی و دینی و عموم مردم حق مدار و علاقمند به تعالیم والای قرآن کریم و عترت طاهرین (ع) را در سوگ و اندوه نشاند.
این ثلمه و فقدان بزرگ را به محضر رهبر فرزانه انقلاب اسلامی، خاندان مکرم و داغدار حکیمی و شاگردان و علاقمندان به آن شخصیت اندیشمند و اسلام شناس تسلیت عرض می‌کنیم و از خداوند سبحان برای آن عزیز فقید، رحمت واسعه و علو درجات مسألت می‌نمائیم.
پیام تسلیت تولیت آستان قدس رضوی
متن پیام حجت الاسلام مروی به شرح زیل است:
باسمه تعالی
خبر تلخ و اندوهبار درگذشت دانشمند متعهّد و متفکّر برجسته، استاد محمدرضا حکیمی رضوان الله تعالی علیه حقیقتاً موجب تأثّر و حزن هر انسان با ایمان، منصف و عدالت‌طلب گردید.
کسب فیض الهی و معنوی در جوار بارگاه منوّر و قدسی حضرت ثامن‌الحجج علیه آلاف التحیّة والثناء، تلمّذ فعّال و پرجلوه در محضر درس فقیه بزرگ و کم‌مانند، مرحوم حضرت آیت الله العظمی سید هادی میلانی اعلی الله مقامه الشریف، بهره‌گیری شایسته و بایسته از محضر پرفیض استاد عرفان قرآنی، مرحوم آیت الله آقای حاج شیخ مجتبی قزوینی قدّس الله نفسه الشریف، از وی شخصیتی ساخته بود که تعبّد، فقاهت، عرفان قرآنی، زهد، بی‌رغبتی و بی‌اعتنایی به همه جلوه‌های حقیر مادّی، حرّیّت در گفتار و نوشتار، دفاع معتقدانه و نه سوداگرانه از عدالت اسلامی، رنجوری قلب و دل پاکش از فقر، محرومیّت و تبعیض در جامعه و دفاع از حیثیّت و کرامت انسانی از ویژگی‌های این دانشمند و حکیم با اخلاص، نوآور و دردآشنا بود.
این جانب این ضایعه بزرگ را به محضر مبارک رهبر عظیم‌الشأن انقلاب اسلامی مدّظلّه العالی، برادر بزرگوارش جناب حجت‌الاسلام والمسلمین آقای محمد حکیمی و همه دوستان و علاقه‌مندان و ارادتمندان این فقید سعید، تسلیت عرض می‌کنم.
در جوار مضجع نورانی و شریف حضرت رضا سلام الله علیه رضوان و رحمت الهی را برای ایشان مسألت می‌نمایم.
پیام تسلیت دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت (ع)
متن پیام حجت الاسلام رمضانی به شرح ذیل است:
بسم الله الرحمن الرحیم
ارتحال عالم فرزانه، ادیب وارسته، حدیث‌شناس سترگ و اندیشمند عدالتخواه، علامه محمدرضا حکیمی (طاب ثراه) موجب تأسف و تأثر گردید.
آن حکیم اسلام شناس و قرآن پژوه، عمر پربرکت خویش را صرف تحقیق و تألیف در زمینه کتاب و سنت نمود و آثار ماندگاری را برای استفاده آنان که در جستجوی "حیات طیبه" و در انتظار "خورشید مغرب" هستند به یادگار گذاشت.
ساده زیستی، جامع‌نگری، نوآوری، عدالت‌طلبی و نیز دفاع شورانگیز وی از انقلاب اسلامی و امام راحل (ره) در سال‌های مبارزه علیه رژیم ستمشاهی و پس از آن، همواره در یاد و خاطره علاقمندان ایشان خواهد ماند.
این ثلمه جبران ناپذیر را به پیشگاه امام زمان - ارواحنا له الفداء - و نیز به رهبر معظم انقلاب اسلامی - که سوگوار رفیق دیرین خویش گردیده‌اند - و به مراجع عظام تقلید، حوزه علمیه مشهد مقدس، تلامذه و علاقمندان آن عزیز و بویژه به خاندان مکرم حکیمی تسلیت عرض می‌کنم.
برای آن فقید سعید و نیز برادر تازه درگذشته ایشان مرحوم حجت‌الاسلام والمسلمین علی حکیمی، علو درجات و برای همه بازماندگان، وابستگان وشاگردان، صبر و سلوان مسألت می‌نمایم.
وإنا لله وإنا إلیه راجعون
رضا رمضانی
نظر شما