سفر تاریخی «بشار اسد» به امارات

خبرگزاری مهر، گروه بین الملل - رامین حسین آبادیان: اواخر هفته گذشته بود که خبرگزاری رسمی سوریه (سانا) از سفر «بشار اسد» رئیس جمهور این کشور به «ابوظبی» پایتخت امارات خبر داد. سانا گزارش داد که «بشار اسد» در سفر به امارات با «محمد بن راشد آل مکتوم» حاکم دبی دیدار و رایزنی کرد. شیخ محمد بن راشد آل مکتوم در این دیدار از سفر بشار اسد و هیأت همراه وی به امارات در راستای روابط برادرانه بین دو کشور استقبال و نسبت به برقراری امنیت و صلح در سراسر سوریه ابراز امیدواری کرد.

در این دیدار روابط بین دو کشور و دورنمای گسترش همکاری‌های دوجانبه بویژه در سطح اقتصادی و سرمایه گذاری مورد بحث قرار گرفت. در این دیدار شماری دیگر از مقامات دو کشور از جمله فیصل المقداد وزیر خارجه سوریه حضور داشتند. از سوی دیگر، خبرگزاری رسمی امارات (وام) هم گزارش داد که بشار اسد در این سفر با شیخ محمد بن زائد ولیعهد ابوظبی نیز دیدار و گفتگو کرد.

همانطور که پیش بینی می‌شد ایالات متحده آمریکا به سفر «بشار اسد» به امارات واکنش نشان داد و از این مسأله ابراز نارضایتی کرد ولیعهد ابوظبی در دیدار با بشار اسد در جریان تازه‌ترین تحولات سوریه قرار گرفت. دو طرف همچنین روابط سوریه و امارات و هماهنگی و همکاری مشترک بین دو کشور را مورد بحث قرار دادند. در این دیدار همچنین حفظ تمامیت ارضی سوریه و خروج نیروهای بیگانه از این کشور و نیز حمایت سیاسی و انسانی از سوریه و مردم آن به منظور دستیابی به راهکار مسالمت آمیز برای تمام چالش‌ها مورد تاکید قرار گرفت.

محمد بن زائد در این دیدار گفت: سوریه رکن اصلی از ارکان امنیت کشورهای عربی است و امارات به تقویت همکاری با این کشور در راستای تحقق مطالبات مردم سوریه برای توسعه و برقراری ثبات اهتمام دارد. همانطور که پیش بینی می‌شد، ایالات متحده آمریکا به سفر رئیس جمهور سوریه به امارات و استقبال مقامات ابوظبی از بشار اسد، واکنش نشان داد و از این مسأله ابراز نارضایتی کرد.

سفر تاریخی «اسد» به امارات و استقبال مقامات ابوظبی از وی، نشان داد که شیخ نشینان عرب به شکست سیاستهای سالهای اخیر خود در سوریه پی برده اند در همین ارتباط، یک سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا گفت: ما از تلاش برای مشروعیت بخشی به اسد عمیقاً ابراز نا امیدی و ناخشنودی می‌کنیم. وی افزود: واشنگتن تحریم‌ها علیه سوریه را لغو نکرده و از بازسازی این کشور تا زمان تحقق پیشرفت سیاسی حمایت نخواهد کرد. این سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفت: بلینکن تاکید کرد که ما از عادی سازی روابط با بشار اسد حمایت نمی‌کنیم. به همکاری با متحدان خود و سازمان ملل برای دستیابی به راهکار سیاسی در سوریه پایبندیم.

واقعیت این است که سفر تاریخی «بشار اسد» به امارات و استقبال مقامات این کشور از رئیس جمهور سوریه بیش از هرچیزی حاکی از اذعان شیخ نشینان عرب به شکست سیاست‌های‌شان در سوریه طی ۱۱ سال گذشته است. اماراتی‌ها در طول سالیان گذشته به ویژه در مراحل ابتدایی آغاز بحران سوریه در خط مقدم حمایت از تروریسم تکفیری و اعمال تحریم‌های اقتصادی گسترده علیه دمشق حضور داشتند.

در واقع، سران ابوظبی از بازیگران اصلی ایجاد هرج و مرج در سوریه محسوب می‌شدند. مقامات امارات در طول سالیان گذشته همواره ضمن حمایت از تروریسم تکفیری در سوریه، از جنگ اقتصادی علیه این کشور نیز حمایت کردند و به صورت مستقیم در آن مشارکت داشتند.

پس از غلبه دمشق بر تروریسم و تحریم‌های اقتصادی، اماراتی‌ها عملاً راهی جز عادی سازی روابط با سوریه در مقابلشان نیافتند از همین روی، پر واضح است که استقبال ابوظبی از بشار اسد به معنای اذعان شیخ نشینان اماراتی و شماری دیگر از متحدانشان به شکست سیاست‌های گذشته آن‌ها در قبال دمشق است. امارات از جمله کشورهایی بود که در طول سالیان متمادی گذشته از هیچ تلاشی برای منزوی ساختن دمشق دریغ نکردند. این کشور ازجمله حامیان تعلیق عضویت سوریه در اتحادیه عرب بود.

با این حال، پس از فائق آمدن دمشق بر تروریسم تکفیری و همچنین غلبه آن بر تحریم‌های اقتصادی گسترده، امارات و شماری دیگر از کشورهای عربی به این نتیجه رسیدند که تداوم سیاست‌های اشتباه گذشته هیچ سودی برایشان نخواهد داشت. از همین روی، آنها سیاست درهای باز را در قبال سوریه در پیش گرفتند و به صورت رسمی و علنی عادی سازی روابط با دمشق را در دستور کار قرار دادند.

باید به این نکته نیز توجه کرد که امارات تنها کشور عربی نیست که تصمیم به عادی سازی روابط خود با سوریه گرفته است. برخی از کشورهای عربی حتی بسیار زودتر از امارات دست به چنین اقدامی زدند. به عنوان نمونه، می‌توان به اردن اشاره کرد که اخیراً تماس‌های خود با مقامات سوریه را در سطوح عالی از سر گرفته است. چندی پیش بود که یک مقام ارشد در وزارت خارجه سوریه در همین زمینه گفت: از حدود یک سال پیش و با دستور شاه اردن، تماس‌ها میان امان و دمشق در عالی‌ترین سطوح ازسر گرفته شده است.

ازسرگیری روابط کشورهای عربی با سوریه معادله جدیدی را در منطقه ترسیم خواهد کرد؛ معادله‌ای که صهیونیست‌ها را در شرایطی بدتر از گذشته قرار خواهد داد در همین ارتباط، «غسان یوسف» کارشناس و تحلیلگر مسائل سیاسی سوریه می‌گوید: «با توجه به رسمی و علنی شدن استقبال مقامات اماراتی از بشار اسد، در طول روزها، هفته‌ها و ماه‌های آینده باید منتظر دیدارهای دیگر سران کشورهای عربی با مقامات سوری باشیم».

همزمان با تصمیم کشورهای عربی برای عادی سازی روابط خود با دمشق، برخی کشورها نیز به دنبال فراهم کردن زمینه جهت بازگشت سوریه به اتحادیه عرب هستند.

بدیهی است که در چنین شرایطی سوریه بیش از هر زمان دیگری به بازگشت به اتحادیه عرب نزدیک تر شده است. بنابراین، می‌توان پیش بینی کرد که در صورت توقف کارشکنی‌ها و سنگ اندازی های عربستان سعودی، تعلیق عضویت سوریه در اتحادیه عرب به زودی لغو خواهد شد و دمشق کرسی خود در این اتحادیه را بازخواهد یافت.

بازگشت روابط میان سوریه و کشورهای عربی به روند طبیعی و سابق خود می‌تواند معادلات منطقه‌ای را دستخوش تغییر و تحولات گسترده‌ای سازد. طبیعی است که یکی از مهمترین نتایج چنین اتفاقی، تنگ شدن عرصه بر رژیم صهیونیستی برای جولان در منطقه به منظور ضربه زدن به مقاومت، خواهد بود. اذعان شیخ نشینان عرب به شکست سیاستهایشان در سوریه و ازسرگیری روابطشان با دمشق، طبیعتاً موجب ترسیم معادله جدیدی در منطقه خواهد شد؛ معادله‌ای که صهیونیست‌ها را در شرایطی به مراتب بدتر از گذشته قرار می‌دهد.