آلودگی زیست محیطی بزرگترین مشکلی است که مردم استان با آن دست و پنجه نرم می کنند و بسیاری از پزشکان نیز معتقدند علت افزایش آمار بیماران مبتلا به سرطان در این استان نیز پراکندگی ذرات آلاینده حاصل از سوخت کوره های آجرپزی و کارخانه های کاشی و سرامیک است.
علاوه بر آلودگیهای زیست محیطی، ذخایر خاک استان نیز در معرض تهدید است زیرا آجر یزد به دلیل استفاده از نوع خاصی از خاک که تنها در استان یزد موجود است، معروف شده و این معروفیت کم کم می رود تا به مشکلی بزرگ در استان تبدیل شود زیرا خاک منبعی نیست که به سرعت تجدید شود و برای تجدید دوباره آن به میلیونها سال زمان نیاز است.
کوره های آجرپزی در واقع تنها برای آجرپزها و صاحبان این کارگاهها مفید است زیرا به جز خاک، آب و سوخت به سرمایه دیگری نیاز ندارند که خاک و آب آن از منابع طبیعی و سوخت آن با یارانه های بسیار سنگین توسط دولت تامین می شود.
نیروهای فعال در کوره های آجرپزی نیز اغلب یا اتباع بیگانه هستند که حقوق چندانی دریافت نمی کنند یا جوانانی که به دلیل مشکلات معیشتی به حداقل دستمزد هم رضایت می دهند و یا کودکان کار.
این کوره ها نه تنها از لحاظ زیست محیطی برای مردم مقرون به صرفه نیستند بلکه همین مردم برای استفاده از آجر تولیدی کوره هایی که سالهاست با آسیبهای آن روبرو هستند باید مدتها در نوبت بمانند زیرا فروش آجر در استانهای دیگر برای صاحبان کوره پز خانه مقرون به صرفه تر است.
بسیاری از کارشناسان مسائل اقتصادی معتقدند کار تعدادی از کوره های آجرپزی زمانی رونق گرفت که بحث ساخت و ساز در کشور رونق یافت و بازار آجر داغ شد از طرفی تعدادی از فخاریها به دلایل زیست محیطی بسته شدند، آنگاه فخاران باقیمانده نه تنها تولید خود را افزایش دادند و سودهای کلان به جیب زدند بلکه خطوط تولید خود را نیز تغییر دادند و به سمت تولید آجرسفال رفتند.
همین امر سبب شد قیمت آجر به یکباره افزایش یابد و مردم استان بیشترین ضرر را از این افزایش قیمت دیدند زیرا حاضر نبودند آجر شهر خود را به چند برابر قیمت خریداری کنند و کوره داران نیز توزیع آجر در استانهای دیگر را مقرون به صرفه تر دیدند.
با این تفاسیر واضح است که کوره های آجرپزی هیچ رهاورد مثبتی برای مردم شهر ندارد و تعطیلی آنها برای مردم مقرون به صرفه تر خواهد بود.
عده ای نیز معتقدند، حال که استان از ظرفیت خوبی در این زمینه برخوردار است، چرا برای ادامه کار آنها سنگ اندازی می شود و عده ای از مسئولان اجازه نمی دهند استان از این ظرفیت خود به خوبی استفاده کنند.
ماهانه 35 میلیارد یارانه سوخت به کوره های آجرپزی یزد اختصاص می یابد
معاون برنامه ریزی فرماندار یزد در این زمینه اظهار داشت: ماهانه 35 میلیارد تومان یارانه سوخت به 60 کوره آجرپزی دستی و 140 کوره فشاری و صنعتی استان یزد پرداخت می شود و این رقم سهم بسیار بزرگی از اعتبارات استانی است.
محمدعلی آزادی تصریح کرد: هم اکنون 70 درصد کوره های موجود در یزد، مازاد نیاز استان است اما مردم برای دریافت آجر در مضیقه هستند.
آزادی با اشاره به وضعیت نرخ گذاری آجر برای مردم استان یزد بیان داشت: تا دو سه سال پیش وضعیت فروش آجر به نحوی بود که در بسیاری موارد حتی زیر نرخ مصوب به فروش می رسید اما با داغ شدن بحث ساختمان سازی و مسکن به یکباره قیمت بالا رفت و حتی مردم استان نیز که مشکلات این کوره ها را به دوش می کشند و نسلهای بعدی آنها نیز باید تبعات ناشی از آن را ببینند یا به قیمت بسیار بالا مجبور به خرید آجر بودند یا اصلا آجری در استان نبود که بخواهند خریداری کنند.
وی همچنین با اشاره به نیروهای فعال در کوره های آجرپزی خاطرنشان کرد: علاوه بر مشکلات زیست محیطی و اقتصادی، حضور کارگران غیر ایرانی در این کارگاهها سبب بروز مشکلات فرهنگی در مناطق مختلف می شود و به طور قطع رفع آثار سوء فرهنگی هزینه های دیگری به استان تحمیل خواهد کرد.
معاون برنامه ریزی فرمانداری یزد همچنین با اشاره به اهمیت استفاده از ظرفیتهای استان در بخشهای تولیدی یادآور شد: مخالف استفاده از ظرفیتها نیستیم اما باید مبحث بهره وری را نیز در نظر گرفت.
وی عنوان کرد: اگر هزینه های مادی و معنوی که برای کوره های آجرپزی صرف می شود در هر بخش دیگری مثلا توریسم به کار گیریم به طور قطع نه تنها از ظرفیتهای استان استفاده بهتری شده بلکه مردم نیز از سود آن بهره مند خواهند شد.
آزادی در بخش دیگری از این گفتگو اظهار داشت: سیاست این است که تسهیلات و امکانات برای مصالح جایگزین در نظر گرفته شود تا مردم از آلودگی هوا رهایی یابند.
این مسئول همچنین با اشاره به اقدامات فرمانداری در خصوص نظارت بر نحوه توزیع آجر بین مردم استان یزد بیان افزود: از چندی پیش صدور حواله توسط اتحادیه فخاران صورت می گیرد و با متخلفینی که قبل از تامین نیاز مردم، آجر را به خارج از استان صادر کنند، برخورد خواهد شد.
وی همچنین تغییر کیفیت آجر، افزایش قیمت و تغییر خط تولید را از جمله تخلفاتی خواند که فرمانداری با آنها به شدت برخورد خواهد کرد.
بر اساس آمار و ارقام ارائه شده از سوی فرمانداری همچنین نظرات کارشناسان در این زمینه به نظر می رسد سرمایه گذاری در مصالح جایگزین نظیر سیمان، گچ و ... با توجه به وجود معادن مختلف در استان یزد هم برای مردم و هم برای دولت مقرون به صرفه تر است زیرا وجود چنین کارگاههایی علاوه بر اتلاف انرژی و سرمایه که امروز بحث داغ جامعه است، هزینه های درمانی و فرهنگی بسیاری را نیز به مردم و دولت تحمیل خواهد کرد.
به نظر می رسد تعطیلی کارگاههای مازاد و ساماندهی کارگاههای مورد نیاز استان و حتی کشور، بهتر و بیشتر بتواند پاسخگوی نیاز این نوع از مصالح ساختمانی باشد. با این اقدام نه منابع استان هدر می رود و نه سود مشکلات مردم روانه جیب عده ای خاص می شود.
نظر شما