به گزارش خبرنگار مهر در ارومیه، تبخیر آب، تغییر ترکیب بلورهای نمک دریاچه ارومیه به همراه خارج شدن بعضی از نمکهای محلول از محیط تالابی و باقی ماندن نمکهای منیزیم دار که حلالیت بیشتری دارند در حالی به عنوان عوامل تغییر رنگ دریاچه از سوی برخی کارشناسان محیط زیستی اعلام می شود که گروهی از کارشناسنان نظر دیگری دارند و اعلام کرده اند که آزمایشات علمی و دقیق به همراه نمونه برداری از مناطق مختلف آب دریاچه ارومیه که توسط اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی و مرکز تحقیقات آرتمیای کشور انجام شده اثبات می کند شکوفه های جلبکی (دونالیلا سالینا) و وجود باکتریهای "هالوفیت (نمک دوست) عامل تغییر رنگ دریاچه ارومیه هستند.
آنچه در این بحث جای تامل دارد تحت شعاع قرار گرفتن وضعیت بحرانی دریاچه ارومیه و خطر انقراض آرتمیا به عنوان تنها موجود زنده دریاچه ارومیه است که با طرح تغییر رنگ و سرخ شدن دریاچه ارومیه که پدیده ای کاملا طبیعی می باشد به فراموشی سپرده شده است.
تاکنون اقدامی جدی برای نجات دریاچه ارومیه صورت نگرفته است
اینکه چه عواملی موجب سرخ شدن آب دریاچه ارومیه شده است در نوع خود بحث بسیار مهمی است و حساسیتهای بالای چند روزه مسئولان و کارشناسان نیز جای تقدیر دارد ولی آب دریاچه ارومیه از سال 76 شروع به کم شدن کرده و طنین مرگ این تالاب ارزشمند از سالهای بسیار دور نیز به صدا درآمده ولی این امر در لابلای روزمرگی فعالیت مسئولان کشور و استانی تا حدودی به فراموشی سپرده شده بود چرا که تا کنون اقدام عملی و اساسی برای نجات آن صورت نگرفته است.
حال که به مدد تغییر رنگ دریاچه ارومیه بار دیگر وضعیت این تالاب ارزشمند به موضوع روز رسانه ها و مطبوعات محلی و کشوری تبدیل شده است آیا جای آن ندارد که کارشناسان و مسئولان ذیربط اقدام به انجام فعالیتهای همه جانبه برای نجات این دریاچه صورت دهند؟
بهتر نیست کارشناسان و مسئولان به جای صرف زمان و استفاده از ظرفیت رسانه ها برای اعلام اظهارنظرهای ضد و نقیض موجب فراهم شدن زمینه اجرای برنامه های تدوین شده و طرح شده در خصوص خروج این تالاب از وضعیت بحرانی شوند؟
هرچند بحث های زیادی از جمله انتقال آب، بارور کردن ابرها و مکانیزه کردن آب در بخش کشاورزی استان در ماههای اخیر با شدت بیشتری مطرح است ولی این اقدامات نیز تاکنون رنگ واقعیت به خود نگرفته اند.
عامل سرخ شدن دریاچه ارومیه جلبک "دونالیلا سالیناست"
مدیرکل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی در خصوص تغییر رنگ دریاچه ارومیه اظهارداشت: تنها عاملی که موجب تغییر رنگ دریاچه از آبی متمایل به سبز به قرمز شده است جلبکی با نام علمی "دونالیلا سالینا" است.
حسن عباس نژاد از زیست 12 نوع جلبک در داخل آب دریاچه ارومیه خبرداد و بیان داشت: از این تعداد یک نوع جلبک به نام علمی "دونالیلا سالینا" در اثر بالا رفتن میزان شوری، دمای بالای هوا و تابش شدید نور برای ادامه حیات و سازگاری با محیط زیست رندگدانه ای با نام کاروتن که به رنگ قرمز است از خود تشرح می کند که به جهت افزایش تشرح این جلبک و کاهش آب دریاچه ارومیه رنگ این تالاب ارزشمند به قرمز گراییده است.
میزان شوری آب دریاچه ارومیه به 360 گرم برلیتر رسید
وی با بیان اینکه متاسفانه هم اکنون میزان شوری آب دریاچه ارومیه به بالای 360 گرم بر لیتر رسیده است اظهارداشت: این جلبک تنها موجود زنده ای است که قادر است در شوری بالای زیاد آب زندگی کند.
عباس نژاد آرتمیا را تنها منبع تغذیه ای این جلبک نام برد و تصریح کرد: در پی بحران کم آبی دریاچه ارومیه و بالا رفتن میزان شوری آب حیات آرتمیا به خطر افتاده و تعداد آن در وضعیت فعلی به کمترین میزان خود رسیده است که این امر موجب شده است جلبک "دونالیلا سالینا" تکثیر زیاد پیدا کرده و رشد فزاینده داشته باشد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی با بیان اینکه هم اکنون در آب دریاچه ارومیه تنها سیست (تخم آرتمیا) وجود دارد و تعداد خود آرتمیا به صفر رسیده است خاطرنشان کرد: با کم شدن میزان منبع غذایی جلبک "دونالیلا سالینا" و به هم خوردن روند زنجیره غذایی در دریاچه ارومیه این جلبک شکوفا شده و اقدام به افزایش تشرح رنگدانه قرمز رنگ کرده است.
عباس نژاد خاطرنشان کرد: با ازبین رفتن آرتمیا به عنوان عامل تهدید حیات جلبک "دونالیلا سالینا" به همراه کاهش آب، بالا رفتن غلظت نمک، تابش شدید نور خورشید و دمای بالای هوا زمینه فعالیت و تکثیر این جلبک فراهم و رنگ دریاچه ارومیه سرخ شده است.
رنگ دریاچه ارومیه سالهای قبل نیز در چند نقطه قرمز بود
وی با بیان اینکه رنگ دریاچه ارومیه در سالهای قبل نیز قرمز رنگ بود گفت: در سالهای گذشته میزان سرخ شدن آب دریاچه ارومیه محدود به چند منطقه از این تالاب ارزشمند بود و به دلیل حجم بالای آب میزان سرخ شدن چندان قابل توجه نبود.
عباس نژاد از شناسایی جلبک سبز رنگ در دریاچه ارومیه هم خبرداد و افزود: این جلبک با نام دونالیلا سالینا مطرح است که در شرایط شوری بسیار بالا به رنگ قرمز گرایش پیدا می کند.
به گفته مدیرکل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی تعداد جلبک های سبز شنااسایی شده بسیار محدود می باشد.
سرخ شدن آب دریاچه ارومیه برای امراض پوستی مفید است
مدیرکل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی با رد کامل بحث کشند قرمز در دریاچه ارومیه گفت: این پدیده تنها در آب دریاهای آزاد مطرح می باشد و پدیده ای که در صورت رخ دادن در حالت شکوفایی جلبکی اقدام به تولید سم می کند که ضمن به خطر افتادن حیات آبزیان و موجودات دریا به دلیل ایجاد کدورت در سطح آب مانع تابش نورخورشید به اعماق دریا شده و تکثیر و زاد و ولد موجودات و آبزیان داخل دریا را به خطر می اندازد.
وی خاطرنشان کرد: این درحالی است که شکوفایی جلبکی (جلبک دونالیلا سالینا" در دریاچه ارومیه نه تنها هیچ گونه خطرزیست محیطی برای دریاچه ، موجودات آن ندارد بلکه به دلیل تشرح ماده بتاکاروتن که خاصیت ضد سرطانی دارد برای امراض پوستی خاصیت درمانی نیز دارد.
این اظهارات در حالی صورت می گیرد که آب دریاچه ارومیه از زمان پیدایش تا کنون به دلیل دارا بودن لجن و آب شور خاصیت درمانی زیادی از جمله درمان رماتیسم، امراض پوستی و... داشته و دارد.
عباس نژاد گفت: هرچند تغییر رنگ دریاچه ارومیه پدیده زیست محیطی و طبیعی است و حالت اکولوژیکی و زنجیره غذایی این تالاب ارزشمند را به هم زده است ولی نه تنها برای سلامتی انسانها مضر نیست بلکه برای امراض پوستی مفید است.
کاهش 50 سانتیمتری آب دریاچه ارومیه
این مقام مسئول با ابراز نگرانی از کاهش 50 سانتیمتری آب دریاچه ارومیه نسبت به خرداد ماه سال جاری گفت: هم اکنون تراز آب دریاچه ارومیه 1271.5 سانتی متر است که نشان از وضعیت کاملا بحرانی پارک ملی دریاچه ارومیه دارد.
تعداد آرتمیا در دریاچه ارومیه به صفر رسید
وی در خصوص وضعیت آرتمیا تنها موجود زنده دریاچه ارومیه گفت: متاسفانه شرایط موجود این تالاب اسفبار بوده و این امر حیات آرتمیا را با خطر جدی مواجه کرده است به گونه ای در حال حاضر تنها سیست (تخم ) آرتمیا در دریاچه موجود است و خود این موجود زنده به حداقل تعداد خود و در شرایطی تعداد آن به صفر رسیده است.
این مقام مسئول با بیان اینکه تمام این اظهارات به دلیل انجام آزمایشات دقیق و نمونه برداری شده از دریاچه ارومیه استخراج شده است، افزود: متاسفانه عده ای از افراد به دلیل کمبود اطلاعات دقیق اقدام به اظهارات غیر کارشناسی در این خصوص کرده اند.
از سال آبی 75 – 74 تا کنون رقوم ارتفاعی سطح تراز آب دریاچه ارومیه سیر نزولی پیدا کرده و در طول سالهای اخیر آب دریاچه بالاتر از شش متر کاهش داشته است که نیاز به یک عزم ملی و منطقه‌ای برای نجات این اکوسیستم با ارزش و بحران زده است.
بنا بر تحقیقات انجام شده از 12 سال پیش تا کنون نمودار تراز آب پارک ملی دریاچه ارومیه رو به پایین است و مطالعات مدیریت زیست بوم حوضه آبریز دریاچه ارومیه که با همکاری بانک جهانی به اتمام رسیده، نشان می‌دهد دریاچه ارومیه به عنوان دومین دریاچه شور جهان تا کمتر از 20 سال آینده با بحران شدیدی مواجه خواهد شد.
پارک ملی دریاچه ارومیه با ویژگیهای خاص خود بعد از دریاچه شور بحر المیت در دنیا به عنوان دومین دریاچه شور و بزرگ در جهان به شمار می رود، این دریاچه به عنوان بزرگترین تالاب دایمی با دارا بودن 102 جزیره بزرگ و کوچک در استان قابلیت های زیادی را در دل خود جای داده است.
مساحت این دریاچه بیش از 570 هزار هکتار است. با به خطر افتادن وضعیت این دریاچه علاوه بر تهدیدات زیست محیطی استان، حیات گونه های با ارزش و نادر کشور از جمله گوزن زرد ایرانی و... نیز به خطر خواهد افتاد.
نظر شما