حجت الاسلام حسين ديبا، معاون پژوهشي پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامي در گفتگو با خبرنگار "مهر" با اشاره به اينكه آموزه هاي ديني در برخي موارد همسو با معيارهاي جهاني نيستند، گفت: ممكن است جهان به نقطه اي برسد كه ديگر مرزي ميان ارتباط زن و مرد يا هم جنس با هم جنس وجود نداشته باشد اما آيا آموزه هاي ديني، چنين انديشه اي را مي پذيرد؟ به همين جهت است كه همه آموزه هاي جهاني را نمي توان پذيرفت از طرفي شرايط زمانه را نيز نمي توان ناديده گرفت و بهتر است كه به اجرايي كردن روابط تعريف شده زن و مردم و پاسخ دادن به نيازهاي عاطفي آنان بر اساس اصول ثابت و اصلي دين پرداخت.
وي با اشاره احكام زماني و فرازماني اسلام گفت: بعضي احكام اسلام به شرايط زماني و مكاني خاصي برمي گردد براي مثال دين خاتم از ابتدا مخالف برده داري بوده اما چون نظام برده داري بر جامعه آن روز عرب حاكم بوده به كلي آن را نفي نمي كند اما در جهتي گام بر مي دارد كه در نهايت برده اي وجود نداشته باشد، به چنين حكمي، حكم عصري مي گويند چرا كه ناشي از نيازهاي عصر خود بوده است.
حجت الاسلام ديبا افزود: بعضي از قوانين اسلام، فرازماني و فرامكاني هستند و به شرايط خاصي محدود نمي شوند مثل روابط زن و مرد اما جانبه هاي اجرايي آن در زمان هاي مختلف تغيير مي كند براي نمونه روزگاري زنان از خانه بيرون نمي آمدند اما امام خميني (ره) به عنوان يك نظريه پرداز اسلامي، حضور ايشان در اجتماع را پذيرفت و دوام جامعه را وابسته به ارتباط درست زن و مرد با يكديگر دانست.
وي با اشاره به قابليت جهاني شدن آموزه هاي فرازماني اسلام گفت: انسان، مخاطب اصلي تعاليم ديني است و آموزه هاي جهاني نيز در پي برآورده كردن نيازهاي انسان در جهان امروز هستند وهمه چيز را به نفع انسان تفسير مي كنند، دين نيز در پي هدايت انسانها و رساندن آنها به كمال است اما محور اصلي آموزه هاي ديني خداوند است و جهان و انسان را با خدا تفسير مي كند.
وي با اشاره به تعارضي كه در نوع نگاه آموزه هاي جهاني از يك طرف و ديني از سوي ديگر به انسان وجود دارد گفت: اين تعارض موجب نمي شود كه همه آموز ه هاي اين دو متفاوت با يكديگر باشند چرا كه اومانيستها به انسان مي انديشيند و كرامت او و اديان الهي و دين اسلام نيز به دنبال كرامت انسان با محوريت خدا هستند كه نتيجه يكي اما زاويه ديدها متفاوت است.
حجت الاسلام ديبا در ادامه افزود: در هر گزاره انساني يك نگاه ديني وجود دارد و يك نگاه جهاني و اين دو يا همراه هم هستند يا در تقابل با يكديگر و اين چيزي است كه بايد به آن توجه شود كه اين مورد نيز برخودار از چند حالت است يا آموزه هاي جهاني در برابر امري سكوت اختيار كرده اند و دين موافق يا مخالف با آن نظريه است و اين به زماني بر مي گردد كه دانش بشري و آموزه هاي جهان كه پيرو آن هستند به پاسخي براي آن مسئله نرسيده و يا اينكه دين در برابر آموزه هاي جهاني سكوت اختيار كرده است.
وي سكوت دين در برابر مسائل مختلف را بي مورد دانست و گفت: اديان الهي، به ويژه ديني چون اسلام كه از كاملترين اديان است نمي توانند نسبت به مفاهيم مختلف بي تفاوت باشند و سكوت آنها با آموزه هاي جهاني نشان دهنده موافقت با آن تعاليم و گزاره ها نيست بلكه منظور از اين سكوت اين است كه مسئله اي به شكل جهاني مطرح شده اما نظر دين از بطن متون ديني استخراج نشده است.
نظر شما