به گزارش خبرنگار مهر، چاپ سوم کتاب «نگاهی انتقادی به دانشگاه هاروارد» نوشته هری لویس با ترجمه مرتضی مردیها توسط انتشارات پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی روانه بازار نشر شد.
این کتاب شامل ۹ فصل با عناوین انتخاب و جهت، شایسته سالاری و شهروندی، ارتباط، رقابت، همکاری، معمای ابدی: راهنمایی، چرا نمره ها بالا می رود؟ ارزیابی به مثابه آموزش، استقلال، مسئولیت، تجاوز، دانشجویان و پول و ورزش دانشگاهی و پول است.
تمرکز نویسنده کتاب بر دوره کارشناسی است. او تلاش می کند توضیح دهد که «چگونه هاروارد و سایر دانشگاه های بزرگ دیدشان را به هدف اساسی تحصیلات دوره کارشناسی از دست داده‌اند. نویسنده کتاب می‌نویسد «این کتاب بازتاب کشمکی است که کالج هاروارد در دوران ریاست من با آن دست به گریبان بوده است. مشکلات شامل این موارد است که چطور و چگونه تدریس می کنیم؟ چرا و چگونه به دانشجویان نمره می دهیم؟ چگونه به دانشجویان کمک می کنیم احساس مسئولیت را در خود پرورش دهند.»
در مقدمه با عنوان سرآمدی صوری نویسنده به طور موجز به مباحثی مانند نمره‌دهی، مسئولیت شخصی، پول و دانشجویان، رقابت، مصرف‌گرایی و رویای امریکایی می‌پردازد. فصل اول با عنوان انتخاب و جهت با این سؤال شروع می شود که چگونه برنامه درسی به وضعیت بی‌هدفی دچار شد و نویسنده تجربه خود را در کلاس ریاضیات کاربردی و دانشجوی پر انرژی به نام بیل گیتس بیان می کند. او در این فصل به سیر تاریخی برنامه درسی و تغییرات آن در دوره کارشنایسی می پردازد تا بتواند به این پرسش پاسخ دهد که چرا دانشجویان در پایان تحصیل دوره کارشناسی، از خود می پرسند هدف این همه دورس که خوانده اند چه بوده است؟ در فصل بعدی، شایسته سالاری و شهروندی، نیز نویسنده برنامه درسی و دروس و واحدهایی راکه دانشجویان باید بگذرانند ارزیابی می‌کند. در فصل سوم با عنوان ارتباط، رقابت، همکاری به بیان تجربه خود در تغییر روش تدریس خود پس از سی سال می پردازد. فصل چهارم کتاب که معمای ابدی: راهنمایی نام دارد با این پرسش شروع می شود که چه بخوانیم یا چطور زندگی کنیم؟ که به رابطه میان دانشجو و استاد می پردازد. راهنمایی اکادمیک و راهنمایی اخلاقی از مباحثی است که در این فصل بدان پرداخته شده است. چرا نمره‌ها بالا می رود عنوان فصل پنجم کتاب است. در این فصل شیوه نمره دهی و وضیعت آن مورد بررسی قرار می گیرد. فصل ششم با عنوان ارزیابی به مثابه آموزش به نوعی ادامه فصل قبلی است و بحث نمره دهی از این منظر دنبال می شود که چرا اصلا اساتید نمره می‌دهند. فصل هفتم استقلال، مسئولیت، تجاوز نام دارد که به مباحث اخلاقی و به پایان رشد اخلاقی در کالج می پردازد. فصل هشتم دانشجویان و پول نام دارد. در این فصل به تغییر فرهنگی جایگزینی تعلیم و تربیت با پژوهش که کارکرد اصلی دانشگاه تلقی می‌شود می پردازد. نتیجه ای که وی در این فصل می گیرد این است که دانشگاه هاروارد دیگر نمی داند تعلیم و تربیت خوب چیست. او «برای بازسازی تعلیم و تربیت آرمانی که دانشجویان را برای زندگی کردن مثل یک شهروند مسئول و مولد آماده می کند» پیشنهاد جمع میان این دو اصل می داند؛ اول اینکه هر آنچه اساتید هاروارد آموزش می دهند ارزش یادگیری ندارد و دیگری آنکه باید به دانشجویان فرصت داد چیزهایی را که خود مفید می‌دانند ولی اساتید به آن توجه نمی کنند یاد بگیرند. ورزش دانشگاهی و پول عنوان فصل نهم است. در این فصل به دردسرهای ورزشکاران کالج، نظریه استاندارد درباره ورزشکاران کالج، می پردازد. در نتیجه گیری، لویس می نویسد «هاروارد کوشیده است در بسیاری چیزها بهترین باشد و اغلب هم موفق شده است؛ اما این حسن شهرت در سرآمدی را به قیمت فراموش کردن مقاصد مهم تری به دست آورده است. رهبران هاروارد اجازه داده اند ماموریت دانشگاه از تعلیم و تربیت به رضایت مشتری تغییر کند» و این چیزی نیست جز سرآمدی بدون روح.
چگونه این دانشگاه مهم می تواند روح خود را بازیابد؟ نویسنده معتقد است مهم ترین وظیفه متوجه اعضای هیئت علمی است. اگر آنها درگیر اهداف و تغییرات لازم در دانشگاه شوند آن وقت امید است که دانشجویان در هاروارد هم به سرآمدی و هم به آماده شدن برای اجرای نقششان در جامعه دست یازند. مشکلاتی که در این کتاب بدان اشاره می شود فقط نمونه هایی است که نشان می دهد دانشگاه از مسیر و ماموریت خود دور شده است مشکلاتی از قبیل اینکه نمره به یک اعتبار مستقل تبدیل شده، برنامه درسی وسیله ای برای خود مشغولی شده است، دانشجویان به عنوان مشتریانی که باید راضی نگه داشته شوند و… راه بازگشت در مسیر درست توجه به این نکته است که «مهم ترین هدف تعلیم و تربیت هاروارد فلسفه زندگی است که کرامت و شرافت را به امور انسانی وارد می کند»
درمعرفی پشت جلد این اثر آمده است: هاروارد به دانشجویان درس می دهد ولی آن ها را خردمند بارنمی آورد.آن ها ممکن است هم در امورتحصیلی و هم امور فوق برنامه برتری های فوق العاده ای خود نشان دهند ولی مجموعه فعالیت های تحصیلی شان باهم هماهنگی ندارد. تعداد کمی هستند که پنج یا ده سال پس از فارغ التحصیلی بتوانند به این سوال ساده پاسخ دهند که مهم ترین چیزی که هاروارد به شما یاد داد چه بود. پدرومادرها امیدوارند بپه هایشان پس از فراغت از تحصیل چیزهایی مهمتر ازچگونگی پارک دوبله یا تراز پرداخت یک حساب را به خاطر بیاورند. یک دانشگاه خوب همچون پدرومادر خوب باید به دانشجویانش کمک کند تا پیچیدگی های شرایط زندگی انسانی، یا دست کم آنچه را افراد با درک و فهم معقول و متداول درباره مشکلات زندگی تجربه کرده اند درک کنند. دانشگاه خوب دانشجویانش را به طرح پرسش هایی تشویق می کند که هم مهم است و هم دردسرساز.
کتاب «نگاهی انتقادی به دانشگاه هاروارد» در ۴۶۸ صفحه با قیمت ۲۳ هزارتومان توسط انتشارات پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی منتشر شده است.
نظر شما