«حلاجی» شغلی از دل تاریخ/ مشاغلی که در سمنان فراموش می‌شوند

به گزارش خبرنگار مهر، ندافی یا حلاجی شامل پنبه زنی، بالش دوزی و لحاف دوزی یکی از مشاغل سنتی و قدیمی در استان سمنان است که در کشاکش زندگی امروز ماشینی فناوری‌ها و محصولاتی مانند خوش خواب متأسفانه رو به فراموشی گذاشته است.

ندافی دارای بخش‌های مختلف مانند ساخت لحاف کرسی، لحاف عروس و داماد، بالش، نازبالش، کوسن، زیرانداز، روانداز و… است و حلاجی آماده کردن پنبه برای ساخت تشک و زیرانداز و رو انداز که این افراد هم به صورت سیار و هم به صورت مغازه به مردم خدمت رسانی می‌کرد.

حلاج‌ها و نداف ها معمولاً با چهارپا و یا دوچرخه که در همه کوچه‌های تنگ و باریک شهرهای قدیمی امکان ورود داشته باشند بین خانه‌ها می‌گشتند و با نوایی جالب توجه کلمه ندافی و پنبه زنی را می‌خواندند مانند آنچه امروز برخی وانت‌ها با بلندگو در شهر درخواست نان خشک از مردم می‌کنند.

یکی از بخش‌های کار حلاجی باز کردن تشک‌ها و لحاف‌های قدیمی، وشا کردن پنبه‌های بهم چسبیده و اصطلاحاً شاد کردن آنها، تمیز کردن و مجدداً دوختن است که هر سالی یک بار و یا دو سال یک بار توسط مردم انجام می‌شد.

این کار نزد مردم امری با برکت و مقدس بود زیرا غالباً فرزندان کوچک خانه زیراندازها را نجس می‌کردند و هر روز امکان شستن لحاف‌های سنگین آن روزگار نبود در نتیجه کار تطهیر آن را پنبه زن‌ها انجام می‌دادند و پنبه‌ها به خوبی شستشو می‌شد و از این منظر کار ندافی شغلی همراه با دعای خیر مردم بود. موضوع قابل توجه دیگر در حلاجی این بود که مردم برای جهاز عروس و داماد معمولاً بهترین لحاف و تشک‌ها را تهیه می‌کردند و در نتیجه برکت مشارکت در امر خیر هم نصیب حلاجان می‌شد.

حلاجی البته شغل دشواری است و معمولاً این افراد با گردن درد، دست درد، آرتروز و دردهای موضعی روبرو می‌شدند و قدیمی هایشان همواره غوزی بزرگ بر پشت شأن داشتند. موضوع دیگر یکه در این شغل مطرح می‌شد مقوله بهداشت بود زیرا امکان رشد باکتری و حتی موجودات انگلی ریز مانند ساس در رخت خواب‌ها وجود داشت و پنبه زنی و پهن کردن آن در آفتاب باعث می‌شد تا از لحاظ پاکیزگی نیز شغل ندافی اهمیت داشته باشد.

این شغل امروز کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد هرچند هنوزم این مغازه‌ها دیده می‌شوند اما به شکل سنتی آن بسیار محدود شده است.