به گزارش خبرگزاری مهر، جلسه هفتصد و بیست و ششم شورای فرهنگ عمومی روز سه شنبه چهارم تیر با حضور سعیدرضا عاملی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در دفتر وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد.
در ابتدای این جلسه سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: شورای فرهنگ عمومی از جمله مجموعه‌هایی است که گسترده‌ترین شبکه فرهنگی از مرکز تا همه شهرستان‌های کشور را داراست و امیدواریم که با توجه به رویکرد جدید شورای عالی انقلاب فرهنگی از ظرفیت این مجموعه استفاده شود. در این راستا امیدواریم که با نگاه به فلسفه مضاف به سمت فرهنگ مضاف حرکت کنیم و با ایجاد برشی از بخش عمومی در نسبت میان فرهنگ مردم و بخش عمومی به مباحث روشن و مشخص‌تری دست یابیم.
وی افزود: در همین راستا اسناد متعددی نوشته شده و اقدامات شایسته‌ای صورت گرفته که مواردی از قبیل فرهنگ کتاب و کتابخوانی، فرهنگ سلامت، فرهنگ مصرف بهینه آب، فرهنگ معماری و شهرسازی، فرهنگ زیارت و گردشگری مذهبی، فرهنگ امداد اجتماعی، حوزه ارتقای کارکردی مساجد و… قابل ذکر است. همچنین در راستای اسناد به‌تصویب‌رسیده سعی شده تا دبیرخانه هر یک از آنها به‌طور مستقل و با نظارت شورای فرهنگ عمومی در یکی از نهادهای متولی امور آن مستقر شود تا نسبت به اجرای آن احساس مسئولیت بیشتری به وجود آید.
این عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: شورای فرهنگ عمومی به‌عنوان یکی از شوراهای اقماری شورای عالی انقلاب فرهنگی محسوب می‌شود که دارای جایگاه و ظرفیت‌های خاصی است و به‌عنوان یک بازوی قدرتمند شورای عالی انقلاب فرهنگی می‌تواند نقش ایفا کند. یکی از مسائل مورد توجه در این بین، مسئله ضمانت اجرایی مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی و شورای فرهنگ عمومی است که مناسب است با رویکردی هم‌افزایانه به سؤالات مربوط به آن پاسخ داد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به سابقه فعالیت شورای فرهنگ عمومی گفت: آیین‌نامه شورای فرهنگ عمومی در سال ۷۲ تهیه و نهایی شده که با توجه به گذشت زمان و همچنین تغییرات به‌وجود آمده در فضای فرهنگی موجود نیاز به اصلاحاتی دارد که امیدواریم مورد توجه قرار گیرد.
در ادامه این جلسه عاملی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: شورای فرهنگ عمومی به‌عنوان یک سرمایه فرهنگی برای کشور محسوب می‌شود که با زنجیره نیروهایی که در استان‌ها و شهرستان‌ها داراست می‌تواند سرمایه شورای عالی انقلاب فرهنگی هم تلقی شود. با توجه به مواد ۱۸ و ۱۹ آیین‌نامه داخلی شورای عالی انقلاب فرهنگی مصوبات شوراهایی چون شورای فرهنگ عمومی اگر بعد از دو هفته با مخالفت اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی روبرو نشود، در حکم مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی محسوب شده و دارای مشروعیت قانونی است.
وی با اشاره به سابقه عملکرد شورای فرهنگ عمومی و لزوم توجه به افق‌های مطلوب آینده این شورا گفت: ما سرمایه‌های بسیار ارزشمندی داریم و با نگاه به طراحی مطلوب جایگاه آینده براساس ظرفیت‌های موجود می‌توانیم مؤثر عمل کنیم. در برنامه چهارم توسعه شاخص‌های فرهنگی کشور تصویب شد که به‌دنبال آن در جلسه ۵۳۰ شورای عالی انقلاب فرهنگی هم به تصویب رسید و مورد بازنگری قرار گرفت. آخرین بازنگری در خصوص این شاخص‌ها در سال ۱۳۸۹ صورت گرفته و این حاکی از ترسیم مدل مطلوب است که باید به روزرسانی آن مدل مطلوب انجام شود.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: مقام معظم رهبری (مدظله العالی) در ترسیم گام دوم انقلاب اسلامی نیز با همین نگاه مطلوب‌گرا جلو رفتند و اگر متن را ملاحظه کنید، ایشان در نگاه به گذشته، حال و آینده از آسیب صحبت نکردند بلکه با ترسیم نوعی نگاه مطلوب راه‌کارهای هفت‌گانه برای استقرار جامعه اسلامی را تبیین کردند. خودسازی، جامعه‌پردازی و تمدن نوین اسلامی از اهدافی است که در بیانیه گام دوم انقلاب مورد توجه قرار گرفته و از این بین مفهوم جامعه‌پردازی مفهوم بدیع و عمیقی است.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران گفت: مفهوم جامعه پردازی مفهومی شبیه به کار زرگری است که بخواهد برای ایجاد یک جواهر به پردازش آن بپردازد و نیاز به دقت و ظرافت دارد. در استقرار جامعه اسلامی و تمدن نوین اسلامی نیز باید دقت و ظرافت زرگرانه صورت گیرد و با کار عمقی و کیفی به ساده‌سازی مسائل پیچیده اقدام شود و به نوعی حکیمانه و فیلسوفانه با پیچیدگی‌های مواجه شویم.
عاملی با اشاره به جایگاه مصوبات شورای فرهنگ عمومی گفت: مصوبات شورای فرهنگ عمومی می‌تواند تبدیل به مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی شود و مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی هم بنا به فرمایشات حضرت امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری (مدظله العالی) در حکم قانون و لازم الاجراست. وقتی روسای سه قوه در جلسه‌ای هستند و اعضای حقوقی دولت و اعضاء حقیقی منصوب مقام معظم رهبری در آن حضور دارند، مصوبات به نوعی مصوبه سه قوه محسوب می شود و اعتبار فرا قوه‌ای دارد. هم به استناد اصل ۱۱۰ قانون اساسی و هم به استناد اصل ۵۷ قانون اساسی، رهبری نظام جمهوری اسلامی شأن سیاست گذار اصلی نظام را دارند که می‌توانند اختیارات خود را به شوراهای اهل حکمت و تدبیر واگذار کنند و یکی از مصادیق بارز و مستقر در جمهوری اسلامی ایران، که اختیار سیاستگذاری علم و فرهنگ به آن واگذار شده است، شورای عالی انقلاب فرهنگی است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی همچنین گفت: تاکنون ۲۲ مورد شورای عالی مصوبات سیاستی خود را به مجلس شورای اسلامی ارجاع داده و آن را تبدیل به قانون کرده که در حال حاضر موضوع جمعیت نیز در قالب جلسات مشترک با شورای عالی انقلاب فرهنگی در حال بررسی و امکان‌سنجی قانونی است. در واقع می‌توان گفت شورای عالی انقلاب فرهنگ‌شان سیاست‌گذاری‌های خرد و کلان و در صورت نیاز به قانون عمومی مجلس شورای اسلامی جایگاه بررسی و تصویب قانون را دارد. در عین حال مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی برای نهادهای اجرائی چه در قالب سیاست و چه در قالب مقررات، آئین نامه‌های اجرائی لازم الاجراست. شورای فرهنگ عمومی یک ظرفیت توزیع شده ملی است که در سطح استان و شهرستان دارای ساختار تعریف شده‌ای براساس آیین‌نامه شورای فرهنگ عمومی کشور است و اگر شورای عالی انقلاب فرهنگی بخواهد با نگاه به حرکت از سمت ذی‌نفعان خود به سمت سیاستگذاری پیش برود، بهترین ظرفیت مدنظر برای آن شورای فرهنگ عمومی است.
وی افزود: بایستی روی نظام‌های تصمیم‌سازی بازنگری داشته باشیم و تصمیمات را از بدنه و جامعه استخراج کنیم. فرهنگ جامعه تغییر کرده است و امروز فرهنگ از حوزه رسانه‌ای نفس می‌گیرد و تحت تاثیر فضای تعاملی شبکه‌های اجتماعی و ارتباطات شبکه‌ای در فضای مجازی است. با آمدن فضای مجازی مخاطب تبدیل به کاربر شده است و خود اقدام به ایجاد کنش در این فضا می‌کند. در حوزه مهندسی فرهنگی ما مواجه با مهندسی فرهنگ جامعه توسط غرب هستیم که دائماً با تولید محتوای فرهنگی خود و حتی تولید محتواهای متنوع از طریق رسانه‌های فارسی زبان، مسیردهی‌های مخرب در فرهنگ اسلامی جامعه ایرانی ایجاد می‌کند. در واقع آنها مرتب با درک نقاط آسیب‌پذیر به مهندسی فرهنگی جامعه ایرانی مشغول هستند. امروزه رسانه‌های اجتماعی در مهندسی فرهنگی دارای اهمیت ویژه‌ای شده‌اند چنان‌که حدود ۶۰ میلیون کاربر ما درگیر شبکه‌های اجتماعی هستند. شاخص‌های مورد مطالعه در مورد فرهنگ جامعه با توجه به تغییرات موجود باید به روز شوند که الحمدلله توسط دوستان در حال بررسی است و امیدوارم به یک جمع‌بندی برسد.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در پایان سخنانش ابراز امیدواری کرد با تعامل میان شورای عالی انقلاب فرهنگی و شورای فرهنگ عمومی بتوان به یک برنامه جامع فرهنگی دست پیدا کرد و با استناد به نقشه مهندسی فرهنگی کشور بتوان در حوزه فرهنگ مضاف و سایر حوزه ها از مزایای مربوط بهره مند شد.
در ادامه این جلسه حجت الاسلام و المسلمین ابراهیم کلانتری معاون فرهنگی و دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی، با اشاره به قابلیت شبکه‌ای‌بودن شورای فرهنگ عمومی گفت: شورای فرهنگ عمومی مرکز تلاقی ده‌ها شبکه است که در کل کشور گسترده است. رصد فضای عمومی کشور، تعیین اولویت‌ها براساس کار کارشناسی و تصویب آن در صحن شورای فرهنگ عمومی برای عملیاتی‌شدن آن در سطح شبکه‌های شورای فرهنگ عمومی مواردی است که باید در مدیریت و سیاستگذاری شورای فرهنگ عمومی مورد توجه قرار گیرد.
محمدرضا جوادی یگانه عضو حقیقی شورای فرهنگ عمومی هم در این نشست گفت: در کنار توجه به مباحث فرهنگی باید مباحث اجتماعی نیز لحاظ شود و مباحث فرهنگی دارای پیوست اجتماعی باشند. شورای فرهنگ عمومی می‌تواند می‌تواند حلقه وصل میان فرهنگ با جامعه باشد.
حجت الاسلام والمسلمین محمود محمدی عراقی عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی دیگر سخنران این نشست بود که گفت: مهم‌ترین مأموریت شورای عالی در دو موضوع؛ سیاستگذاری و ریل گذاری فرهنگ در کشور و نظارت خلاصه می‌شود. در بخش اول شورای عالی انقلاب فرهنگی خوب عمل کرده و می‌توان نمره قبولی به آن داد که نشانه آن نیز تشکیل جلسات و اسناد مصوب در زمینه آموزش عالی، علم و فناوری، فرهنگ و مسایل مختلف فرهنگی جامعه است. اما در مورد بخش دوم به نظر من شورای عالی نمره قبولی نمی‌گیرد و نتوانسته ساز و کار مؤثری برای نظارت بر اجرای این مصوبات تدوین کند.
وی افزود: توجه به تأثیرات فرهنگ غربی در جامعه از مواردی است که باید مورد توجه شورای فرهنگ عمومی باشد و مورد مطالعه قرار گیرد ضمن آنکه می‌توان با مأموریت بخشی به سایر نهادها از قبیل سازمان صداوسیما، سازمان تبلیغات، آموزش عالی، پژوهشکده ها و … در این زمینه به نتایج کارشناسی و مفید دست یافت.
لزوم تهیه گزارش گیری از برنامه‌های شورای فرهنگ عمومی در سطح اجتماعی، رصد و نظارت بر فعالیت‌های شورای فرهنگ عمومی، ایجاد سیستم تصمیم سازی براساس تجمیع مطالبات استان‌ها، نیاز به عملکرد هماهنگ شبکه‌ها، روزآمدسازی اسناد و مدل‌های مدیریت فرهنگ عمومی کشور نیز از دیگر مواردی بود که در این جلسه به آن اشاره شد.
نظر شما