دانش بنیان ها به کمک بهینه سازی مصرف انرژی بیایند

محمد شیریجیان، کارشناس انرژی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به سیاست‌های دولت سیزدهم در حل و فصل بحران‌های کشور در حوزه انرژی تصریح کرد: عوامل مختلفی در این موضوع که ما زمستان امسال را بدون قطعی گاز پشت سر گذاشتیم، تأثیرگذار بوده است. سوآپ گاز از ترکمنستان یکی از آنهاست. تعرفه گذاری پلکانی نیز عامل دیگری است. در واقع افزایش قیمت گاز برای مصرف کنندگان پرمصرف بر رفتار مصرف کننده تأثیر داشت. کارشناسان همیشه تصریح کرده‌اند که این موضوع بر رفتار مصرف کننده تأثیر می‌گذارد و از مصرف بی رویه جلوگیری می‌کند.

وی ادامه داد: موضوع دیگر، ذخیره سازی گاز بود. دولت به پیش بینی بحران کمبود گاز پرداخت و با ذخیره سازی آن توانست با مشکلات احتمالی مقابله کند. مسئله‌ی دیگر بحث الگوی توزیع عرضه انرژی و گاز بود که به نحوی مدیریت شد. به ویژه در زمان پیک‌های مصرف گاز و روزهای سرد زمستان امسال، دولت به کاهش عرضه به بخش صنعتی و نیروگاهی پرداخت و از جایگزین‌هایی مانند میعانات و مازوت در این بخش استفاده کرد. بنابراین، عرضه گاز به بخش خانگی را داشتیم و بحران کمبود گاز به نحوی مدیریت شد. به این ترتیب، الگوی عرضه انرژی نیز تا حدی در پشت سر گذاشتن زمستان امسال بدون قطعی گاز تأثیر داشت.

وی افزود: البته ما باید به سمت حل و فصل درازمدت بحران‌های انرژی در کشور حرکت کنیم. باید بهینه سازی مصرف انرژی را در کشور مدنظر داشته باشیم. به ویژه در بخش صنعت و نیروگاهی باید به سمت حل و فصل مشکلات گام برداریم. از طرف دیگر باید عرضه انرژی را هم تقویت کنیم. اما عمده سرمایه گذاری باید در حوزه بهینه سازی مصرف انرژی باشد.

شیریجیان خاطرنشان کرد: با توجه به خروجی‌ که می‌بینیم، عملکرد دولت در زمستانی که پشت سر گذاشتیم، قابل قبول بود. با مدیریت بهینه در بخش صنعت و خانگی توانستیم مشکلات را حل و فصل کنیم. امسال یکی از نگرانی‌هایی که داشتیم این بود که علاوه بر قطع گاز، قطع برق هم داشته باشیم. زیرا سوخت نیروگاه‌های ما گاز است و عملاً کمبود گاز به کمبود برق منجر می‌شود که البته قطع برق را هم در زمستان گذشته نداشتیم.

به گفته‌ی شیریجیان، این راهکارهای مقطعی و کوتاه مدت مثمر ثمر است، اما باید به سمت حل ریشه‌ای مشکلات در حوزه انرژی حرکت کنیم. این راهکارهای کوتاه مدت تاریخ مصرف دارد و کارآیی خودش را در بلندمدت از دست می‌دهد، به همین خاطر باید به فکر راه حل های درازمدت باشیم.

وی ادامه داد: تعرفه گذاری پلکانی تا حد زیادی در حل و فصل مشکلات در حوزه انرژی تأثیر داشت. با اجرای این روش، بخش‌های صنعتی و خانگی بررسی‌های هزینه فایده را در دستور کار قرار می‌دهند که یا باید هزینه‌ی بیشتری بپردازند و یا به سمت بهینه سازی مصرف خودشان گام بردارند.

وی خاطرنشان کرد: در بحث تعرفه گذاری پلکانی باید دقت کنیم تعرفه گذاری به نحوی باشد که مصرف کننده را به سمت بهینه سازی مصرف انرژی اش ترغیب کند. شرکت‌های مدیریت مصرف انرژی را باید تقویت کنیم. به طوری که در کنار واقعی کردن قیمت گاز، نهادها و شرکت‌هایی را داشته باشیم که خدمات بهینه سازی مصرف انرژی را ارائه دهند. بخش زیادی از خدمات در این حوزه با فناوری‌های داخلی قابل ارائه است. به طور کلی، در کنار اصلاح قیمتی باید اصلاح نهادی را هم در دستور کار قرار دهیم. اگر دولت بخواهد بهینه سازی مصرف انرژی را مدنظر داشته باشد، در وهله ی اول باید به تقویت شرکت‌های ارائه دهنده ی خدمات در این حوزه مبادرت کند. موضوع دوم اینکه باید یک مدل تأمین مالی را از این محل پیش بینی کند. به طور مثال دولت متعهد شود که از محل بهینه سازی مصرف انرژی که به صرفه جویی در این حوزه منجر می‌شود، به تأمین شرکت‌های خدمات دهنده بپردازد.

شیریجیان گفت: به هر حال، اصلاحات نهادی باید در کنار اصلاحات قیمتی اتفاق بیفتد. از نظر من، دولت باید ۷۰ درصد از توجه خود را به بحث اصلاح الگوی مصرف متمرکز کند. زیرا در بحث افزایش عرضه ما اشباع شده‌ایم و به نظر نمی‌رسد که بتوانیم افزایش بیشتری را داشته باشیم.

وی خاطرنشان کرد: متأسفانه در دولت قبلی ذخیره سازی اتفاق نمی‌افتاد و اقدامات دقیقه نودی را شاهد بودیم که باعث بروز بحران در حوزه انرژی می‌شد. توزیع عرضه گاز هم در شبکه به درستی انجام نمی‌شد. تعرفه گذاری پلکانی که در دولت سیزدهم اتفاق افتاد نیز قطعاً در بهبود شرایط در حوزه انرژی تأثیر داشت.