به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از الجزیره ، "فهمی هویدی" تحلیلگر برجسته جهان عرب در مقاله ای با عنوان "روابط مصر و ایران در امتحان تمایل و توانمندی" نوشت : دیدار رئیس جمهوری ایران از مصر، تمرکز را بر موانع عادی سازی روابط دو کشور قرار داد، اما در عین حال شکافی در افق بسته روابط ایجاد کرد.
هویدی در ابتدای این مقاله به رفتار ناشایست شیوخ الازهر با "محمود احمدی نژاد" رئیس جمهوری ایران و اتهامات بی اساسی که علیه کشورمان مطرح شد، اذعان کرده است.
هویدی طرح این سوالات و اتهامات را در زمان و مکان نامناسب با روشی نامطلوب دانسته و تاکید می کند: این سوالات نباید به صورت مستقیم روی شبکه های تلویزیونی پخش می شد، بلکه باید در جلسات دوجانبه مطرح می شد.
این تحلیلگر برجسته مصری ادعا می کند با توجه به بررسی های خود متوجه شدم دیدار رئیس جمهوری ایران با مقامات الازهر با دولت مصر هماهنگ نشده بود و این موضوع خشم قاهره را برانگیخت تا حدی که این اقدام را محکوم کردند. این ادعا در حالی است که هیچ یک از همراهان رئیس جمهوری اسلامی ایران، آن را تایید نکرده اند.
این تحلیلگر مصری در ادامه به دو موضوع مهم در خلال برگزاری اجلاس سران اسلامی در قاهره اشاره و تاکید می کند : نخستین مسئله، دیدار سه جانبه روسای جمهور ایران، مصر و ترکیه بود که در آن توافقات متعددی در راستای حل سیاسی بحران سوریه به دست آمد.
البته "عبدالله گل" رئیس جمهور ترکیه با موضوع گفتگو میان مخالفان و نظام دمشق مشکل داشت، اما تفاهم ایران و مصر در این مسئله نگاههای منفی به روابط دو کشور را از بین برد و شکافی در افق بسته آن ایجاد کرد.
دومین مسئله این بود که "آن پترسون" سفیر آمریکا در قاهره در زمان برگزاری اجلاس، خواستار دیدار با "هشام قندیل" نخست وزیر مصر شد تا طی جلسه ای درباره توافقات اقتصادی میان ایران و مصر سوال کند. سفیر آمریکا در واقع می خواست به قاهره درباره پیامدهای برقراری روابط اقتصادی با ایران و مجازات های مترتب برآن هشدار دهد.
پیام سفیر آمریکا در واقع در این راستا قرار دارد که واشنگتن در نحوه شکل گیری موضع مصر درباره ایران دخالت می کند. تا جایی که منابع مطلع تاکید می کنند، آمریکا اتخاذ موضع مثبت در قبال نظام جدید مصر را به سه مسئله منوط دانسته است : نخست اینکه مصر تغییری در معاهده سازش با اسرائیل ایجاد نکند، دوم اینکه روابط با ایران همچنان قطع باشد و سوم اینکه مجالی به بهبود وضعیت دموکراسی به مصر بدهد.
صاحبنظران برقراری روابط میان ایران و مصر را ضرورتی راهبردی و به نفع مصالح دو کشور، جهان اسلام و کشورهای عربی می دانند. این به معنای در نظر نگرفتن اختلافات نیست بلکه بدین معناست که مصالح عالی دو کشور به اختلافات موجود ترجیح داده شود.
30 سال پیش "جمال حمدان" متفکر مصری مثلث ایران، مصر و ترکیه را مثلث قدرت در منطقه دانست که با تشکیل آن توازن قوا در خاورمیانه شکل می گیرد. این در حالی است که برخی طرفها که خواهان سلطه بر منطقه هستند تمایلی به نزدیکی این سه کشور ندارند و خواهان شکل گیری مثلث مذکور نیستند.
اما واقعا باید موضوع اشاره کرد که برخی می خواهند مصر از موانع موردنظر خود در برقراری روابط با اسرائیل چشم پوشی کند و در عین حال هیچ رابطه ای با ایران حتی در حد ایجاد خط هوایی مشترک برقرار نکند.
به گفته هویدی، البته صاحبنظران، برقراری روابط میان ایران و مصر را ضرورتی راهبردی و به نفع مصالح دو کشور و جهان اسلام و عربی می دانند. این به معنای در نظر نگرفتن اختلافات نیست، بلکه بدین معناست که منافع عالی دو کشور به اختلافات موجود ترجیح داده شود که روابط ایران و ترکیه بهترین الگو برای این نوع روابط است.
همچنین کشورهای حاشیه خلیج فارس همچون امارات با وجود برخی اختلافات به روابط تجاری با ایران می دهند و حجم مبادلات ایران و امارات در یک سال به 15 میلیارد دلار می رسد. عربستان نیز روابط دیپلماتیک با ایران را از طریق سفارت ایران در ریاض و نمایندگی ایران در سازمان همکاری اسلامی در جده ادامه می دهد.
این طور باید گفت که برقراری روابط با ایران برای همه کشورها مجاز است، اما مصر باید محروم از آن باشد. این تحریم را آمریکا و اسرائیل و برخی دیگر از کشورهای منطقه ایجاد کرده اند. همچنین برخی جریانهای سلفی و داخلی نیز با توجه به منافع خود با آن همراه هستند.
هویدی در پایان آورده است خلاصه اینکه عادی سازی روابط مصر و ایران تنها به تمایل دو طرف تنها بستگی ندارد، بلکه به توانمندی این دو کشور نیز منوط است. مصر پس از انقلاب، هنوز از این توانمندی برخوردار نشده است تا جایی که می توانم بگویم روبط ازسرگیری روابط دیپلماتیک میان مصر و ایران، روز آزادی تصمیم سازی سیاسی مصر از فشارهای خارجی و روز رسیدن خبر انقلاب به سیاست خارجی این کشور است.
نظر شما