به گزارش خبرنگار مهر، در حال حاضر اعتیاد در کشور ما و به‌تبع آن در آذربایجان شرقی به یک معضل و آسیب اجتماعی جدی تبدیل‌شده است و باگذشت سال‌ها با صعود آمارها در این زمینه روبرو هستیم که ضرورت دارد تا دیر نشده افراد جامعه به‌خصوص گروه‌های سنی در معرض آسیب را از افتادن به دام اعتیاد نجات دهیم و همچنین طعمه شدگان را از این بلای خانمان‌سوز نجات دهیم.
بر این اساس یکی از نهادهای متولی درزمینهٔ پیشگیری از اعتیاد سازمان بهزیستی و در استان ما اداره کل بهزیستی است که نقش مهمی را در خصوص پیشگیری از این آسیب اجتماعی می‌تواند ایفا کند، برای همین به سراغ مدیرکل بهزیستی آذربایجان شرقی رفتیم و در این خصوص گفت‌وگویی با وی انجام دادیم.
در خصوص اقدامات انجام‌شده اداره کل بهزیستی استان در حوزه اعتیاد توضیح دهید؟
اکثر اقدامات اداره کل بهزیستی استان درزمینهٔ اعتیاد پیشگیری به‌صورت اجتماع‌محور است، تشکل‌های مردمی در محلات مختلف شهر مستقر هستند و با همکاری مردم اقدامات خود را در خصوص آگاه‌سازی و حساس سازی خانواده‌ها انجام می‌دهند، درمان و کاهش آسیب معتادان به‌صورت درمان سرپایی در این مراکز است و در شش‌ماهه نخست امسال ۴۳ نفر به مراکز اجتماع درمان‌مدار مراجعه کرده‌اند و آمار مراجعه‌کنندگان برای درمان سرپایی هشت هزار و ۳۵۶ نفر به ۵۸ مرکز درمان و بازتوانی سرپایی وابستگی به مواد مخدر بوده است.
مراکز اقامتی برای پذیرش معتادانی که به‌صورت اختیاری و داوطلبانه مراجعه می‌کنند ایجادشده است و فعالان این مرکز نسبت به درمان سرپایی این افراد اقدام کرده و داروهایی همچون متداول را برای آن‌ها تجویز می‌کنند.
بخش دیگری از اقدامات اداره کل بهزیستی استان درمان و ایجاد مراکزی برای کاهش بیماری‌هایی ازجمله ایدز و هپاتیت و ... معتادان است، در این مراکز به علت‌های مذکور برای تزریق معتادان بسته‌های بهداشتی ازجمله پنبه، سرنگ و ... ارائه می‌شود تا آن‌ها به‌غیراز مشکل اعتیاد به بیماری‌های خطرناک دیگری آلوده نشوند.
ایجاد شیلترها توسط اداره کل بهزیستی استان به‌منظور حضور معتادان بی‌خانمان است و علت ایجاد این شیلترها عدم حضور معتادان در فضاهای بیرون ازجمله زندگی در زیر پل است. در این شیلترها امکانات بهداشتی و غذایی ارائه‌شده و فضایی برای خوابیدن معتادان اختصاص داده می‌شود و بر اساس آمارها در شش‌ماهه نخست امسال ۶۳۳ نفر به چهار مرکز شیلتر موجود در استان مراجعه کرده‌اند.
علاوه بر این خدمات و امکانات معتادان با حضور در این شیلترها در کلاس‌های آموزشی شرکت کرده و برای بهبود خود از مشاوران حاضر بهره‌مند‌می شوند، این شیلترها در مسیرهای آخماقیه، آخر طالقانی، باغ معروف و حوالی توانیر وجود دارد.
همچنین در آذربایجان شرقی تاکنون یک مرکز "تی سی" برای افزایش اعتمادبه‌نفس معتادان مواد مخدر ایجاد و راه‌اندازی شده است و هدف از راه‌اندازی این مرکز ایجاد روحیه برای ترک مواد و بهبود معتادان است.
ارائه خدمات به یک هزار و ۲۰۶ نفر در ۹ مرکز سیار، برگزاری المپیاد ورزشی بهبودیافتگان، تدوین برنامه‌ها جهت توسعه فعالیت‌های فرهنگی، هنری، ورزشی در مراکز اقامتی میان‌مدت استان، اعلان فراخوان جهت تأسیس انجمن حمایت از خانواده معتادان در شهر تبریز و مراغه، برگزاری نمایشگاه پیشگیری از اعتیاد و ایدز در محیط‌های فرهنگی، آموزشی در سطح استان، تشویق و ترویج پژوهشگران استان برای واکاوی بیشتر و عمیق‌تر پدیده اعتیاد با برگزاری جلسات مشترک، ارتقای توانمندی کارشناسان دولتی و غیردولتی در مداخلات درمانی و پیشگیری از اعتیاد با برگزاری دوره‌های آموزشی درزمینهٔ اعتیاد، برگزاری کلاس‌های توجیهی برای تمام استخدامی‌های جدید سازمان جهت شناخت از فعالیت‌های حوزه پیشگیری و خدمات ارائه‌شده در آن، برگزاری نمایشگاه‌های دائمی و سیار اعتیاد در سطح استان، برگزاری بیش از ۱۰ همایش سخنرانی پیشگیری از اعتیاد در هریس، عجب‌شیر و تبریز، بستان‌آباد، هشترود و آذرشهر ازجمله اقدامات این اداره کل در شش‌ماهه نخست امسال بوده است.
بودجه امسال اداره کل بهزیستی استان در زمینهٔ اشتغال چه میزان است؟
بودجه مالی امسال این اداره کل در خصوص اشتغال‌زایی مددجویان بهزیستی ۶۶۰ میلیارد ریال است که از این میزان اعتبار حدود پنج درصد آن مختص به اشتغال‌زایی بهبودیافتگان اعتیاد است و بر اساس آمار در شش‌ماهه نخست امسال ۲۷۵ نفر از اداره کل بهزیستی استان تسهیلات بانکی بدون بهره دریافت کرده‌اند.
اداره کل بهزیستی استان در راستای اشتغال‌زایی بهبودیافتگان اعتیاد چه اقداماتی تاکنون انجام داده است؟
توجه به اشتغال بهبودیافتگان اعتیاد و تشویق مراکز به ایجاد کارگاه های اشتغال در کنار مراکز درمان اقامتی میان‌مدت و اختصاص وام اشتغال به دو مرکز نجات رهایی تبریز و فروغ ممقان (وام کارفرمایی) جهت به کارگیری حداقل ۲۰ نفر از بهبودیافتگان برای هر نفر یکصد میلیون ریال تسهیلات بانکی با کارمزد دو تا چهار درصدی اعطا شده است. در شش‌ماهه نخست امسال بیش از ۲۷۵ بهبود یافته اعتیاد استان از تسهیلات بانکی بهره مند شده اند.
با توجه به عدم پذیرش جامعه و خانواده مصرف کنندگان مواد مخدر، هیچ کارفرمای دولتی و خصوصی بعد از مشخص شدن نتیجه تست مرفین آن‌ها را برای فعالیت قبول نمی‌کنند و در این صورت بهترین زمینه اشتغال بهبودیافتگان خوداشتغالی توسط خود آنهاست و بهزیستی استان برای حمایت از این افراد تسهیلات بانکی ۱۵۰ میلیون ریالی ارائه می کند.
آیا اعطای تسهیلات بانکی توسط اداره کل بهزیستی استان از سوی بانکهای عامل برای حمایت از اشتغال‌زایی بهبودیافتگان مواد مخدر دارای شرایطی است؟
بعد از گذشت دو سال از زمان بهبودی فرد از اعتیاد تسهیلات بانکی برای وی اعطا می‌شود تا بهبود یافته بتواند همانند مردم عادی در چرخه اقتصاد کشور نقش خود را ایفا کند.
درمان و بهبود مصرف کنندگان مواد مخدر در چند مرحله انجام می‌شود؟
درمان اعتیاد به دو نوع صورت می گیرد یکی از این راهکارها مربوط به افراد داوطلب برای ترک اعتیاد است و راهکار دیگر مربوط به درمان آن دسته از مصرف کنندگان مواد مخدر است که با حکم مراجع قانونی است که به مراکز ترک اعتیاد انتقال داده می شوند که آن‌ها در هفته نخست بستری سم زدایی شده و پس از آن در طول یک ماه مراقبت به آن‌ها خدمات مددکاری و روانشناسی انجام می‌دهند، اگر این افراد عزم و اراده قوی داشته باشند می توانند در این مدت تعیین شده بهبود یابند و دوباره دچار لغزش نشوند.
بر اساس شنیده ها برخی از افراد ادعای رفتار نامناسب مددکاران با مصرف کنندگان مواد مخدر در کمپ های ترک اعتیاد هستند، آیا از سوی اداره کل بهزیستی استان نظارتهای لازم و کافی جهت کیفیت برنامه‌های این کمپ ها صورت می گیرد؟
کمپ های ترک اعتیاد آذربایجان شرقی با اخذ مجوز رسمی از بهزیستی استان راه‌اندازی شده و به‌صورت هیئت امنایی فعالیت می‌کنند، نظارت توسط این اداره کل در هر شهرستان توسط کارشناسان آن شهرستان صورت می گیرد و در تبریز نیز این اقدامات توسط تیمهای نظارتی اداره کل بهزیستی استان صورت می گیرد.
در شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان نیز این اداره کل در میان نماینده های دادستانی، پزشکی قانونی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز و پلیس مبارزه با مواد مخدر درزمینهٔ اعتیاد ایفای نقش می کند.
در استان ما ۳۸ مرکز میان‌مدت یا کمپ وجود دارد که در شش ماه نخست امسال ۱۱ هزار و ۴۸ نفر به این مراکز مراجعه کرده‌اند و تمام کمپ های ترک اعتیاد فعال در این استان با مجوز رسمی از اداره کل بهزیستی استان فعالیت می‌کنند و این کمپ های دارای مجوز نمی توانند کسی را مورد آزار و اذیت و یا ضرب و شتم قرار دهند، اگر با این اوصاف برخی از افراد اظهار نارضایتی از اقدامات کمپ های ترک اعتیاد می‌کنند این احتمال وجود دارد که این اظهارات توسط معتادانی که به اجبار قانون به ترک مواد به کمپ های ترک اعتیاد انتقال یافته شده اند و می توان گفت که این اظهارات کذب است که از سوی این معتادان مطرح می‌شود.
اگر این نوع گزارش ها از سوی معتادان داوطلب در زمان ترک از سوی آن‌ها مطرح شود به حدی قابل قبول است چرا که آن‌ها به اجبار قانون و یا فردی اقدام به ترک اعتیاد نکرده‌اند. به نظر بنده رفتار و برخورد جدی برای کمک به معتادان ترک اجباری برای کمک به درمان آن‌ها لازم است چرا که این نوع معتادان برای درمان و بهبود خود مقابله می‌کنند.
بنده از تمام شهروندان خواستار این هستم که در زمان شاهد بودن چنین اتفاقاتی در کمپ های ترک اعتیاد این نوع مسایل را به‌صورت حضوری و یا تلفنی با این اداره کل در میان بگذارند اگر ما در کمپ های ترک اعتیاد شاهد آزار و اذیت معتادی را در زمان ترک اعتیاد شاهد باشیم با ارجاع مشکل به مراجعه قانونی نسبت به ابطال مجوز آن‌ها اقدام می کنیم.
آیا آماری در خصوص گرایش دوباره بهبودیافتگان مواد مخدر به کمپ های ترک اعتیاد وجود دارد؟
بر اساس آمارها تنها حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد مراجعه‌کنندگان برای ترک اعتیاد بعد از بهبودی به دنبال مصرف مواد نمی روند و متاسفانه ۷۵ تا ۸۰ درصد این افراد بعد از بهبودیافتگی دوباره به سمت مواد مخدر گرایش پیدا می‌کنند.
بر اساس آمار چه موادهایی بیشتر مورد استفاده آن‌ها قرار می گیرد؟
در زمان های گذشته مصرف مرفین، تریاک و هرویین به‌صورت سنتی بود، اما در سال‌های اخیر گرایش افراد به مصرف مواد مدر صنعتی مانند روانگردان ها افزایش یافته است.
در سال‌های گذشته مواد مخدر تنها چهار نوع سنتی بود، اما اکنون بیش از یک هزار نوع مواد مخدر صنعتی در دنیا وجود دارد و افراد نیز به سهولت این نوع موادها را تهیه کرده و مصرف می‌کنند.
بر اساس اظهارات و تحقیقات کارشناسان مسایل اجتماعی مصرف مواد مخدر حتی به مدارس نیز وارد شده است، اداره کل بهزیستی استان در این خصوص چه اقداماتی درزمینهٔ آموزش و آگاه‌سازی گروه‌های مختلف سنی به‌خصوص دانش آموزان انجام داده و آیا در این راستا با نهادهای متولی همکاری های لازم انجام‌شده است؟
افراد در سنین پایین به علت ترس از والدین خود برای مشورت توانایی «نه گفتن» به دوستان خود را ندارند و در این مواقع دوستان ناباب با حرف های تحریک آمیز خود آن‌ها را برای مصرف مواد مخدر تشویق و ترغیب می‌کنند.
مجوز رسمی مراکز مشاوره در استان توسط اداره کل بهزیستی استان ارائه می‌شود و این مراکز زیر نظر این اداره کل فعالیت می‌کنند که در این مراکز افراد متخصص در حوزه روانشناسی، جامعه شناسی و علوم اجتماعی مختصص درزمینهٔ اعتیاد فعالیت می‌کنند و تمام نهادهای دولتی و خصوصی می توانند برای آگاه‌سازی و آموزش کارکنان خود از ظرفیت این اداره کل بهره مند شوند.
در اکثر شهرهای کشورمان هر شهری که پادگان دارند طی یک سال اقدام به برگزاری دوره‌های آموزشی با حضور مشاوران برگزار می‌کنند که این قبیل آموزش ها در شهر ما نیز اتفاق افتاده و علاوه بر آن‌ها برخی از کارخانجات نیز نسبت به آموزش سبک های زندگی کارکنان خود اقدام کرده و از ظرفیت های این اداره کل در خصوص مشاوره بهره مند شده اند.
افزایش همکاری های بین بخشی با شهرداری و تنظیم تفاهم نامه برای مراکز کاهش آسیب و فعالیت‌های فرهنگی و پیشگیری یکی از اقدامات انجام‌شده توسط این اداره کل است.
برگزاری دوره‌های آموزشی خانواده معتادین برای ارتقاء توانمندی خانواده در مقابله با اعتیاد و ایدز و برنامه‌های آموزش مهارتهای زندگی به بهبودیافتگان اعتیاد ازجمله برنامه‌های اداره کل بهزیستی استان درزمینهٔ اعتیاد در شش‌ماهه نخست امسال است.
خبرنگار: زهرا ناصران
نظر شما