سمیه عابدی، در گفتگو با خبرنگار مهر، اظهار داشت: محققان علوم شناختی ثابت کرده اند که دانش آموزان باید اصول ریاضی مانند قواعد، روش‌ها و روابط را درک کنند تا علم ریاضی در آنها شکل بگیرد. در واقع توانایی در ریاضیات چیزی بیش از بازیابی اصول ریاضی و اجرای روش‌های محاسباتی است و دانش آموزان باید از موضوع مورد نظر دانش کافی و صحیح برای استخراج اطلاعات برخوردار باشند. بازیابی اصول و مراحل اجرای روش‌های اساسی در حل مسئله بستگی به شناسایی و کاربرد مناسب آنها دارد و تا زمانی که درک شناسایی صحیح نداشته باشند نمی‌توانند در حل مسئله موفق عمل کنند.
وی تصریح کرد: بعضی از مشکلات ریاضی در دانش آموزان به طور مستقیم با عملکرد در تکالیف حساب ارتباط دارد اغلب آنها در مهارت‌هایی مانند نوشتن صحیح اعداد و علائم ریاضی، به یادآوردن معانی علائم، شمردن، پایبند بودن به یک راهبرد در حل مسائل چند مرحله‌ای دچار مشکل هستند. مطالعات روان شناختی که روی مشکلات ریاضی صورت گرفته است، نشان می‌دهد که بعضی از دانش آموزان در بازیابی اصل پرسش مشکل دارند.
عابدی با بیان اینکه محاسبه پریشی دامنه وسیعی از نارسایی‌های حسی و ادراکی است، افزود: در یادگیری ریاضی تنها یک مشکل وجود ندارد و گوناگونی چالش‌ها از فردی به فرد دیگر متفاوت است. گاهی کودکان در یادگیری و یادآوری اعداد مشکل دارند و نمی‌توانند واقعیات پایه مربوط به اعداد را به خاطر بسپارند و در محاسبه کردن دقیق نیستند که این نقایص می‌تواند به دلیل نداشتن مهارت‌های زبانی، ادراکی، محاسباتی و توجهی باشد.
این روانشناس کودک ادامه داد: در مهارت زبانی، دانش آموز نمی‌تواند اصطلاحات ریاضی را درک و مسائل نوشتاری را تبدیل به نمادهای ریاضی کند، نداشتن مهارت ادراکی یکی دیگر از اختلالات محاسبه پریشی است که در آن فرد توانایی شناسایی و درک نمادها و مرتب کردن مجموعه اعداد را ندارد، مهارت توجهی علت دیگری است که باید به آن توجه شود فقدان این مهارت باعث می‌شود کپی کردن صحیح اشکال و مشاهده درست نمادهای عملیاتی به درستی انجام نشود و همین امر دانش آموز را دچار خطای یادگیری می‌کند.
عابدی، توانایی پاسخگویی به سوالات داستانی را یکی دیگر از موضوعات با اهمیت در حل مسئله‌های ریاضی دانست و افزود: گاهی فرد با درک مسائل داستانی مشکل دارد، بدین ترتیب که وقتی پرسشی به صورت بر عکس داده و یا با یک جای خالی عددی شروع می‌شود، دانش آموز نمی‌تواند سازماندهی موضوعی و روایی کند. در واقع این مشکل نشان دهنده این است که عملکرد دانش آموزان به شدت تحت تأثیر برخی از ویژگی‌های مسائل داستانی است، مانند وجود اطلاعات نامربوط، ساختارهای دستوری پیچیده، تغییر اعداد و نام‌های مورد استفاده و بهره گیری از افعال به دست آمده به جای داده شده است.
وی گفت: مهم‌ترین ویژگی کودکان محاسبه پریش، اشکال در فراگیری و یادآوری مفاهیم ریاضی و ویژگی دوم آنها دشواری در انجام محاسبات، راهبردهای نارسا در حل مسئله، زمان طولانی در کشف راه حل و میزان بالای خطا در انجام محاسبات ریاضی است.
وی اظهار داشت: مشکل ریاضی کلامی یکی از شایع‌ترین اختلالات یادگیری در کودکان محاسبه پریش است در این نارسایی فرد قادر به نشان دادن تعداد اشیا، نمرات و عملکردهای ریاضی و نشان دادن ارقام عددی که به آنها گفته می‌شود نیستند، گرچه این دانش آموزان قادر به خواندن و نوشتن اعداد در نظر گرفته شده یا شمردن مقدار هستند اما توانایی نامیدن مقدار اشیا یا ارزش ارقام نوشته شده را ندارند.
عابدی با بیان اینکه مشکلات یادگیری اغلب معلول مشکلات عصب شناختی است، افزود: از سال ۱۹۸۰ شواهدی به دست آمد که ثابت می‌کند مشکلات یادگیری علت زیست شناختی دارد. هرچند که فرض بر این است که بیشتر کودکان دچار ناتوانی‌های یادگیری از نظر حواس سالم هستند، اما این امکان وجود دارد که اندام‌های حسی و دستگاه عصبی پیرامونی آنها آسیب دیده باشد، یکی از این مشکلات ناتوانی زبان است؛ زبان به دلیل نقشی که در تفکر و یادگیری دیگر مهارت‌ها در محیط زندگی کودک دارد از جایگاه ویژه‌ای برخوردار می‌باشد. نوع و میزان محرومیت‌های تحریکات حسی به طور معمول موجب می‌شود که این کودکان از فعالیت و مهارت‌های حسی- زبانی و شناختی بی بهره بمانند.
وی تاکید کرد: کودکانی که در یادگیری مشکل دارند اغلب در مهارت‌های حرکتی نیز دچار نقص هستند به طور نمونه آنها هنگام الگو برداری از روی تخته سیاه دچار مشکل می‌شوند و یا مهارت‌های نوشتاری و ترسیمی را در کمال بی نظمی و در هم ریختگی انجام می‌دهد. گاهی این افراد قادر به حفظ یک خط در نوشتن و خواندن نیستند ممکن است امتحانات شفاهی خوب باشند ولی از عهده امتحانات کتبی خوب بر نمی‌آیند و در نهایت چون نمی‌تواند اعداد را ستونی زیر هم بنویسد در ریاضی با مشکل مواجه می‌شود.
عابدی خاطرنشان کرد: آنچه مسلم است هر فردی در کسب مهارت‌های حرکتی و ادراکی باید از مرحله خاصی عبور کرده به مرحله بعدی برسد دانش آموزانی که اختلالات یادگیری دارند، در یک یا چند مرحله از مراحل توقف کرده‌اند و یا برخی از مراحل را به خوبی طی نکرده‌اند در واقع درصد بالایی از کودکان دارای اختلالات یادگیری نقص در هماهنگی حرکتی نیز دارند پس با توجه به شیوع بالای این اختلال در میان کودکان و نیز شیوع بالای اختلالات حرکتی در این گروه و مشکلات همراه آنکه بر روی عملکرد تحصیلی آنها تأثیر می‌گذارد، ضروری است که این اختلالات شناخته و درمان‌های مربوط به آن نیز مشخص و معرفی شود.
نظر شما