مشارکت اجتماعی در فضاسازی شهری حلقه مفقوده کلانشهر اراک است

مهدی احمدلو در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به نقش مشارکت اجتماعی در فضاسازی شهری اظهار کرد: بدیهی است که مردم با گذراندن ساعاتی از روز خود در فضاهای سبز و پارک‌ها قادر خواهند بود ساعت‌ها از استرس و نگرانی به دور باشند و با انجام فعالیت‌های جسمی در این مکان‌ها، به رفاه جسمی و روانی دست یابند.

وی ادامه داد: اما متأسفانه نابرابری گسترش این مکان‌ها باعث شده که بسیاری از مردم کلانشهر اراک به فضاهای سبز و پارک‌ها دسترسی نداشته باشند و از تمام مزایای آن محروم بمانند. البته خبر خوش اینکه انتشار ویروس کرونا باعث شد مردم از اهمیت چنین مکان‌هایی بیشتر آگاه شده و حتی به صورت گروه‌هایی به ایجاد فضاهایی عمومی در نزدیکی محل سکونت خود دست بزنند.

این فعال کارشناس مسائل شهری عنوان کرد: اعمال محدودیت‌های کرونایی و در پی آن، بسته شدن دائمی یا موقتی بسیاری از خیابان‌ها نیز زمینه لازم را برای افراد دوستدار طبیعت فراهم آورد تا در نزدیکی منازل خود فضاهایی سبز به وجود آورند در واقع، مشارکت اجتماعی یکی از مهم‌ترین مولفه‌ها در ایجاد فضاهای سبز امروزی بوده که پیامدهای مثبت زیادی بر فضاسازی شهری بر جای گذاشته است.

احمدلو عنوان کرد: یکی از چالش‌هایی که فضاهای عمومی که کلانشهر اراک با آن مواجه است نوع طراحی این مکان‌ها توسط مسئولان شهری و خواسته متفاوت شهروندان از آن‌ها است. گزارشات حاکی است که در کلانشهر اراک، مدیران شهری آن کمتر از دو درصد بودجه سالیانه یک شهر را برای طراحی، ساخت، بهبود وضعیت و حفظ فضاهای عمومی هزینه می‌کنند که بدون شک این میزان سرمایه‌گذاری نمی‌تواند خواسته‌های شهروندان اراکی را از فضاهای عمومی محل سکونت خود برآورده کند.

وی ادامه داد: هر چند در بسیاری از شهرهای کشور ساکنان دست به دست هم می‌دهند و در بهبود وضعیت فضاهای عمومی اطراف خود می‌کوشند در چنین شرایطی، مردم حتی از درآمد شخصی خود برای ارتقای فضاهای عمومی اطرافشان هزینه می‌کنند تا در نتیجه، مکان‌هایی مطابق با خواسته خود به وجود آورند ولی این امر در کلانشهری چون اراک تا کنون اتفاق نیافتاده است و به عنوان خلأ شهری محسوب می‌شود.

احمدلو تاکید کرد: آنچه که به عنوان راهکار در این خصوص به نظر می‌رسد باید گروه‌هایی داوطلب، خواه از سوی مقامات شهری اراک یا به عنوان نمایندگانی از طرف خود مردم، برای حفظ این فضاها به کار گرفته شوند. هر چند این وضعیت در میان شهرهای کشور بسیار رایج است ولی این امر در کلانشهر اراک اتفاق نیافتاده است و می‌طلبد شورای شهر ششم به این امر اهتمام بیشتری بورزد.

وی اظهار کرد: طی یک دهه گذشته، بسیاری از نهادهای دولتی و مردمی در اغلب شهرهای کشور، به ویژه شهرهای اصفهان دست به دست هم داده‌اند تا به فضاسازی در شهرهای خود بپردازند در واقع اکثر فضاهای سبز و مکان‌های عمومی موجود در شهرها، نتایج تلاش‌های بی‌وقفه افرادی است که گاهی حتی بدون حمایت دولت‌های محل خود، با مشارکت یکدیگر به ایجاد فضاهای عمومی یا بهبود وضعیت آن‌ها پرداخته‌اند.

این فعال اجتماعی ادامه داد: صبوری و اشتیاق گروه‌های داوطلب به فضاسازی شهری از مهم‌ترین مؤلفه‌های مؤثر بر موفقیت این گروه‌ها به شمار می‌رود که توانسته سیمای سرسبز و زیبای بسیاری از شهرهای کشور را رقم بزند ولی در شهر اراک به واسطه کاهش تعلق شهری شهروندان شاهد این گونه اقدامات نیستیم که می‌طلبد سیاستگذران حوزه شهری به این امر اهتمام ویژه ای ورزیده و با طرح یک برنامه جامع به این معضل بپردازند.

احمدلو گفت: یکی از مهم‌ترین اقداماتی که مقامات شهری کلانشهرهای ایران همچون اصفهان، شیراز، مشهد و غیره طی چند سال اخیر برای حفظ و گسترش فضاهای عمومی به آن روی آورده‌اند، مسئله حمایت طراحان و شهروندان علاقمند به طراحی فضاهای عمومی بوده است به عنوان مثال مدیران کلانشهر اصفهان به این نتیجه رسیده‌اند که حمایت از افراد مسئول طراحی‌های فضاهای عمومی و گروه‌های علاقمند به مشارکت در پروژه‌های شهری به یک اندازه مهم است چرا که هر ۲ گروه می‌توانند در افزایش و بهبود فضاهای سبز و پارک‌ها بیشترین نقش را ایفا کنند بنابراین مدیران طی چند سال گذشته تصمیم گرفته‌اند کارگاه‌هایی آموزشی برگزار کنند که در آن‌ها، افراد علاقمند می‌توانند مهارت‌های مختلف را به درستی یاد بگیرند و در بهبود وضعیت فضاهای عمومی شهر خود بکوشند.

وی در پایان بیان کرد: یکی از رویکردهای شورای شهر اراک در دوره آتی باید این باشد که از ظرفیت جامعه هنری و مردم در بهبود فضای شهری استفاده کند و در شورای شهر ششم به نقش مشارکت اجتماعی در فضاسازی شهری بیشتر پرداخته شود.