فردا در تاريخ

شهادت امام زين العابدين (ع ) :  
بنابر برخي روايات مشهور درچنين روزي در  سال 95 هجري قمري حضرت سّيد الساجدين امام زين العابدين (ع) چهارمين امام  شيعيان جهان به دست وليد بن عبد الملك به شهادت رسيد ند .حضرت على بن الحسين ع   ، سه سال پيش از شهادت امام على ع  در  روز پنجم شعبان سال 38 هجرى يا 15 جمادى الاولى همان سال، در مدينه ديده به جهان گشود . مادر مكرمه آن حضرت  ، شهربانو  و پدر بزرگوارشان  حضرت امام  حسين ع است . سجاد و زين العابدين از القاب مشهور آن امام همام  مي باشد و اين القاب به دليل كثرت عبادت به آن حضرت اطلاق شده است .  آن امام همام  در طول عمر پر بر كتشان و در حوزه سياسي  براى پيش راندن مسلمانان به سوى نفرت از بني اميه و افزودن حس مبارزه جويى با آنان، تلاش هاى موثرى  را به انجام  رساندند و در  فرصتهاي مختلف ، مردم را بر ضد امويان تحريك مي كردند. آن امام همام  براى آگاهى مردم، شيوه دعا را به كار گرفتند ، به گونه اي كه به گفته بسياري از عالمان علوم اسلامي دعاهاى آن حضرت، بازگو كننده رويدادهاى عصر آن حضرت اند .صحيفه سجاديه كه به زبور آل محمد مشهور است، اثر بي نظيرى است كه در جهان اسلام،  پيوسته مورد توجه بزرگان و علما و مصنفان قرار گرفته است .
زهد حضرت امام سجاد و عبادت ايشان در ميان عالميان مثال زدني است .آن حضرت در سخنان خود فرموده بودند :
تعصي الاله وانت تظهر حبّه                                    هذا لعمري في الفعال بديع
لو كنت تظهر حبه لأطعته                                      ان المحب لمن يحب مطيع
«عصيان پروردگارت مي كني و آنگاه بردوست داشتن او مصري . حقا كه اين  اين ادعا از عجيب ترين چيز هاست .  اگر خداي را به واقع عشق مي ورزيدي  اطاعت او مي داشتي ، چراكه دوستدار هماره  مطيع محبوب  است.»

از ديگر آثار ارزنده به جا مانده از امام سجاد(ع )، مجموعه اى تربيتى و اخلاقى است به نام رساله الحقوق  است كه امام(ع ) در آن وظايف گوناگون انسان را در برابر خدا ، خود و ديگران، با بيانى شيوا و گويا بيان كرده است. فعاليت هاي امام ع در حوزه اجتماعي نيز سر آمد همگان است . آن حضرت  در طول عمر پر بر كتشان  خدمات بسياري  به بخش محروم جامعه آن ديار اعطا كردند كه  رسيدگى به درماندگان، يتيمان، تهيدستان و بردگان  بخشي از آنها ست .برخي از روايات بر اين  نكته تاكيد دارند كه آن حضرت، هزينه زندگى صد خانواده تهيدست را عهده دار بود.
آن امام همام در حوزه اخلاق اسلامي سر آمد ديگران بودند و در هر حال مردم را به رعايت آداب و اخلاق اسلامي سفارش مي كردند    .ابي حمزه ثمالي از امام سجاد (عليه السلام) نقل مي كند كه آن حضرت فرمودند: «ما تجرعت جرعة غيظ أحب إلي من جرعة غيظ أعقبها صبرا؛ هيچ فروبردن خشمي در نزد من محبوبتر از فرو بردن خشمي كه براي آخرت بگذارم نيست.»
بخش عمده اي اززندگي امام سجاد ع  در واقعه كربلا و وقايع پس از آن مي گذرد . آن حضرت به دليل برخي كسالت هاي جسماني اجازه حضور در ميدان نبرد را نيافتند و وظيفه خود را در پيام رساني واقعه كربلا و همچنين افشاي طريق حكام  جائر  وشرح دقيق واقعه كربلا براي عامه مردم به انجام رسانيدند  . آن امام همام سرانجام و در روز 12 و يا 25 محرم سال 95 هجرى، درمدينه، به دسيسه هشام بن عبدالملك، مسموم گرديد و در 56 سالگى به شهادت رسيد. مدفن آن حضرت در قبرستان بقيع در مدينه منوره واقع شده است.

فتح بيت المقدس : 

درچنين روزي در سال636ميلادي  سرزمين بيت المقدس بدست مسلمانان فتح شد.
به نقل از تاريخ خلفا اثر حجه الاسلام والمسلمين رسول جعفريان : منطقه شامات كه شمول آن فلسطين را نيز در بر مي گرفت پيش از آن كه تحت‏سلطه مسلمانان درآيد، تحت‏سلطه امپراتورى روم شرقى بود. از قرنها پيش از اسلام، قبايل بزرگ عربى از جزيرة العرب و بيشتر از جنوب آن، به اين ديار كوچيده بودند. مهمترين اين قبايل كه نامشان در تحولات صدر اسلام ياد شده، عبارتند از: قضاعه، سليح، غساسنه، جذام، لخم، كلب، تنوخ و بهراء. قبايل مزبور در سرزمين آباد شامات پراكنده بوده و هر كدام در شهر و منطقه‏اى زندگى مى‏كردند. اعراب مزبور، به دليل زندگى طولانى در جوار روميان، به مرور آداب و رسوم عربى خويش را فراموش كرده، بيشترشان كيش نصرانيت را پذيرفته بودند. با اين حال آن گونه نبود كه ماهيت عربى خويش را از دست داده باشند. يكى از تبعات پذيرش فرهنگ نصرانى، آن بود كه زبان عربى آنان با لغات سريانى آميخته شده و اساسا زبان علمى آنان همان زبان سريانى شده بود. به همين دليل بعدها توصيه مى‏شد كه نبايد زبان عربى را از «قضاعه و غسان‏» فرا گرفت زيرا كتابهايى به زبان سريانى مى‏خواندند. و طبعا زبانشان آلوده شده بوده است. به هر روى، در سالهاى نزديك به ظهور اسلام، اعراب اين ديار، همپيمان روميان بوده و در جنگ با ايرانيان در كنار روميان به سپاه ايران و اعراب متحد آن از سرزمين عراق مى‏جنگيدند. در اين سالها سپاه روميان بخشى از سربازان خود آنها، و دسته‏اى از اعراب قبايل مذكور بودند. افزون بر آن كه اعراب شام در دين با اعراب جزيره اختلاف نظر داشتند، از نظر اجتماعى نيز تفاوت آشكارى ميان آنان وجود داشت. اعراب شام، به دليل آبادى و آبادانى موجود در شامات، زندگى بدوى را رها كرده و شهرنشين شده بودند. شهرهايى چون دمشق، حلب، حمص و نقاط ديگر محل سكونت اين اعراب شده بود. سنخيت قبايل مزبور با فرهنگ نصرانى، سبب شد تا پس از فتح اسلام، عده زيادى از آنان به سرزمين روم كوچ كردند.  البته، روميان در طى جنگهاى خود با مسلمانان، همواره گرفتار اين دغدغه بودند كه اشتراك نژادى، قبايل عربى شام را به سوى اسلام سوق دهد. مشكل مهمتر آن بود كه از نظر مذهبى نيز بين مسيحيان شام و كليساى قسطنطنيه اختلاف نظر وجود داشت‏بطورى كه باعث آزار و اذيت فراوان آنان از سوى كليساى شرق شده بود. مسيحيان شام «يعقوبى مذهب‏» بودند  و اين مذهب از نظر كليساى شرق، بدعت‏به شمار مى‏آمد. گفته شده است كه از نظر آنان، نصرانيت‏شام در بدعتگذارى ممتاز بوده است!  اختلاف مذهبى مسيحيان عرب شام با كليساى روم شرقى، به اعتقاد بسيارى، يكى از دلايل سرعت فتوحات اسلامى در شامات بوده است. غير از سكنه عرب شامات، نبطيان فراوانى نيز كه بقاياى اقوام پيشين ساكن و حاكم در اين ديار بودند در منطقه مزبور زندگى مى‏كردند. يهوديان فراوانى كه شمار آنان را بين صد تا دويست هزار دانسته‏اند در شامات پراكنده بوده‏اند. گذشت كه شامات در زمان ظهور اسلام، تحت‏سلطه امپراتورى روم شرقى بود. با اين حال از قرنها قبل، حاكمان محلى در اين ديار فرمانروايى داشتند. در مرحله اول از دولت «نبطيها» سخن گفته شده، پس از آن دولت «تدمريها» و در نهايت از دولت «غسانيها» كه برخاسته از قبيله عربى غساسنه بوده‏اند. قبيله مزبور، از جمله قبايل يمنى است كه گويا به دنبال خرابى سد مارب در يمن به سوى شمال كوچ كردند. اين قبيله در قرن چهارم ميلادى به مسيحيت گرويدند.  در فاصله سالهاى 611 تا 614 ميلادى اين مناطق زير حملات شديد ايرانيها بود و اورشليم به تصرف آنان در آمد. بعدها هرقل توانست آن را از ايرانيها باز ستاند. از نام شاهزادگان غسانى حاكم بر برخى شهرها و نيز فرماندهى آنان در جنگ رومى- عربى شام با طليعه سپاه اسلام، چنين بر مى‏آيد كه هنوز غساسنه، نفوذ فراوانى در شام و قسطنطنيه داشته‏اند. جبلة بن ايهم غسانى فرمانده سپاه روم در يرموك در شمار همين شاهزادگان متنفذ بود كه به اسلام گرويد و به دليلى كه در جاى ديگر به آن اشاره كرده‏ايم مرتد شد و نزد امپراتور روم رفت. اكنون كه از هرقل يادى شد مناسب است اشاره كنيم كه وى هراكليتوس HERAKLEIOS فرزند هراكليتوس است كه پدرش از طرف امپراتور روم بر افريقاى مسيحى حكومت مى‏كرد. در سالهاى پايانى قرن ششم ميلادى و نخستين سالهاى قرن هفتم، امپراتورى روم شرقى، دچار مشكلات بزرگى شده بود. حملات آوارها و اسلاوها از غرب، اين سرزمين پهناور را گرفتار مشكل كرده بود. اما مهمتر از اينها، انقلابات داخلى بود كه سبب شد گروهبانى به نام فوكاس مردم را عليه حكومت اشراف بشوراند و ماوريكيوس امپراتور را همراه با تمام فرزندانش به قتل برساند. اين هرج و مرج سبب شد تا خسرو پرويز بر سرزمين شامات حمله برده و در سال 614 موفق به تسخير اورشليم شد. او حملات خود را به سرزمين آسياى صغير ادامه داد. اشراف قسطنطنيه كه وضع را تا به اين حد نابسامان ديدند دست‏به دامان هراكليتوس حاكم افريقيه شدند. وى از طرف امپراتور والى آن سرزمين بود. هراكليتوس فرزند خود را كه همان نام پدر را داشت همراه آنان كرد. وى كه فردى شجاع بود توانست فوكاس را شكست داده و تاج امپراتورى را بر سر بگذارد. تسخير اورشليم بهانه خوبى براى تحريك مسيحيان بر ضد ايرانيان بود. هراكليتوس پس از آرام كردن اوضاع، در سال 622 به جنگ ايرانيان رفت و طى شش سال پس از تحميل شكستهاى متوالى توانست ايرانيان را تا پشت دروازه تيسفون دنبال كند و آنان را مجبور به پذيرش صلح نمايد.  اين وقايع مصادف با سالهاى هفتم و هشتم هجرت بود. در حالى كه هراكليتوس سرگرم نظام دادن به امور كشور بود، به سال 634 مسلمانان نخستين حملات خود را به دمشق آغاز كرده و پس از مدتى دمشق را به تصرف در آوردند. آخرين روزهاى عمر امپراتورى، مصادف با فتح مصر در سال 640 ميلادى بود. براى مسلمانان كه توانسته بودند پس از سالها قريش را به امضاى صلح حديبيه وادارند و خود را آماده براى نشر اسلام به خارج از جزيرة العرب كنند، شام از بسيارى جهات اولويت داشت. رسول خدا (ص) رسولان چندى را به اين نواحى گسيل داشت. يكى از اين رسولان، حارث بن عمير بود كه نامه‏اى براى حاكم شهر بصرى مى‏برد. وى به دست‏شرحبيل بن عمرو غسانى به شهادت رسيد. به دنبال آن بود كه رسول خدا (ص) ، سپاه سه هزار نفرى خود را به فرماندهى جعفر بن ابى طالب، زيد بن حارثه، و عبد الله بن رواحه، به سوى موته در جنوب شام فرستاد. سپاهى كه در شام بر ضد مسلمانان آماده شده بود، بنا به نقل ابن اسحاق، تركيبى از سپاه روم و قبايل عربى همچون لخم، جذام، بلقى، بهراء و بلى بود. (12) مسلمانان راه به جايى نبردند و تنها توانستند پس از شهادت فرماندهان خود و عده‏اى ديگر به سوى مدينه بازگردند در اين جنگ جعفر بن ابى‏طالب به شهادت رسيد كه قبر او الآن يكى از مزارهاى مهم در اردن هاشمى است. اقدام بعدى رسول خدا (ص) به سوى اين منطقه عمليات تبوك بود. اين اقدام نيز جز چند قرارداد با برخى قبايل عربى، درگيرى خاصى با روميان در بر نداشت. رسول خدا (ص) در آخرين روزهاى حيات خود نيز سپاه ديگرى را به فرماندهى اسامة بن زيد سامان داد كه تنها پس از رحلت آن حضرت عازم شام شد و بدون نتيجه خاصى بازگشت. همه اين رخدادها نشانگر اهميت‏شام در نگاه رسول خداست. طبيعى نيز چنين بود، زيرا منطقه شامات به مدينه نزديك بوده، مسلمانان با آن آشنايى داشتند و فى حد نفسه نيز از اهميت‏بالايى برخوردار بود. بعدها معلوم شد كه براى تشكيلات خلافت نيز شام، اهميتى بيش از عراق دارد.
( ماخذ : حجه الاسلام والمسلمين جعفريان ، رسول ، تاريخ خلفا ء )

چهارشنبه سوري : 
جشن سوري در يكي از روزهاي پنج گانه اضافي سال ايران باستان برگزار مي شد. واژه « سوري » فارسي به معني « سرخ » است  وگمان مي رود  به آتش اشاره دارد . ايرانيان باستان و زرتشتيان ايراني چهارشنبه آخر سال را چهارشنبه سوري مي خواندند  و در آن مراسم ويژه اي برگزار مي كردند . گفته مي شود ايرانيان باستان با اين عقيده كه   فروهرها  در بهار به زمين باز رجوع مي كنند در روزهاي پاياني سال كهنه آيين هاي خاصي را برگزار مي كردند كه خانه تكاني و برگزاري آيين چهارشنبه سوري از آن ميان است . آنها با  برافروختن آتش بر  بامهاي خود از فرور ها يا  ارواح پاك در برابر اهريمن محافظت
مي كردند . در اينكه چهارشنبه سوري آيين صرفا ايراني باشد تشكيك وارد كرده اند .   برخي آن را ناشي از  فرهنگ سامي 
مي دانند . بر اساس نوشته هاي  كتاب تاريخ بخاراي ابوبكر محمد بن جعفر نرشخي آمده ، در زمان منصور پسر نوح از شاهان ساماني ، در ميانه سده چهارم هجري ، اين جشن با شكوهي تمام برقرار بوده و به نام « جشن سوري » ناميده مي شده است.  

انتشار كاغذ اخبار : 

درچنين روزي  1253هجري قمري  روزنامه كاغذ اخبار نخستين روزنامه ايراني در تهران منتشر شد. اين نخستين روزنامه به زبان فارسي بود كه  در ايران به همت  ميرزا صالح شيرازي چاپ مي شد . ميرزا صالح در هر ماه تنها يك شماره از اين روزنامه را منتشر مي ساخت .  عمر نخستين روزنامه فارسي  تنها هشت شماره بود. پس از  سلطنت ناصرالدين شاه روند چاپ روزنامه سير سريعتري به خود گرفت و با انتشار وقايع اتفاقيه به همت اميركبير عملا فعاليت هاي روزنامه نگاري رونق يافت . اين روزنامه هفته اي يك بار منتشر مي شد . وقايع اتفاقيه پس از چندي به روزنامه دولت ايران تغير نام داد. شرف ، مرآه الحضر ، اختر ، قانون و حبل المتين از ديگر روزنامه هاتي بودند كه در اين دوره منتشر مي شدند .

محاكمه امير عباس هويدا :

در چنين روزي در سال 1357 محاكمه امير عباس هويدا كه سيزده سال در دوران ستم شاهي نخست وزير ايران بود ،  آغاز شد .متن كيفرخواست وي به شرح  ذيل در دادگاه انقلاب اسلامي تهران قرائت گرديد :
آقاي هويدا ، فرزند حبيب الله به شماره شناسنامه 3542 ، صادره از تهران ، متولد سال 1295 ، وزير سابق دربار شاهنشاهي منقرض و نخست وزير اسبق شاه سابق ، تبعه ايران متهم هستيد به :
فساد در ارض ، محاربه با خدا و خلق خدا و نايب امام زمان ع ، قيام عليه امنيت و استقلال كشور با تشكيل كابينه هاي دست نشانده آمريكا و انگليس در حمايت از منافع استعمار گران ، اقدام بر ضد حاكميت ملي ، دخالت در انتخابات مجلس و عزل ونصب وزار و فرماندهان به خواست سفارتخانه هاي خارجي ، واگذاري منابع زير زميني نفت ، مس و اورانيوم به بيگانگان ، گسترش و نفوذ امپرياليسم آمريكا و همدستان اروپايي آن در ايران از طريق هدم منابع داخلي و تبديل ايران به بازار مصرف كالاهاي خارجي ، پرداخت در آمدهاي ملي حاصل از نفت به شاه و فرح و ممالك وابسته به غرب و اخذ وام با نرخهاي بالا و گزاف و شرايط اسارت بار از آمريكا و دول غرب ، نابود ساختن كشاورزي و از بين بردن جنگلها ، شركت مستقيم در فعاليت هاي جاسوسي به نفع غرب و صهيونيسم ، دسته بندي با توطئه گران در سنتو و ناتو براي سركوبي ملت هاي فلسطين ، ويتنام و ايران ، عضويت فعال در سازمان فراماسونري در لژ فروغي با توجه به اسناد و اقرار متهم ، شركت در اخافه و ارعاب مردم حق طلب همراه با كشتار و ضرب و جرح آنان و محدود كردن آزادي آنها با توقيف روزنامه ها و اعمال سانسور مطبوعات و كتب ، موسس و نخستين دبير كل حزب استبدادي رستاخيز ملت ايران ،     اشاعه فساد فرهنگي و اخلاقي و شركت در تحكيم پايه هاي استعمار و ايجاد قضاوت كنسولي در مورد آمريكاييها ، شركت مستقيم در قاچاق هرويين در فرانسه در معيت حسنعلي منصور ، گزارش خلاف واقع با انتشار روزنامه هاي دست نشانده و تعيين سردبيران دست نشانده در راس مطبوعات  .
دادستان در پايان كيفر خواست اظهار داشت : نظر به صورت جلسات هيات دولت و شوراي عالي اقتصاد و مقالات شاكيان خصوصي از جمله دكتر علي اصغر حاج سيد جوادي ، با توجه به اسناد به دست   آمده از ساواك و نخست وزيري با شهادت دكتر منوچهر آزمون ، محمود جعفريان ، پرويز نيكخواه  و اقارير شخص متهم ، چون وقوع جرايم مسلم است دادستان دادگاه انقلاب اسلامي ، صدور حكم اعدام و مصادره اموال شما را از پيشگاه دادگاه تقاضا دارد .
در اين دادگاه امير عباس هويدا نيز به دفاع از خود پرداخت و مطالبي را در باره خود بيان كرد . رسيدگي به جرايم وي  در دادگاه ياد شده ادامه يافت .
 
در گذشت لويي دوبروي : 
درچنين روزي در سال1987ميلادي لويي دوبروي فيزيكدان بر جسته فرانسوي   در گذشت  . وي در حوزه  نظريه ذره اي موجي نور تحقيقات فراواني كرده است و به همين دليل در سال 1929 ميلادي جايزه  نوبل  فيزيك را از آن خود كرد .

خودسوزي در اوگاندا :
در چنين روزي در سال 2000 ميلادي بيش از يكصد و بيست تن از طرفداران فرقه روز ستاخيز در كليسايي در او گاندا خود سوزي كردند .

تولد جرج سيمون اهم :
در چنين روزي در سال 1787 ميلادي جرج سيمون اهم فيزيكدان آلماني به دنيا آمد . وي قانون اهم را در الكتريسيته كشف كرد و آن را به نام خود نامگذاري نمود .

تولد گوتليب دايملر :
در چنين روزي در سال 1834 ميلادي گوتليب دايملر مهندس و  مخترع  آلماني ديده به جهان گشود  . او براي نخستين بار موتور سيكلت را به جهانيان  عرضه كرد .

كشف فيليپين :
در چنين روزي در سال 1521 ميلادي فردينان ماژلان كشور فيليپين را كشف كرد .

عليه هلند  :
در چنين روزي در سال 1672 ميلادي انگلستان عليه هلند اعلان جنگ كرد . اين دو كشور در سال 1824 نيز در همين روز با يكديگر پيمان صلح امضا كردند .

غرق شدن كشتي : 
در چنين روزي در سال  1891 ميلادي كشتي بخار انگليسي با نام اتوپيا در  تنگه جبل الطارق غرق شد و بر اثر آن تمامي 574 سرنشنين آن كشته شدند .

چين و آمريكا :
در چنين روزي در سال  1894 ميلادي چين وايالات متحده آمريكا با يكديگر براي نخستين بار قرار دادي را امضا كردند كه طي آن چين مجبور مي شد كه از  ورود كارگران كشور خود به ايالات متحده آمريكا خود داري ورزد .

نظريه جديد :
در چنين روزي در سال 1921 ميلادي لنين رهبر حزب كمونيست شوروي سابق   سياست اقتصادي جديد خود را اعلام كرد .

اطريش و شوروي :
در چنين روزي در سال  در سال 1959 ميلادي دو كشور اطريش و شوروي روابط ديپلماتيك خود را از سر گر فتند .

خروج از مستعمرات :
در چنين روزي در سال  1961 ميلادي آفريقاي جنوبي از شمار كشور هاي مشترك المنافع انگلستان به در آمد و از شمار مستعمرات  اين كشور خارج شد .      

گاز سمي و عراق :
در چنين روزي در سال  1988 ميلادي جمهوري اسلامي ايران اعلام كرد كه عراق از گازهاي سمي در جنگ عليه ايران  استفاده كرده است .

انفجار در بوينوس آيرس :
در چنين روزي در سال  1992 ميلادي بر اثر انفجاري مهيب  در سفارت رژيم صهيونيستي در بوينوس آيرس آرژانتين 29 اسراييلي به هلاكت رسيدند .

قربانبان در كلكته :
در چنين روزي در سال  1993 ميلادي براثر انفجار بمبمي در  كلكته بيش از هشتاد و شش نفر جان خود را از دست دادند .

روز ملي ايرلند :
همه ساله چنين روزي به عنوان روز ملي ايرلند گرامي داشته مي شود .

روز در يانوردان :
همه ساله چنين روزي به عنوان روز در يا نوردان در جهان گرامي داشته مي شود .