به گزارش خبرنگار مهر، معصومه قربانلو، دانشجوی مقطع دکتری شیمی معدن، رساله خود را با راهنمایی دکتر حسن حسینیمنفرد، دانشیار گروه شیمی دانشگاه زنجان ارائه داد.
در این کار تحقیقاتی، سه نوع کاتالیست ناهمگن جدید یا همان کمپلکسهای هیدرازون 1، 2 و 3 با گزینشپذیری بالا از طریق تثبیت کمپلکسهای منگنز، مس و نیکل، روی بسترهای معدنی تهیه شدند.
مواد سنتزی حاصل شده از عملیات فوق، توسط طیفبینی مادون قرمز FT-IR، ماورای بنفش UV-Vis و رزونانس مغناطیسی هستهNMR بهصورت محلول و جامد و همچنین رزونانس مغناطیسی الکترون EPR، آنالیز عنصری CHN، اندازهگیری سطح BET، پایداری گرمایی TGA، پراش پرتو X پودری و پراش پرتو X تکبلور شناسایی شدند.
کمپلکسهای سنتز شده، کاتالیستهای بسیار فعال برای واکنشهای اپوکسایش پاک در حضور آب اکسیژنه هستند.
اثر پارامترهای مختلفی مثل غلظت کمککاتالیست، آب اکسیژنه و حلال در اپوکسایش سیسسیکلواکتن بررسی شده و در نتیجه این تحقیق آلکانهای حلقوی با گزینشپذیری بالا در حضور این کاتالیستها به اپوکسید مربوط تبدیل شدند. این کاتالیستها همچنین در اپوکسایش آلکنهای خطی نیز فعالیت خوبی نشان دادند.
نتایج نشان داد که این کاتالیستهای ناهمگن بسیار پایدار بوده و بهراحتی از طریق صاف کردن و جداسازی، بدون اینکه فعالیت اولیه آنها کاهش یابد، قابل استفاده مجدد میباشند.
همچنین اثرات نانومتری این کاتالیستها نیز بررسی شده و با کاهش اندازه ذرات کاتالیست تا حد نانومتر، فعالیت آنها نیز افزایش پیدا میکند که همه این سیستمها، گزینشپذیری و فعالیت کاتالیستی خوبی در اپوکسایش نشان میدهند و بازیافت این کاتالیستها و امکان استفاده مجدد از این کاتالیستها، از بزرگترین محاسن این ترکیبات به شمار میرود.
اکثر داروها و مواد زیستی، ترکیبهایی به شکل دستوار (کایرال) بوده و به همین دلیل سنتز ترکیبهای کایرال بههمراه کاتالیست، از موضوعهای بسیار مهم در مراکز تحقیقاتی جهان بهشمار میرود.
اعطای جایزه نوبل شیمی در سال 2001 میلادی به سه دانشمند شیمی که در زمینه اپوکسایش آنانتیومرگزین تحقیق کرده بودند، دلیل بر اهمیت فوقالعاده این نوع سنتزها است.
در کار تحقیقاتی این پایاننامه، یک کاتالیست (4) از طریق حلال کافت سلژل و تراکم چندتایی بازشیف در حضور تارتاریک اسیدکایرال در یک مرحله سنتز شناسایی شد.
کمپلکس 4، یک کاتالیست آنانتیومرگزین و فضا ویژه بوده و در اپوکسایش آنانتیومرگزین آلکنها را با راندمان 59 - 88 درصد و آنانتیومر گزینی 37 – 94 درصد، راندمان 23 – 70 درصد و آنانتیومرگزینی 100 درصد در مورد سولفیدها با آب اکسیژنه عمل کرد.
در این سیستم، آنانتیومرگزینی قابلتوجهی در اپوکسایش آلکنها و سولفیدها حاصل شده که پایداری بالای کاتالیست 4، یک عامل مؤثر در انتقال دستوارگی، همزمان با انتقال اکسیژن از فلز به آلکن و سولفید میباشد.
اهمیت ویژه این ترکیب در سنتز ساده، ارزانقیمت و یکمرحلهای آن میباشد و علاوه بر این، در عمل اپوکسایش نیز از اکسنده ارزانقیمت آب اکسیژنه استفاده شده است.
مسئلهای که در کار کاتالیستی کمپلکسهای فلزات واسطه در حضور آب اکسیژنه وجود دارد، شکستن جور هستهای پیوند ضعیف O-O و در نتیجه تخریب کاتالیست توسط آب اکسیژنه میباشد که کاتالیست 4 بر این مشکلات غلبه کرده است.
نوع جدیدی از حلقهزایی در واکنش فسفردار کردن (R,R) یا (S,S) N,N بیس (سالیسیلیدن) سیکلوهگزان دیآمین با فسفریل تری کلرید تشکیل شده و همچنین موجب تشکیل یک محصول با دو اتم فسفر و دو اتم کربن کایرال شد.
علاوه بر این، ترکیب دستوار چند حلقهای با اتمهای فسفر چهارکوئوردینه، از طریق حلقهزایی سنتز شد که در نتیجه شاهد تشکیل فضاویژه بخش P-N-C با اتمهای دستوار کربن در موقعیت بتا است که این واکنش میتواند در سنتز ترکیبات دستوار خالص که در بیوشیمی اهمیت ویژهای دارند، به کار رود.
نظر شما