به گزارش خبرنگار مهر، تخریب بخشی از دیوار باستانی قلعه شاه دژ که به قلعه دیو هم معروف است از سوی میراث فرهنگی استان اصفهان به تائید رسید به گونه ای که مدیر کل میراث فرهنگی اصفهان پس از تائید این موضوع به خبرنگار مهر اظهار داشت: در حال حاضر این تخلف را که به شهرداری مربوط می شود از سوی دستگاه قضایی پیگیری می کنیم.
فریدون الهیاری در پاسخ به سوال خبرنگار مهر درباره این نکته که این اولین تخلف شهرداری در تخریب آثار باستانی اصفهان نیست و در پاسخ به این پرسش که فکر می کنید دستگاه قضایی تا چه اندازه ای بتواند مانع کار آنها شود، گفت: به هر حال قانون حرف اول و آخر را در هر جریانی می زند همانطور که طی سال های گذشته پرونده های مختلفی در این حوزه علیه شهرداری در دادگستری اصفهان باز شده است.
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر کار عملیات توسعه تله کابین در صفه اصفهان که باعث تخریب بخشی از دیواره شاه دژ شد، متوقف شده است، گفت: البته این موضوع تخریب نیست بلکه تعدادی از سنگ های دیواره شاه دژ برداشته شده که از آنها خواسته شد آجرها را برای مرمت دوباره دیوار بازگردانند.
اللهیاری در پاسخ به سوال که آیا برگرداندن آجرها و بازسازی دیواره شاه دژ برای صیانت و حفاظت از آثار باستانی کافی است، گفت: به طور قطع اینگونه نیست اما به هر حال هم اکنون تنها راه حفاظت از آثار باستانی بازسازی آن است.
مدیرکل میراث فرهنگی استان اصفهان با اعلام اینکه با دیگر ارگان ها و سازمان ها همچون شهرداری مشکلی در خصوص تخریب آثار باستانی نداریم ، تصریح کرد: شهرداری نسبت به وظایف و عملکردی که دارد، موظف به بازسازی و توسعه شهر است بنابراین در جریان کاری خود در برخی مواقع به آثار باستانی بر می خورد و از این روست که تنها با این ارگان دراین زمینه با مشکل مواجهیم.
وی گفت: البته نباید از اقدامات و عملکردهای خوب شهرداری در راستای حفاظت و صیانت از آثار باستانی اصفهان غافل شد.
اللهیاری با بیان اینکه علی رعم اینکه میراث فرهنگی سایت اطلاع رسانی مستقر در کوه صفه داشته که ما را از این عملکرد شهرداری مطلع ساخت مردم نیز در تماس با میراث فرهنگی این مسئله را به ما گوشزد کردند، گفت: میراث فرهنگی اصفهان در یک اقدام کشوری به دنبال تعریف بهرهوری و کاربری های جدید برای آثار باستانی استان است که در این راستا برنامه ریزی و سیستم سازی های بسیاری انجام گرفته است.
در همین راستا دوستدار میراث فرهنگی اصفهان نیز در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه پایه ای که ایستگاه اول را به ایستگاه دوم تله کابین وصل کرد روی دیوار باستانی قلعه شاه دژ قرار گرفته و سبب تخریب بخشی از این دیوار شده است ، گفت: البته بخشی از تخریب این دیوار به دلیل وجود گردشگرانی است که هنوز به اهمیت آثار باستانی پی نبرده اند و زمانی که به راحتی از پائین کوه با تله کابین به قله کوه می رسند دیگر به چگونگی رفتار با محیط چندان اهمیتی نمی دهند.
حشمت الله انتخابی بیان داشت: این در حالی است که وقتی گردشگری از پائین کوه با پای پیاده خود را به قله می رساند آن زمان دیدن قلعه شاه دژ یک معنا و ارزش دیگری پیدا می کند و دیگر اقدام به تخریب این اثر باستانی نمی کند.
وی گفت: این سهل الوصول شدن و رسیدن به قلعه شاه دژ سبب شده امروز این مرکز به زباله دان تبدیل شود.
این دوستدار میراث فرهنگی با بیان اینکه برخی گردشگران آجرهای قلعه شاه دژ را برداشته و به زمین می اندازند که شهرداری باید با یک گارد حفاظتی در این محوطه از این فضا صیانت کند، گفت: شهرداری باید با به کارگیری چند رفتگر در این منطقه، نظافت این مکان را نیز تامین کند.
سرعت تخریب قلعه شاه دژ نسبت به 70 سال پیش بیشتر شده است
وی با اعلام اینکه مسئولان میراث فرهنگی باید برای آثار باستانی کاربری جدیدی تعریف کنند، ادامه داد: تعریف این کاربری ها باعث می شود زیرساخت های جدید برای جذب گردشگر تعریف و همچنین از آثار باستانی حفاظت و صیانت شود.
انتخابی عنوان داشت: قلعه شاه دژ که تا چندی پیش تصور می شد مربوط به دوره سلجوقیان است در اکتشافات کارشناسان میراث فرهنگی استان طی چند ماه اخیر مشخص شد عمرش به دوران ساسانیان بازمی گردد.
وی بیان داشت: هم اکنون حدود 10 تا 15 قطعه سنگ از چند ستون ارگ قلعه شاه دژ برداشته شده است؛ به گونه ای که تقریبا امروز دیگر سنگی باقی نمانده و سرعت تخریب در این اثر باستانی طی چند سال اخیر نسبت به 70 سال پیش بسیار بیشتر شده است.
این دوستدار میراث فرهنگی اظهار داشت: شاید شهرداری به دلیل بازسازی این اثر باستانی، به راحتی به خود اجازه داده است که برای توسعه تله کابین صفه اقدام به برداشتن سنگ هایی از دیواره شاه دژ کند.
البته این اقدام شهرداری در حالی است که مدیرعامل سازمان نوسازی شهرداری اصفهان دو سال پیش خبر از صرف 535 میلیون تومان برای بازسازی فاز یک قلعه تاریخی شاهدژ داده بود و اعلام کرده بود ادامه بازسازی این قلعه نیازمند صرف اعتبارات سنگینی است که هم اکنون از عهده شهرداری خارج است.
حسین جعفری اظهار کرده بود: مراحل مرمت این دژ شامل 6 فاز است که فاز نخست قلعه و سربازخانه آن با صرف بودجه 535 میلیون تومان در طول سه سال از محل اعتبارات شهرداری به اتمام رسیده و میراث فرهنگی نیز در این طرح کار کاوش آثار تاریخی و نظارت و هماهنگی را بر عهده داشته است.
وی با بیان اینکه سه تا چهار مرحله باستانشناسی در این مکان تاریخی انجام شده و نیازمند یک مرحله دیگر نیز هستیم،اعلام کرده بود: در کاوشهای باستانشناسی این مکان اشیای با ارزشی متعلق به دوره ساسانیان پیدا شده است که به احتمال قوی در موزهای در همین مکان به نمایش گذاشته میشود.
البته این سخن وی و تاکید بر قدمت شاه دژ از سوی شهرداری در حالی بیان شده است که امروز شاهد آسیب به همین اثر باستانی توسط شهرداری هستیم.
به گزارش مهر، سایت این مکان تاریخی شامل بخشهای مختلفی مانند ارگ مرکزی، جایگاه اشرف، سربازخانه جنوبی و غربی، سه قلعه، بند اصلی، بارانداز، برجهای دیدهبانی، قلعه سنگی، دروازه گردنه باد، حوض سلطان، غار قنبر است.
از دیگر نقاط این مجموعه دروازه جنوب غرب، دروازه گل زرد، دروازه شمال غربی، چشمه نُقط، جایگاه گل زرد، دروازه شرقی (آبشار)، چشمه درویش، چشمه پاچنار، چشمه دالون، برج نظاره شهر، چنگولی شیطان، تخت کسری و توربین بادی است.
گزارش: عاطفه قلعه ریز