به گزارش خبرنگار مهر، نادر منصورکیایی مدیرکل دفتر مراقبت در برابر آسیب های اجتماعی وزارت آموزش و پرورش می گوید برنامه شناسایی، درمان و مددکاری دانش آموزان در معرض خطر و دارای اختلال سوء مصرف مواد مخدر از سال تحصیلی ۹۲-۹۳ در مدارس کشور با همکاری وزارت آموزش و پرورش و وزارت بهداشت و درمان و سازمان بهزیستی کشور با محوریت ستاد مبارزه با مواد مخدر آغاز شده است.
به گفته وی قبل از اجرای طرح اورژانس اجتماعی دانش‌آموزان، سازمان‌های مختلف سابقه‌ای در مداخلات مربوط به درمان و بازتوانی دانش آموزان درگیر با اختلالات سوء مصرف مواد مخدر نداشتند. در سال تحصیلی ۹۶-۹۷ دستگاه‌های همکار طرح اورژانس اجتماعی دانش آموزان اعم از وزارت آموزش و پرورش، وزارت بهداشت، سازمان بهزیستی کشور و قوه قضائیه نسخه بروز رسانی شده شیوه نامه اجرایی این طرح را تهیه و تدوین کرده‌اند.
وی گفت: تجربه اورژانس اجتماعی دانش آموزان کشور موجب شد تا آموزش و پرورش بعد از مقدمات فراهم شده در زمینه شناسایی دانش‌آموزان در معرض خطر مصرف مواد مخدر، گام‌های بزرگتری را برداشته و علاوه بر موضوع مصرف مواد به موضوعاتی مانند خودکشی و سایر آسیب‌های اجتماعی در مدارس بپردازد.
اما حسن موسوی چلک رئیس انجمن مددکاری اجتماعی با بیان این نگرانی که «وجود اورژانس اجتماعی ویژه دانش آموزان، پیامدهای منفی بسیاری برای این قشر دارد» در یک برنامه رادیویی گفت: با این حال اورژانس اجتماعی کشور در کنار تمامی فعالیت‌های خود قشر دانش آموزی را مورد توجه قرار می‌دهد. باید تاکید کنم مدارس همواره به عنوان سالم‌ترین محیط اجتماعی تعریف می‌شوند و نقدهای وارد به آموزش و پرورش هیچ‌گاه پیام آسیب‌زا بودن بستر این وزارتخانه را در پی ندارد. آموزش و پرورش یکی از بهترین محافل برای پیشگیری از اعتیاد را در اختیار دارد. ساختار آموزش و پرورش این اجازه را می‌دهد تا به بهترین شکل ممکن افراد در معرض اعتیاد را شناسایی کرده و به اورژانس اجتماعی ارجاع دهند. شایسته است که به جای اختصاص یک اورژانس اجتماعی به قشر دانش آموزی موضوع مددکاری اجتماعی در مدارس توسعه داده شود.
همه اینها نشان می دهد که سطحی از آسیب های اجتماعی درسطح مدارس ما وجود دارد که نگرانی جامعه را به دنبال داشته است. اما خارج از اینکه ما نیاز به اورژانس اجتماعی دانش آموزی داریم و یا نه باید بدانیم که علت اصلی رشد آسیب در مدارس از کجا نشات می گیرد. پیش از این از مصرف داروهای محرک از جمله ریتالین در شب های امتحان میان دانش آموزان و در دسترس بودن مواد مخدر گل و ناس گفتیم. اینها آسیب های عیان تری است که گاه به چشم می خورد. دکتر بهمنی روانپزشک معتقد است سبک زندگی مهمترین تاثیر را در گرایش نوجوانان به مواد محرک می گذارد.
دکتر بهمنی روانپزشک در گفتگو با خبرنگار مهر درباره این موضوع که چگونه می توان از آسیب استفاده دانش آموزان از هر نوع ماده محرکی اعم از مواد مخدر و یا داروهای محرک جلوگیری کرد، گفت: ما چندی پیش نیز شاهد این هشدار در جامعه بودیم که مصرف ریتالین که باعث فعالیت بیشتر کرتکس مغز می شود در شب های امتحان و کنکور میان دانش آموزان مشاهده شده است. این دارو برای افراد عادی بسیار مضر است چرا که برای اختلالات کسانی که درگیر مشکلات ذهنی هستند به کار می رود. اما متاسفانه مصرف داروهای محرک در میان دانشجو و دانش آموز از این بابت باب می شود که دیر شروع به مطالعه می کنند و می خواهند یک شبه دوپینگ کنند. غافل از اینکه بعد از یک مدت برایشان دلهره و بی قراری می آورد و حتی اعتیادآور است.
وی ادامه داد: موضوع این است که چه مصرف این داروها چه مصرف مواد مخدر در ابتدا به افراد حس خوبی می دهد و نوجوان متوجه عواقب آن نیست. گاهی والدین هم نمی توانند متوجه ریزه کاری های تغییر رفتار در دانش آموز باشند. اما به هر حال توجه والدین به تغییرات مشخص بچه هایشان می تواند کمک کننده مهمی در این راستا باشد. تغییر در خواب، خورد و خوراک و تغذیه می تواند نشانه های مهمی باشد.
این پزشک متخصص با بیان اینکه تغییر سبک زندگی و نحوه گذران زندگی خانواده ها مهمترین عامل ایجاد چنین آسیب هایی در نوجوانان است تا آمادگی های ژنتیکی که برخی آن را مطرح می کنند، اظهار کرد: باید بچه هایمان را با عزت نفس بار بیاوریم. باید محتوای یادگیری را نزدشان تغییر دهیم و زندگی هدفدار را یاد آنها بدهیم. متاسفانه امروزه بچه های ما فرار از مسئولیت را یاد می گیرند و همین زمینه مهم بسیاری از آسیبهاست.
دکتر بهمنی با بیان اینکه به طور مشخص مواد مخدری چون ناس و گل که با سهولت بیشتری امروزه در دسترس دانش آموزان است عوارض قطعی و طولانی مدتی دارد، گفت: خیلی ها می گویند سیگار عوارض ندارد اما شاید به درستی نمی دانند چه عوارضی روی گردش خون و ریه نشان می دهد. هر عارضه ای در بیمار با مصرف سیگار چند برابر می شود.
وی همچنین با اشاره به اینکه یک تعداد از افراد مواد مخدر را برای کاهش اضطراب استفاده می کنند تصریح کرد: اضطراب از سبک زندگی و مسائل روان شناختی بر می خیزد. برای کاهش اضطراب باید مهارت های شناختی را افزایش داد اما متاسفانه یک عده به سراغ روش های مضر می روند و قابلیت زندگی و مهارت های زندگی در این افراد به شدت پایین می آید. من معتقدم این اتفاق بیشتر محصول یادگیری غلط است و مدارس بهترین محل ارتباط اولیا با دانش آموز هستند. باید کاری کنند والدین راه درست رفتار کردن با اضطراب دانش آموزان را بیاموزند.
این متخصص همچنین گفت: خانواده ها باید یادبگیرند چگونه با استرس کودک و نوجوانشان رو به رو شوند. چون استرس ذات زندگی است و ما نباید نگران تکلیف دادن و حتی رقابت میان دانش آموزان باشیم. الان متاسفانه به سمتی رفته ایم که می گوییم به دانش آموزان تکلیف ندهیم تا مضطرب نشوند اما این روش در طول زمان مضر است. آنها باید از کودکی سطحی از اضطراب را تجربه کنند و بتوانند راه مدیریت آن را یاد بگیرند. شما یک پایش بکنید ببینید واقعا در مدارس و دانشگاه های ما چقدر مهارت زندگی به فرزندانمان یاد می دهند.
وی اضافه کرد: ما از مهد کودک و از نخستین زمانی که با کودک در سیستم آموزشی مراوده داریم باید بفهمیم حس های آنها چیست و مهارت ها را در آنها تقویت کنیم. اول از همه هم باید معلم های ما و والدین این موضوع را یاد بگیرند. وقتی ما بچه هایمان را با مهارت آموزی واکسینه کنیم دیگر سراغ مواد مضری چون مواد مخدر نمی روند. بچه ها باید مسئول سرنوشت خودشان باشند و مسئول احساساتشان. باید بدانند غم و شادی و ناکامی و تحقیر شدن بخشی از زندگی اجتماعی ماست و یادشان بدهیم هیجانی که می خواهند را از طریق رفتار به دست بیاورند. بچه های ما امروز درصد زیادیشان خودشیفته بار می آیند و نفع خودشان را تنها می بینند. باید ساختار اولیا مربیان تقویت شود تا همین مسائل گوشزد و آموزش داده شود.
نظر شما