به گزارش خبرنگار مهر، اینجا عصاره انقلاب به نمایش درآمده است. تاریخ ایران مردانی به صلابت یاران انقلاب ندیده و گواه این ادعا در و دیوار بغض آلود «مخوف ترین شکنجه گاه رژیم پهلوی» است. نبض انسان های بیزار از ظلم و ستم بیدادگران در این مکان می زند و نفس هر انسان آزاده ای به شماره می افتد.
اگر روزی یاران انقلاب در اینجا ضجه ها زدند و ناله مظلومیتشان گوش افلاک را شکافت، اکنون با تبدیل شدن این زندان مخوف به «موزه عبرت ایران» جنایات آن دوران به شکل ملموس در معرض دید همه انسان های آزادی خواه قرار گرفته است.
اینجا جایی است که هر ایرانی باید حداقل یکبار به آنجا برود و با تمام وجود آنچه در گذشته این سرزمین رخ داده را ببیند و حس کند. بر همین اساس همزمان با هفته دولت اعضای شورای اداری قروه به همراه خبرنگاران شهرستان در سفری یک روزه به بازدید از «موزه عبرت ایران» رفتند.
قدمت زندان
عملیات اجرایی این ساختمان در سال ۱۳۱۱ به دستور «رضا پهلوی» و با نظارت و طراحی مهندسان آلمانی در مجموعه شهربانی کل کشور آغاز شد و در سال ۱۳۱۶ با کاربری زندان و به نام توقیف گاه عدلیه به بهره برداری رسید.
پس از قیام ۱۵ خرداد در سال ۴۲ و گسترش مبارزات مردمی علیه رژیم پهلوی، در بهمن سال ۵۰ در اجرای دستور «محمدرضا پهلوی»، کمیته مشترک ضد خرابکاری ساواک و شهربانی کشور شاهنشاهی با الگوبرداری از دستگاه امنیتی انگلیس در محل زندان موقت اطلاعات شهربانی تشکیل شد.
از اوایل سال ۵۱ این بازداشتگاه مهمترین محل بازداشت، شکنجه و تخلیه اطلاعاتی انقلابیون بود و طبق اسناد منتشر شده در سال های ۵۰ تا ۵۷ تعداد زیادی از مبارزان اعم از زن و مرد در عملیات های کمیته دستگیر و بازداشت شده و عده ای از آنان نیز زیر شکنجه ها جان خود را از دست دادند.
این مکان به عنوان زندان مدرن ایران در زمان خود شناخته شده بود و ساخت آن به گونه ای است که هیچ گونه صدایی از داخل به بیرون و بالعکس نمی رود.
بخش های زندان
ساختمان اصلی کمیته در سه طبقه به صورت مدور بنا شده و دارای ۶ بند عمومی و انفرادی است که زندانیان به محض ورود با چشمان بسته از مسیر تعریف شده و مشخص عبور داده می شدند.
این زندان شامل بخش هایی از قبیل اتاق نگهداری البسه، محوطه اصلی، اتاق شکنجه، شکنجه گران، زیر ۸ و محل ملاقات زندانیان بدون هیچ گونه دریچه و روشنایی بوده است.
فضای این زندان به گونه ای است که حالا بعد از گذشت این همه سال هنوز هم با ورود به آن احساس خفقان و وحشت تمامی وجود آدمی را گرفته و نوعی ترس و نگرانی به درون آدم نفوذ می کند.
زندانی که موزه شد
به گفته مدیر «موزه عبرت ایران» این بازداشتگاه در ۲۲ بهمن ۵۷ ساعت ۱۶ عصر توسط مبارزان انقلابی تسخیر و فرو ریخت و بر همین اساس همه ساله در این تاریخ و ساعت، برنامه ویژه ای در موزه برگزار می شود.
«قاسم حسن پور» افزود: «پس از تغییر کاربری این زندان به موزه عبرت ایران، کار بازسازی و آسیب شناسی ساختمان با نظر مثبت سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور آغاز و با اخذ نظرات کارشناسی به یک کارگاه آموزش تاریخ معاصر تبدیل شد.»
او با بیان اینکه این موزه در سال ۷۹ تأسیس و به طور رسمی در هشتم بهمن ماه ۸۲ افتتاح گردید، تصریح کرد: «ظرفیت اسمی این بازداشتگاه ۲۰۰ نفر است اما در مجموع آن زمان ۸۰۰ نفر را در خود جای داده بود.»
«حسن پور» همچنین از بازدید ۲۵۰ تا ۳۰۰ نفر در طول روز به ویژه در مناسبت های مختلف از این موزه خبر داد و گفت: «سال گذشته ۱۳ هزار نفر از این مجموعه بازدید کردند و در نوروز هم هزار و ۵۰۰ بازدید کننده به این موزه آمدند.»
مطابق اظهارات مدیر موزه بیشترین بازدید کننده مختص به ماه های بهمن و تابستان است.
«قاسم حسن پور» بخش پلاک های اسامی زندانیان سیاسی بازداشت شده در کمیته مشترک که در راهروی ورودی موزه با عنوان «اینجا دیوارها سخن می گویند» به دیوار نصب شده اند را از بخش های مورد علاقه بازدیدکنندگان دانست.
او همچنین به بند چهره های ماندگار به عنوان دیگر بخش های با بازدید بیشتر اشاره کرد که با تصاویر زندانیان بازداشت شده همراه است و آنانی که در اثر شکنجه کشته شده اند، در این بند مشخص هستند.
عبرتی ابدی
در این سفر یک روزه چگونه می توان از دیوارهایی گذشت که پر از حرفند یا از شکنجه گاهی که انسانیت را زیر سؤال می برد، چگونه می توان از بند به بند این مکان بدون درک واقعی عبور کرد. اینجا «موزه عبرت» است و عبرت گرفتن از تاریخ بی پایان بوده و همچنان باید درس ها آموخت و گوش فرا داد.
نظر شما