به گزارش بازرگانی خبرگزاری مهر، آیا میتوان ترازو را از جهان حذف کرد؟ بیایید تصور کنیم ترازو نباشد. چه چیزهایی را از دست خواهیم داد؟ مثلاً وزن خود را نخواهید دانست. نمیدانید که چند کیلو میوه خریدهاید. از کجا بدانید ۶ عدد موز متوسط تقریباً ۱ کیلو خواهد شد؟! نوزادتان وزن گرفته است؟! بدون ترازو چگونه پی به وزن فرزندتان خواهید برد؟ وزن گوشی موبایلتان، وزن حلقه ازدواجتان، قند و شکر حل شده در چایتان، بدون وزن شدن چگونه بهایشان پرداخت میشود؟ بدون ترازو، گوشت و مرغی که میخرید وزنی نداشتند، برنج، آهن، ماسه و خاک و بسیاری چیزهای دیگر معلوم نبود چگونه باید معامله میشدند یا حتی سنجیده میشدند.
این مدخل عجیب، راهی است برای بیان این مطلب که ترازو به عضوی جداناشدنی از زندگی امروزه بدل شده است. نمیتوان بدون ترازو خرید کرد، معامله کرد یا حتی به قدر کافی دانست. صنعت تولید ترازو چنان رونق و تنوعی در سرتاسر جهان دارد که باورکردنی نیست. قطعاً تعداد ترازوهای تولید شده در سال در سرتاسر جهان، یا تنوع و گوناگونی مدلهای آنها، چیزی دیوانهکننده است.
ترازو وزن را میسنجد یا جرم را؟
حقیقتی که درباره ترازوها وجود دارد، این است که ما ترازوها را برای اندازهگیری جرم استفاده میکنیم، نه وزن. با این حال، همچنان گفته میشود وزن را با ترازو اندازه میگیرند که در واقع غلط مصطلح است، اما در میان مردم همچنان رواج دارد.
پیشتر هم به تنوع دیوانهوار ترازوها در دنیا اشاره کردیم، با این حال، پنج دسته اصلی در ترازوها وجود دارد. اکنون دستهبندیهای اصلی آن را با هم مرور میکنیم.
ترازوی فروشگاهی
ترازوی آزمایشگاهی
ترازوی پزشکی
ترازوی خانگی
ترازوی صنعتی
دستهبندیهای دیگری نیز میتوان به این موارد اضافه کرد که درواقع زیرمجموعه همین پنج دستهبندی اصلی قرار میگیرند. برای مثال ترازوی زرگری یا ترازوی طلاکشی، جزئی از ترازوهای آزمایشگاهی و بسیار دقیق به شمار میآید، با اینکه کاربرد آن به کلی با دسته آزمایشگاهی تفاوت دارد.
امروزه ترازوها در تمام این پنج دسته به صورت دیجیتالی تولید میشوند و دیگر کمتر میتوان سراغی از نمونههای مکانیکی یا عقربهای گرفت. این حقیقت که ترازوهای دیجیتالی بسیار دقیقتر از ترازوهای مکانیکی و کلاسیک هستند، شک و شبههبردار نیست. اگرچه پیشتر از اینها و برای صدها سال، ورق به گونۀ دیگری بوده است و عمر ترازوهای دیجیتالی که ترازوهای مکانیکی را پس زدهاند، به زحمت به ۵۰ سال میرسد.
تاریخچهای مختصر از ترازو
ابزارها و ادوات اندازهگیری، مانند ترازو، به دستاویز نیازهای انسانی به وجود آمدند. همان نیازهایی که ابتدا به آنها اشاره کردیم.
در جهانِ باستان، نخستین تاجران برای فروختن اجناس و کالاهایشان با دشواریهای بسیاری مواجه بودند. علت: همانها که درابتدا تصور کردیم. سبب ساده است: چون نمیتوانستند وزن کنند. مثلاً نمیدانستند طلایی که میفروشند، چقدر ارزش دارد. همین کافی بود تا انسان به فکر طراحی و ساخت ترازو بیفتد.
در دانشنامۀ بریتانیکا زیر کلمه Balance چنین آمده است: ترازو یکی از قدیمترین ابزارهاست و قدمت ساخت آن با استناد به تصاویر بعضی مقبرههای فراعنه مصر، به حدود پنج هزار سال پیش از میلاد میرسد. به تاریخ اکنون، یعنی حدود ۷ هزار سال پیش. این در حالی است اروپاییان از آخرین اقوامی بودهاند که به استفاده از ترازو رو آوردهاند. اگر به تاریخچه ترازو در ممالک اسلامی رجوع کنید، اختراعات و پیشرفتهای شگرفی در ساخت ترازو مشاهده خواهید کرد که قدمت آن درازتر از قدمت ترازو در اروپاست. اگر اشارات ابوریحان بیرونی، دانشمند و همهچیزدان قرن چهارم و پنجم توجه کنیم که در نوشتههایش از ترازو برای نشان دادن نسبتهای معکوس و توضیح مفاهیمی در جبر و مقابله نام برده است، رایج بودن ترازو در ایرانِ قدیم را به راحتی به بیش از هزار سال میرساند. همزمان، تغییرات بسیار در طراحی و ساختار ترازوها به وجود آمد.
ترازو تا قرنها بعد تغییر چندانی نکرد تا این که در اواخر قرن ۱۸ ترازوهای جدیدی در اروپا برای اندازهگیری اختراع شد. یکی از آنها ترازوی فنری بود که در سال ۱۷۷۰ میلادی ابداع شد. در این ترازو از یک فنر استفاده میشد که طرفی از آن به آنچه وزن میشد، و طرف دیگر به جایی ثابت متصل میشد. کشیده شدن فنر به پایین، جرم یا وزن را به صورت تقریبی مشخص میکرد.
کاربردهای ترازو
همانطور که در ابتدا توضیح دادیم، امروزه ترازو استفادههای زیادی دارد و بدون آن بسیاری از مشاغل و نیازها لنگ میمانند. هرچند، نوع ترازو با توجه به کاربردش، با هم متفاوت است. در زیر به برخی از بسترهای استفاده از ترازو اشاره کردهایم.
۱- صنعت مواد غذایی
وقتی برای خرید میوه و سبزیجات به بازار ترهبار میرویم، یا زمانی که میخواهیم از سوپرمارکت چیزهایی مانند قند و شکر و غیره بخریم، فروشنده از ترازو برای وزن کردن استفاده میکند. به این شکل تا میتواند مبلغ خرید را محاسبه کرند. این فرایند چیزی عمومی در سطح جهان است.
۲- سلامتی و تغذیه
با وزن کردن بدن به واسطه ترازوی نفرکش، یا ترازوهای قد و وزن، میتوان وزن را بهدست آورد. امروزه دانستن وزن، بستگی نزدیکی با سلامت ماندن و دیگر دانستنیهای این حوزه دارد. چنانکه پیشتر هم مثال زدیم، بخشی از سنجش رشد کودکان با ترازو انجام میشود و نتایج آن به طور منظم و برای مقایسه با ماههای قبل و بعد ثبت میشود. از طرف دیگر با دانستن وزن، لاغر بودن یا چاق بودن را خواهیم دانست. و اگر در قیاس با استاندارها نقص به حساب بیاید، با راهنمایی پزشک تغذیه میتوان سالمتر زیست. در این حوزه، محاسبه توده چربی نیز از عهده ترازوهای پزشکی برمیآید که قدمی دیگر در همین راستاست.
۳- طلافروشی
طلافروشی وابستگی بسیاری به وجود ترازوهای دقیق یا در اصلاح طلاکشی دارد. ترازوهایی که دقت دو صفر دارند (۰.۰۱ گرم)، ترازوهایی هستند که در بین خریداران و فروشندگان به ترازوی طلاکشی معروف است. ارزش طلا، هنگام ساخت از زمان فروش هم بالاتر میرود، به همین سبب ترازوهایی که در ریگیریها یا مراکز خالصسازی طلاسازیها به کار گرفته میشود، از دقتهای ۰.۰۰۰۱ و ۰.۰۰۰۰۱ گرم برخوردارند. طبعاً طلا فلزی نیست که بتوان آن را با کیلوگرم یا با ترازوی فروشگاهی اندازه کرد. و از طرف دیگر، ترازوهایی با دقتی چنین کمنظیر، ترازوهای بسیار گرانقیمتتری هم هستند.
۴- آشپزخانه
ترازو در آشپزخانهها، چه آشپزخانه خانههای مسکونی باشد چه آشپزخانههای صنعتی، کاربردهای زیادی دارد. خانمهای خانهدارِ عاشق پخت و پز و سرآشپزخانهها به یاری ترازوی آشپزخانه میتوانند دقیقتر و سنجیدهتر آشپزی کنند.
دستورالعمل غذاهای گوناگون که در کتابهای آشپزی درج میشود، معمولاً مقدار مواد اصلی غذا را با فنجان، قاشق غذاخوری و چایخوری یا گرم و لیتر بیان میکنند. از همین رو، آشپزی که بخواهد انواع غذاها، کیک و شیرینیهای خوشمزه بپزد، باید یک ترازوی آشپزخانه در اختیار داشته باشد، تا مقادیر را به درستی بداند.
۵- علم
دانشمندان در زمینههای بسیاری از ترازو برای اندازهگیری مواد تحقیقاتیشان استفاده میکنند. برای مثلاً شیمیدانها، که با مواد شیمیایی حساس و بعضاً خطرناک سر و کار دارند، برای آزمایشهای خود لازم دارند مقدار مشخص، دقیق و حساسی از مواد را با هم ترکیب کنند. به همین خاطر ترازوهایی احتیاج خواهند داشت که در حد گرم، و حتی میلیگرم دقیق باشد. به این شکل تحقیقات دقیق و ظریف خواهد بود.
۶- صنعت
ترازوهای صنعتی گروه خاصی از ترازوها هستند که با خرید ترازو، بیشتر بر قابیلتهایی مانند ضدآب بودن، یا بدنه فلزی و توانایی شمارش قطعه تاکید میکنند. این قابلیتها آنها را برای استفاده در واحدهای صنعتی چون خطوط تولید، انبارها یا مراکز شیلاتی مناسب میکند.
https://kabantajhiz.com/
این مطلب، یک خبر آگهی بوده و خبرگزاری مهر در محتوای آن هیچ نظری ندارد.
نظر شما