آيدين آغداشلو: نقاشي ايراني خالي از "هويت ايراني" نيست

به گزارش گروه فرهنگ و هنر "مهر" آيدين آغداشلو در آستانه نخستين هم انديشي "هويت ايراني" گفت: ما تا هويت را تعريف نكنيم، نمي توانيم دنبال مصداق هاي آن بگرديم. بايد در مرحله نخست پرسيد، آيا مي توان براي ايران يك هويت معين را فرض كرد؟ هويت چيست؟ آيا اين تعريف شده است؟ آيا ما براساس تعريف دنبال مصداق مي گرديم يا همين طوري معتقديم كه ايراني هويت دارد.

اين هنرمند با اشاره به اين مطلب كه ما مي توانيم براي مسلمانان هويت را تعريف كنيم، چون نقطه اتصال همه آنها قرآن است، گفت: آيا براي ايراني هم اين كارامكان پذيراست؟ ما اگرنتوانيم براي هويت تعريف ارايه كنيم، مصداق ها متفاوت خواهد بود.

وي اظهار داشت: تمامي سنت نقاشي پيش از تاريخ و دوره  ساساني را ايران به ارث مي برد كه بدون نام تاريخي ايران و با عنوان كلي سرزمين جهان اسلام ديده مي شود. اين هنر نسل به نسل انتقال پيدا مي كند، اما اگر ما ابروهاي نقاشي را كماني كنيم، اين نشان دهنده هويت ايراني است؟

آغداشلو ضمن اشاره به اينكه نمي شود هويت را در گفت وگوي كوتاه تعريف كرد،  گفت: شايد اگر ما دنبال مشتركات بگرديم، بايد درطول تاريخ، درميان مردمي كه دريك محدوده جغرافيايي معين دائما بزرگ و كوچك شونده، زندگي كرده اند، زبان را ستون فقرات اين هويت بشناسيم و آداب و ادبيات و هنرهاي تجسمي را جزيي از آن بدانيم.

وي افزود: همچنين همزيستي اقوام دركنارهم، كه ازدوران هخامنشي مانده است و اينكه ايرانيان در داد و ستد با همسايگان دست بخشنده اي داشته اند ، مي تواند بخشي ازاين هويت را شكل دهد.

اين هنرمند اظهار كرد: مجموعه اي كه در طول 6 هزار سال عمل كرده است، هم بخش هاي قابل تفكيك دارد، هم بخش هاي قابل جمع بندي. درهويت ايراني بخش هاي مشترك بسيار است و بايد ان را با حوصله و عناوين شايسته مشخص كرد.

آغداشلو گفت: به نظرمن عمده ترين مشتركات درايران زبان وادبيات است. زبان و ادبيات ايران درطول قرون تقريبا دست نخورده مانده است. شايد بتوان گفت: ايرانيان تنها ملتي هستند كه اسلام آورده اند، اما زبان آنها عربي نيست. اين بخش قابل توجهي است كه هيچ چيز مانند زبان درهويت ايراني تداوم نداشته است. حال مي توان زبان را به عنوان زمينه اصلي مطرح كرد و هنرهاي ديگر مانند معماري ، نقاشي و غيره را در كنار آن.

آغداشلو هويت ايراني را در زبان و ادبيات غني تر از نقاشي و هنرهاي ديگر دانست و گفت: ما وقتي در مورد زبان صحيت مي كنيم، يعني داريم درمورد يكي از مهمترين مولفه هاي هويت ايراني حرف مي زنيم. درصورتي كه نمي توان در مورد "خط" اين حرف را زد.

وي در خاتمه تاكيد كرد: ايرانيان درهر دوره اي،خط را ازهمسايگان خود گرفتند و اكنون هم خط ما عربي است.