به گزارش خبرگزاری مهر، "گفتن و شنيدن"دو خط ارتباطي انسان با دیگران است و قدرت گويايي و شنوايي دو نعمت بزرگ الهي هستند كه سهم مهمي در ايجاد ارتباط هاي انساني دارند. براي داشتن روابطي سالم و سودمند نيازمند آن هستیم كه شيوه صحيح استفاده از زبان و گوش را مورد توجه قرار دهيم.
وقتي ديگري سخن مي گويد ما گوش فرامي دهيم و از اين رهگذر نكاتي مي آموزيم يا باخبر مي شويم. هنر گوش دادن در ارتباط ميان فرزندان و اوليا، شاگردان و معلمان و مستعمان و خطيبان به كار مي آيد. حتي در مساله يادگيري كه بخش عمده اي از عمر ما را فرا مي گيرد، خوب گوش دادن و رعايت ادب و آداب آن مهم و حياتي است. نحوه بهره وري از اين نعمت خدايي نيز بستگي به ميزان درايت و آداب داني و مراعات حقوق و حدود دارد. در يكي از دعاها آمده است؛ خدايا ما را از گوشها و چشم ها و نيرويمان برخوردار و بهره مند بگردان.
در مباحث معاشرتي، نحوه استفاده از قدرت شنوايي و به تعبير ديگر خوب شنيدن و درست گوش دادن نقش مهمي دارد. بي اعتنايي به حرفهاي گوينده نشان بي ادبي است. بر عكس حسن توجه و ابراز علاقه، علامت ادب و تربيت اجتماعي و بها دادن به موقعين انساني مخاطب و گوينده به شمار مي آيد.
رسول خدا(ص) به حرفهاي ديگران گوش مي داد، حتي به سخن آنان كه بيمار دل بودند و از روي غرض حرف مي زدند. پيامبر(ص) دو گوش شنوا براي آنان بود تا حدي كه آنان به ستوه مي آمدند و از روي طنز مي گفتند؛"او گوش است". خداوند دستور مي دهد كه به آنان بگو اگر گوش هم هست براي شما گوش خوبي است،به خدا ايمان دارد و به حرفهاي مومنين نيز باور دارد؛ آنان از روي آزار لقب"گوش" به پيامبر(ص) مي دادند تا او را خوش باور ساده لوح و سطحي قلمداد كنند، ولي پيامبر(ص) اين شيوه را براي جلوگيري از فتنه انگيزي آنان و دستيابي به سوژه هاي تبليغاتي براي معارضه و مبارزه اتخاذ كرده بود. شايد اين گونه سكوت كردن و گوش دادن، بهترين شيوه خنثي كردن توطئه هايي باشد كه مي خواهند حرف بكشند و سوژه درست كنند. قرآن، ضمن اينكه از اخلاق خوش پيامبر اسلام (ص) ستايش مي كند، اعتماد او را تنها نسبت به حرفهاي مومنان بيان مي دارد.
حسن سلوك و رفتار ايجاب مي كند كه انسان در ظاهر، حالت پذيرش و قبول از خودش نشان مي دهد، هر چند در دل نپذيرفته باشد. يا اگر كسي خبر داستان يا مطلبي را بازمي گويد، بايد چنان با علاقه گوش فرا داد كه تصور شود نمي دانيم و از زبان او براي اولين بار است كه مي شنويم، نه اينكه با بي اعتنايي نشان دهيم كه آن را شنيده و خوانده ايم و از آن مطلعيم. استاد هم اگر درس را توضيح مي دهد يا پاسخ سوالمان را مي گويد بايد اين شوق شنيدن را ابراز داريم تا او با علاقه پاسخ دهد.
درباره حضرت رضا(ع) از ابراهيم بن عباس روايت است كه آن حضرت را هرگز نديدم كه سخن كسي را قطع كند، مگر آنكه آن شخص از سخن خويش فارغ شود. امام سجاد(ع) در رسالة حقوق مي فرمايد؛ حق آن كس كه عهده دار آموزش تو است آن است كه احترامش كني مجلس او را بزرگ و گرامي بداري و به اوخوب گوش دهي.
شنونده نبايد خود را داناتر از گوينده فرض كند و به گفته هاي او گوش ندهد يا بي اعتنايي كند و تصور كند هر چيز را مي فهمد و نيازي به شنيدن و گوش دادن ندارد. هركس به موعظه و پند و راهنمايي ديگري مي پردازد دوست دارد شاهد حسن توجه و گوش دادن او باشد و علايم پذيرش و تاثير و قبول را در او ببيند.
ازآداب اجتماعي مربوط به گوش دادن رعايت اذن و اجازه است اگر كساني با هم صحبت مي كنند و مايل نيستند ديگري سخنانش را بشنود نبايد به صورت فضولي گوش دهد يا بايد از محل سخن آنان بيرون رفت يا خود را به كاري مشغول ساخت كه حرفهايشان به گوش نرسد و حداقل آنكه بي تفاوت باشد. چرا که گوش نشستن و استراق سمع از آداب ناپسند اجتماعي است كه گاهي مفاسد و پيامدهاي تلخ به دنبال دارد.
نظر شما