به گزارش خبرنگار مهر، موسیقی محلی در مازندران در مناطق مختلف این استان سرشار از شور و نغمات، آواها و نواهای دل انگیزی است که علیرغم تغییر نسل ها، گویش ها و لهجه ها همچنان در نسل های امروزی نیز جاری و ساری است.
اما در این میان رویکرد جدید برخی گروه های موسیقی در مازندران به قالب های نوین باعث شده تا فصل تازه ای از موسیقی محلی مازندرانی آغاز شود. برخی گروه های موسیقی محلی مازندران با نگاه تازه تری به اشعار نیما یوشیج درتلاشند تا آلات موسیقی شان در عروض ها و قافیه های شکسته نیمایی پیوند خورد و هم نوا شود.
گروه موسیقی بین المللی، فولکلور تبری برادران و خواهران محمدی از گروههای باسابقه و قدیمی هنر موسیقی مازندران است که سالهاست در زمینه موسیقی نواحی این استان پژوهش و فعالیت دارند و می خواهند با بهره گیری از اشعار نیمایی در موسیقی سنتی استان، سنت شکنی تازه ای داشته باشند.
استاد سید جلال محمدی سرپرست گروه موسیقی سنتی تبری برادران و خواهران محمدی است که سال ها به عنوان خواننده و نوازنده کمانچه و دوتار شناخته می شود و وجود هر مازنی بارها با نوای سازها و آواهایش و به ساز و آواز " طالبای" او جلای تازه ای یافته است.
این آهنگساز و نوازنده دوتار در گفتگو با مهر با بیان وضعیت حال موسیقی مازندران گفت: موسیقی ما هنوز در یک ویترین خوب پخش نشده و تا آن زمان که موسیقی ما در یک ویترین بزرگ به نمایش در نیاید، دیده نمی شود.
شعر نیما می تواند زمینه ساز شروع تازه و قالب شکن در موسیقی محلی مازندران باشدسید جلال محمدی افزود: باید موسیقی محلی خودمان را تقویت کنیم. ما معتقدیم باید فصلی جدید و تازه در عرصه موسیقی مازندران آغاز شود و شعر نیما می تواند زمینه ساز این شروع تازه و قالب شکن در موسیقی محلی مازندران باشد.
وی با اشاره به سختی ترکیب شعر نیمایی با موسیقی محلی گفت: اجرای درست شعر نیمایی در قالب موسیقی کار سختی است و نیازمند آن است تا شناخت کاملی از شعر نیمایی و همنوایی آن با موسیقی فولکلور و محلی صورت پذیرد.
وی تاکید کرد: برای تحقق این پروژه ما دست همه شاعران به ویژه نیماشناسان و کارشناسان شعر محلی نیمایی را که بخواهند با ما همکاری کنند به گرمی می‌فشاریم. برای اجرای درست و کامل یک مجموعه موسیقی محلی از شعر نیمایی نیازمند حضور همه کارشناسان چه در حوزه نیما و چه در حوزه موسیقی محلی مازندرانی است.
این استاد موسیقی مازندران افزود: اگر همواره بخواهیم امیری و کتولی بخوانیم به آرشیو می پیوندیم و مردم از ما انتظار ریتم دارند. ایجاد نوآوری در شعر محلی منجر به پایداری موسیقی مازندران خواهد شد.
وی افزود: شعر نیما رتینگ نیست و قالب شعر از جنس اعتراض غمگین و ناله برخوردار است. نیماپژوهان در این بخش بسیار می توانند به تهیه این نوع موسیقی محلی مازندرانی کمک کنند.
تلاش خواهیم کرد تا با ترکیبی از موسیقی و لهجه های آوایی مناطق مختلف مازندران با ظرافت و دقت به سراغ شعر محلی نیما برویم.وی با اشاره به ویژگی های این نوع موسیقی محلی مازندرانی گفت: تلاش خواهیم کرد تا با ترکیبی از موسیقی و لهجه های آوایی مناطق مختلف مازندران با ظرافت و دقت به سراغ شعر محلی نیما برویم.
سید جلال محمدی افزود: موسیقی مازندرانی غالبا در دشتی و شور اجرا می شود اما در این کار نیمایی که امیدواریم در قالب پنج اثر در یک آلبوم در آینده نزدیک ارائه نماییم، اجرای موسیقی در گوشه ای از ابوعطاء و در آواز شور تنظیم خواهد شد.
وی اضافه کرد: اولین کار نیمایی در موسیقی محلی مازندران بر اساس یکی از شعرهای نیما یوشیج با عنوان "نوئین نوئین، نیمار خو بائیت" چند وقتی است از سوی مرکز موسیقی و سرود صدا و سیما با هدف حفظ موسیقی اصیل مازندرانی به گروه تبری برادران و خواهران محمدی پیشنهاد شده و در مرحله تنظیم و آهنگسازی قرار دارد.
وی یادآور شد: در اجرای این آثار از سازهای لله وا و دوتار، سرنا و کمانچه که برگرفته از مناطق شرق و غرب و مرکز استان مازندران است استفاده خواهد شد.
اما در کنار این گروه موسیقی، پیرمرد ۷۰ ساله ای است که پا به پای خوانندگان و نوازندگان جوان و متبحر گروه تبری برادران محمدی تار می زند و می خواند. استاد محمدرضا اسحاقی گرجی محله که نوای دلنشینش در سریال پایتخت در اذهان مخاطب عام نقش بسته است. او در حال حاضر یكی از آگاهان مقامات و ریزمقامات آوازی و سازی مناطق شرقی مازندران به شمار می رود و در اجرای این موسیقی دارای توانایی‌های ویژه و بی‌مانند است.
اسحاقی شاگرد مرحوم استاد حسن علی‌پور و در شیوه‌های اجرا پیرو سبك نظام شكارچیان است. وی در گفتگو با خبرنگا مهر با اشاره به سختی کار شعر نیمایی گفت: واقعا اجرای شعر محلی نیمایی در موسیقی مازندرانی کار سختی است اما با همراهی گروه برادران محمدی تلاش خواهیم کرد تا این وظیفه را به درستی به سرانجام برسانیم.
متاسفانه در خصوص شعر نیما خیلی کم کار شده و همین مساله باعث شده تا رفتن به سراغ شعر محلی نیما کار سختی باشدوی افزود: متاسفانه در خصوص شعر نیما خیلی کم کار شده و همین مساله باعث شده تا رفتن به سراغ شعر محلی نیما کار سختی باشد.
استاد محمدرضا اسحاقی با بیان آنکه شعری در منزلت نیما یوشیج سروده است، افزود: موسیقی محلی اگر ریشه در فرهنگ مردم نداشته باشد زود می گذرد، حتما باید شعر پیام و ریشه در فرهنگ مردم داشته باشد و نیما نیز با باور به مردم اشعار خود را سروده است و می توان از طریق موسیقی محلی نیز به سراغ شعر محلی نیمایی رفت.
سیدحمزه محمدی یکی دیگر از اعضای گروه تبری برادران و خواهران محمدی است که در گفتگو با مهر با بیان آنکه موسیقی هویت و شناسنامه مازندران است، گفت: موسیقی مازندران، نه تنها گسترش پیدا نکرده بلکه مهجور مانده است و ما باید بتوانیم قرابت و نزدیکی بین موسیقی اصیل و محلی مازندرانی با اقوام مختلف و دنیا ایجاد کنیم.
وی افزود: شعر محلی نیما می تواند فرصتی مطلوب فراهم کند تا موسیقی محلی مازندران در قالب نو تر و امروزی ارائه شود. هرچند طی کردن این راه بسیار سخت بوده و به طور حتم منتقدان خاصه خودش را خواهد داشت.
وی با بیان آنکه در واقع طالب و زهره و و فسانه و روجا و واژگانی از این قبیل نماد عشق مازندرانی است که در قالب شعر محلی نیمایی نیز روایت می شود گفت: باید روی مفاهیم کار کرده و موسیقی خود را تصویری و مستند کنیم و اگر دغدغه فرهنگی داریم، بدانیم که موسیقی فولکلور از دل مردمان بیرون آمد و با «لله وا» هزاران نفر عاشق شدند و وقتی روی آن تاکید نکنیم دیگر نباید انتظار داشته باشیم که نوجوان ارتباط برقرار کند.
به گزارش مهر، موسیقی اصیل مازندران ریشه در نای و نفس هنرمندان به رنج خو گرفته ای دارد که همچنان بر «لله وا» و دوسرکوتن عاشقانه می نوازند تا نغمه اصیل موسیقی مازندران شنیده شود.
در تاریخ هنر و موسیقی مازندران می توان به منظومه های گرانسنگی نظیر طالب و زهره، مینا و پلنگ اشاره کرد که اکنون هجمه موسیقی های نا آشنا و بیگانه، این نغمه های روحبخش موسیقایی را تا سرحد فراموشی یا حد «سپیده جان» و «پریسا جان» تنزل داده است.
فراموشی موسیقی اصیل مازندران معلول علت های مختلفی است که به تاکید صاحبنظران و پزوهشگران و فعالان این حوزه، حمایت نشدن، بی مهری رسانه ملی و استانی، فراموش شدن هنرمندان قدیمی و ورود تلفیق گونه های مختلف موسیقی با عنوان موسیقی اصیل مازندران از جمله آن است.
گزارش: حسن قمی
نظر شما