به گزارش خبرگزاری مهر، «علاء قزوینی» از نویسندگان و شاعران شیعی مذهب سده ۸ ق. است. او در تألیف کتاب مناهج الطّالبین فی معارف الصّادقین (۷۷۸ - ۷۷۹ ق.) که تاریخ جامع و کاملی از ابتدای خلقت جهان تا زمان حیاتش در زمان شاه شجاع مظفّری است، به منابع مهّم تاریخی، ادبی و تفاسیر گوناگون عربی و فارسی رجوع کرده است. مؤلّف در اثر خود، از ۳ خلیفه نخست با احترام تمام یاد می‌کند و همچنین از امیرالمؤمنین علی (ع) ده‌ها بار یاد کرده و در جاهای مختلف از ائمه‌اطهار سخنانی آورده، به گونه‌ای که از هریک از دوازده امام دست‌کم یک بار حدیث یا روایتی نقل شده است.
از خلال کتاب می‌توان پی برد که علاء قزوینی، تسلّط فراوانی بر آیات و روایات و کتابهای تاریخ داشته است و همچنین تسلّط فراوان بر زبان عربی و ادبیات فارسی و عربی و آشنایی‌اش با عالم عرفان و تصوّف نیز آشکار است.
این کتاب، یکی از کهن‌ترین منابعی است که ابیاتی از شاهنامه و قسمت‌هایی از متون فارسی دیگر مانند تاریخ سیستان را در خود ثبت کرده است که این امر به غنای ادبی و اصالت اثر ـ در کنار سایر ارزش‌های تاریخی آن می‌افزاید.
وجه دیگری از اهمیّت این کتاب، باب بیست و دوّم از قسم دوّم آن است که «در نوادر و امثال متنوقه و حکایات متفرقه» نامیده شده است. در این باب، ریشه و داستان برخی از امثال عربی، به فارسی نقل شده است (تقریباً همه از مجمع‌الامثال میدانی) و سپس برخی از امثال عربی با معادل فارسی آن آورده شده است. این باب برای تحقیق درباره امثال و حکم فارسی مفید است.
از سایر ویژگی‌های ادبی این کتاب، می‌توان به آوردن اضافه‌های تشبیهی، سجع و مزدوجات، استشهاد فراوان به قرآن کریم و احادیث نبوی و آوردن عبارات عربی در متن، تنسیق صفات، تضاد، تکرار، و جناس و استفاده از برخی واژگان کم کاربردتر فارسی و یا استفاده از شکل کهن‌تر واژه‌ها اشاره کرد.
مناهج الطّالبین فی معارف الصّادقین، تألیف علی بن حسین بن علی هلالی قزوینی (مشهور به علاء)، به اهتمام احمد بهنامی توسط انتشارات کتابخانه مجلس شورای اسلامی در ۱۰۴۸ صفحه به قیمت ۷۰۰۰۰ تومان منتشر شده است.
نظر شما