به گزارش خبرنگار مهر، نیما دهقان که با نمایش "کادنس" در بخش چشمانداز بیست و ششمین جشنواره تئاتر حضور داشت در این نشست با حضور طلا معتضدی نویسنده نمایشنامه درباره موضوع نمایش گفت: "برزخ همانطور که در دین ما آمده مکانی قبل از قیامت است که در آن هر کس نفس خود را میبیند."
وی ادامه داد: "در برزخ کسی مجازات نمیشود، به همین خاطر به سمت این موضوع نرفتم. در برزخ انسان در شرایط نسبی بعد از زندگی قرار میگیرد. به همین خاطر به سمت شکنجه و شرایط سخت نرفتم. گروه از من خواست نمایش را به صورت کمدی اجرا کنم، ولی من موافق نبودم. زیرا دوست نداشتم تماشاگر با تفکر قبلی خود یعنی کمدی بودن نمایش کار من را ببیند."
کارگردان "کادنس" یادآور شد: "همیشه بعد از دیدن کارهای من برخی تماشاگران میگفتند کار قبلیام بهتر بوده است. تماشاگرانی که "دو متر در دو متر جنگ" را دیدهاند از نمایش جدید من توقع خنده دارند، در صورتی که "کادنس" فضایی متفاوت دارد. طبیعی است که برخی مقایسه میکنند، زیرا نمیتوانند به صورت مستقیم نظر بدهند. البته نباید فراموش کرد کارگردان نمیتواند نظر همه تماشاگران را برآورده کند."
دهقان درباره جایگزینی لیلی رشیدی به جای هدایت هاشمی گفت: "هدایت اول با گروه ما بود که پیشنهاد بازی در "افرا" به وی داده شد و چون تجربه خوبی بود با رفتن وی موافقت کردیم. من به فکر بازیگر دیگری بودم و میخواستم چیزی متفاوت از ذهنیت تماشاگر روی صحنه ببرم. به همین خاطر ابتدا با ستاره پسیانی برای این نقش صحبت کردم و بعد به لیلی رشیدی رسیدم. اکثر تماشاگران توقع نداشتند سه مرد نمایش از یک زن بترسند و این خود به صورت ناخودآگاه طنز ایجاد میکرد."
وی درباره کاراکترهای نمایش خود گفت: "در نمایش بیشتر سه شخصیت مرد مرده محوریت داشتند و زن به عنوان مأموری بود که مجبور است هر روز در آن مکان به مردها برخورد و کارهایشان را به آنها یادآوری کند. اما سه کاراکتر دیگر نمایش کسانی بودند که خود مسبب شکلگیری این فضا هستند و به خاطر گناه و جنایاتی که انجام دادهاند نمیتوانند به مرحله بعد وارد شوند و مجبورند در مرحله یادآوری بمانند."
وی تأکید کرد: "در کل نمایش ما قطعاتی از یک قصه به صورت مینیمالیستی است. برخی جاها تماشاگر به فکر فرومیرود. برای من ارتباط هر کدام از تماشاگران حتی با یک لحظه کوتاه از نمایش بسیار ارزشمند است. ما تمام تلاشمان این بود که مخاطب در انتها نمایش را بیهوده نداند."
کارگردان "کادنس" تصریح کرد: "مخاطب مهمترین عنصر تئاتر ماست که متأسفانه حدود 70 درصد کارگردانهای ما نسبت به آن بیتفاوت هستند. اکثر بزرگان تئاتر دنیا میگویند ابتدا باید مخاطب را سرگرم کرد و بعد تعقل وی را به راه انداخت. مخاطب به نظر من اولین و مهمترین عنصر تئاتر است و نمیتوان آن را حذف کرد."
دهقان درباره طراحی صحنه نمایش توضیح داد: "من و منوچهر شجاع به این فکر کردیم که رنگ به کار بیفزاییم، زیرا تئاترهای ما همه سیاه هستند، ولی به خاطر اندیشهای که میخواستیم به آن برسیم به این نتیجه رسیدیم که تمرکز تماشاگر با رنگهای متفاوت به هم میریزد. من خودم ریتم تند را در کارهایم خیلی دوست دارم، ولی اینجا اجرا به من چنین اجازهای نداد. تا جایی که اجرا به من اجازه میداد ایدههای خود را روی صحنه پیاده کردم."
وی اظهار داشت: "من و طراح صحنه میخواستیم صحنه را با یک متریال کلی درست کنیم. بهترین فاکتور در ابتدا کفن بود و بعد به جایی رسیدیم که صحنه را با پارچه بپوشانیم. بعد به سنگ رسیدیم و اینکه نور از سمت زمین به بالا تابیده شود. بعد از سنگ به فرم مکعب رسیدیم و بر این اساس 42 کارتن خریدیم و با آنها شروع به تمرین کردیم. شجاع پیشنهاد داد که به خاطر تغییر نور در صحنه و چهره بازیگران نور از یک سمت این مکعبها به بیرون تابیده شود که این کار را انجام دادیم."
طلا معتضدی نویسنده نمایش "کادنس" نیز در این نشست درباره نحوه نگارش و رسیدن به این موضوع گفت: "با نیما دهقان چند مرحله را برای نگارش متن طی کردیم. متن اولیه را عید نوروز سال گذشته نوشتیم و آن زمان به جشنواره فکر نمیکردیم. ایده این بود که خانوادهای داشته باشیم که مرگ وارد آنها شده ولی این ایده مدام تغییر میکرد. سپس به آدمهایی رسیدیم که زیرزمین یک قبرستان زندگی میکنند و از مرگ میگریزند."
وی ادامه داد: "16 بار این متن بازنویسی شد که 11 بار آن قصههای مختلف و متفاوت داشت تا در نهایت به این داستان و موضوع برزخ و دنیای دیگر رسیدیم. وقتی به برزخ رسیدیم کتابهای مختلف و از همه مهمتر سورههایی از قرآن مجید را مورد مطالعه قرار دادیم تا به این شکل و برداشت رسیدیم."
معتضدی تأکید کرد: "این فضا ساخته من و نیما دهقان است و میخواستیم این را منتقل کنیم که هر فرد با هر دین و مسلکی روزی در جایی گذشته خود را به یاد میآورد و باید جوابگو باشد. برای رسیدن به این فضا و ساختن قصه نمایش، مسائل اجتماعی و سیاسی روز را نیز مد نظر قرار دادیم."
وی درباره ارتباط برقرار کردن مخاطب با موضوع نمایش "کادنس" گفت: "وقتی ما یک فضای ناآشنا به نام برزخ داریم با ساختن یک قصه آشنا برگرفته از تحولات اجتماعی و سیاسی روز شرایطی برای همذاتپنداری مخاطب به وجود آوردیم. ما برداشت دانته و دیگر نویسندگان را از برزخ نداشتیم و با گذاشتن یک قصه و ربطهایی که مخاطب با آنها به صورت یک پازل به فضا نزدیک شود، نمایشنامه را شکل دادیم."
نویسنده نمایشنامه "کادنس" درباره زبان استفاده شده در نمایش اظهار داشت: "کارگردان میخواست در نمایش همه چیز ساده باشد و من نیز با این فکر موافق بودم. همه چیز در نمایش ما ساده است و به همین خاطر نخواستیم از زبان پرتکلف در آن استفاده کنیم. خواستم با انتخاب زبانی ساده و استفاده از برخی کلمات این سه نفر و شخصیت آنها را مشخص کنم. به طور کلی با انتخاب کلمات تفاوت زبان این کاراکترها را نشان دادم."
در پایان نشست نقد و بررسی نمایش "کادنس" در خبرگزاری مهر، دهقان درباره ارزیابی خود از برگزاری بیست و ششمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر اظهار داشت: "این جشنواره برای نخستین بار در سطحی گسترده برگزار شده و در صورت تداوم میتواند در سالهای آینده بسیار مؤثرتر از این هم باشد."
نمایش "کادنس" که روزهای 21 و 22 بهمن در جشنواره تئاتر فجر در کارگاه نمایش به صحنه رفت داستان سه مرد است که در برزخ به سر میبرند و توسط یک مأمور یا فرشته زن شروع به یادآوری گناهان مرتکب شده و گذشته خود میکنند. فرزین صابونی، سینا رازانی، علیرضا محمدی و لیلی رشیدی بازیگران نمایش "کادنس" بودند.
نظر شما