دكتر اوتفريد هوفه، استاد فلسفه دانشگاه توبينگن و موسس بخش مطالعات فلسفه سياسي و سردبير مجله پژوهشي فلسفه دانشگاه توبينگن، جهت شركت و ارائه مقاله به سمينار كانت - مطالعات انتقادي در فلسفه كانت - به تهران سفر كرده است. وي در گفت گوي اختصاصي با خبرنگار گروه دين و انديشه "مهر" درباره جايگاه و انديشه كانت در آلمان و تاثير آن در فلسفه ايران سخن گفت. وي صاحب آثار و مقالات متعددي در زمينه كانت پژوهي است و مقاله هوفه در سمينار كانت اختصاص به موضوع "نظريه پيشرفت در ايده كانت" داشت.
فلسفه كانت به مثابه يك دايرةالمعارف فلسفي است و در اين ميان محققان در آلمان به تمام شاخه ها و پژوهشهاي فلسفه كانت مي پردازند. يكي از بخشهايي كه توجه بسياري به آن مي شود بخش معرفت شناسي و مسئله متافيزيك كانت است. در مرتبه بعد به فلسفه اخلاق و نظريه امر مطلق توجه مي شود .اخيرا نيز فلسفه حق و نظريه صلح جاويدان كانت مورد توجه محققان قرار گرفته است |
سردبير مجله پژوهشي فلسفه دانشگاه توبينگن در پاسخ به اين پرسش كه آيا با توجهاتي كه امروزه از سوي ايرانيان به كانت مي شود آيا گمان مي كنيد كه كانت پژوهي به حوزه زبان فارسي نيز گسترش يابد اظهار داشت : من بسيار خوشبين هستم و اين مورد را مي توانم تصور كنم و مسئله اين است كه از گذر چنين سمينارهايي كه برگزار مي شود شايد جلوه اي براي آشنايي بيشتر كانت به وجود آورد. آنچه كه مناسب است اين مسئله است كه دانشجويان جوان ايراني به آلمان سفر كنند و تحقيقات و پژوهشها و دكتراي خود را در آلمان بگذرانند. امر ديگري كه بسيار مي تواند مفيد باشد اعزام محققان و استادان آلماني به ايران جهت مبادله افكار و تحقيقات است. مسئله اي كه بسيار مي تواند جالب باشد همكاري و تشريك مساعي موسسات مختلف تحقيقاتي فلسفي در ايران با موسسات آلماني در جهت تبادل مدرسين فلسفه است كه بدينوسيله بتوانند امر پژوهش را گسترش دهند تا جلوه هاي جديدي از فلسفه كانت را معرفي كنند. مسئله مهم ديگر اين است كه ايراني ها برخي از كارهاي مهم معرفتي مرتبه دو كانت را به فارسي ترجمه كنند براي نمونه كار خودم كه يك كار استاندارد و عمومي و در آمدي به فلسفه كانت است ترجمه شود . كار ديگري كه من پيشنهاد مي كنم اين است كه در يك همكاري با يك شخص ايراني كانت شناس كتاب هاي كوچك و حتي برنامه هاي راديويي و تلوزيوني پيوسته اي در جهت معرفي كانت به زبان ساده انجام شود.
ايران بيش از ديگر كشورها ي منطقه به فلسفه كانت تمايل دارد. من از ديگر كشورهاي اسلامي چندان اطلاعي ندارم اما برخي از آنها كه در مصر هستند مي شناسم و مي توانم از يك سنت كانت پژوهي نسبتا خوبي در تركيه ياد كنم . از وضعيت كانت پژوهي در كشورهاي شرق آسيا مانند پاكستان و مالزي اطلاعي ندارم |
نكته قابل توجه كانت پژوهي در ايران اين است كه جماعت مذهبي ايران و روحانيون به شناسايي فلسفه كانت رفته اند |
دكتر اوتفريد هوفه در پاسخ به اين پرسش كه در كشور ما ايران به فاصله كمتر از يك ماه دو همايش درباره كانت برگزار شد و حتي بيشتر پايان نامه ها به كانت اختصاص دارد تصور مي كنيد كه فلسفه كانت به چه كار جامعه فلسفي ايران مي آيد گفت : در محدوده فلسفه كانت امتيازات بسياري نهفته است . فلسفه كانت منبع اصلي براي تمام جهت ها و گرايشات مختلف فلسفي است. ما از فلسفه كانت سه مفهوم بنيادي دوران تمدن غرب را مي يابيم : روشنگري، آزادي و نقد. كانت نمومه بارزي است كه درباره هر كدام از اين مفاهيم به بررسي پرداخته است .
وي همچنين درباره اين كه بعد از اين سمينار چه همكاري مي تواند در زمينه كانت پژوهي در ايران فراهم كند ابراز داشت : برنامه هايي كه مي تواند مناسب باشد اين است كه توسط نهادهاي رسمي دانشجوياني در جهت فراگيري فلسفه كانت به آلمان اعزام شود و ما از اين برنامه استقبال مي كنيم و تدريس آن را نيز بر عهده خواهم گرفت. درصورتي كه در زمينه هاي كانت پژوهي آثاري بخواهد ترجمه شود همكاري خود را در جهت نگارش مقدمه و يا تفهيم واژگان فلسفي اعلام مي كنم.
در عصر جهاني شدن هر فيلسوفي كه قابليت فرا فرهنگي و ميان فرهنگي را دارد مورد توجه و بحث قرار مي گيرد، لذا ضروري است كه آلماني ها نيز متفكران ايراني را بشناسند |
دكتر هوفه در پايان اين گفت وگو ، ارزيابي خود را از مقالات ارائه شده در سمينار مناسب دانست و گفت : آنچه كه براي من جالب بود اين است كه حوزه كارهايي كه ارائه شده گسترده بود و آن چه كه توفيقي براي اين همايش بود تركيبي از كارهاي متنوع بود. در برخي از سخنراني ها كوشش شده بود كه بين ابن سينا و كانت تطبيقي صورت گيرد. يكي از كارهايي كه مي توان درباره آن پژوهش كرد اين است كه چگونه ابن سينا در تفاسير خلاقانه اي كه از ارسطو داشت پيشروي كرد و برخي آز بحثها را به لحاظ تاريخي دگرگون كرد.
نظر شما