به گزارش خبرنگار مهر، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کردستان شامگاه سه شنبه و در جریان بازدید خبرنگاران از روند مرمت و بازسازی عمارت خسروآباد سنندج اظهار داشت: مرمت و بازسازی این بنای تاریخی از چندین سال قبل آغاز شده و بر اساس برآوردهای صورت گرفته برای تکمیل آن اعتباری بالغ بر 2.5 میلیارد تومان مورد نیاز است.
امیر الهی ادامه داد: خسرو آباد به دلیل نوع معماری یکی از مهمترین و قدیمی ترین آثار تاریخی در استان کردستان به شمار می رود که اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان برنامه ریزی خاصی برای تسریع در مرمت و بازسازی این بنا صورت داده و انتظار می رود با تامین به موقع اعتبار مورد نیاز زمینه برای اجرایی شدن این مهم فراهم شود.
وی گفت: در سال جاری اعتباری بالغ بر 130 میلیون تومان برای بازسازی و مرمت این بنا هزینه شده است و قرار است که در نیمه دوم سال و با اختصاص اعتبار مورد نیاز کار مرمت آن پیگیری شود که البته باید به این مهم هم توجه کرد که اعتبارات این چنین جوابگوی نیازهای این اثر تاریخی در سنندج نیست.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کردستان یادآور شد: اولویت اصلی نگهداری از عمارت خسروآباد و در مرحله بعدی مرمت آن است و به همین دلیل طی سال گذشته و امسال اقدامات بسیار خوبی در این راستا صورت گرفته و انتظار می رود با تخصیص به موقع اعتبار مورد نیاز این روند تسریع یابد.
الهی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره تملک کامل عمارت خسروآباد سنندج افزود: در حال حاضر تنها درصد کمی از این عمارت در تملک اشخاص و افراد مالک قرار دارد و در جریان سفر سوم هیئت دولت اعتبار مورد نیاز برای این مهم منظور شد و در صورت انجام امورات اداری عمارت خسروآباد سنندج به صورت کامل تملک می شود.
وی یادآور شد: بر اساس برنامه ریزی های صورت گرفته قرار است که در نیمه دوم سال 91 امکان بازدید برای مردم از بخش های محدود عمارت خسروآباد فراهم شود و در صورت تخصیص به موقع اعتبارات و روند مناسب مرمت و بازسازی، امکان بازدید از تمام بخشهای این عمارت تا ابتدای سال 92 برای مردم فراهم می شود.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کردستان خواستار افزایش اعتبارات برای تملک و بازسازی بناهای تاریخی در این استان شد و افزود: کردستان در بخش آثار تاریخی و معماری دارای غنای خاصی است که باید اعتبارات این بخش نیز متناسب با نیازهای استان باشد که هر چند طی چند سال اخیر سهم استان در اعتبارات افزایش چشمگیری داشته است ولی همچنان باید این حوزه را تقویت کرد.
در جریان این بازدید خبرنگاران رسانه های جمعی از بخش های مختلف عمارت خسروآباد بازدید و در روند جریان مرمت و بازسازی این بنا قرار گرفتند.
عمارت خسروآباد در بلوار "شبلی" شهر سنندج قرار دارد که در نوع خود بی نظیر است و مرکز حکومت اردلان به ویژه خسروخان اردلان بوده است. مجموعه عمارت و باغ خسروآباد افزون بر دو بخش اصلی یعنی قصر سلطنتی با ورودی ستون دار، باغ خسروآباد نیز از اهمیت خاصی برخوردار بوده است این باغ که به وسیله چهار خیابان روبرو و اطراف عمارت خسرو آباد عملا به چهارباغ خسرو اباد تبدیل شده بود و اطراف آن بوسیله چهار خندق در طرفین باغ و کاخ خسرو آباد با انواع درختان مختلف احاطه شده جلوه خاصی را به این مجموعه داده است.
در حال حاضر تنها درختان چهار باغ و بخش هایی از چهار خیابان آن باقی مانده است. عمارت خسروآباد کتیبه ای دارد که اسم فتحعلی شاه قاجار و والی کردستان امان الله خان به تاریخ ۱۲۲۳ هجری قمری بر روی آن حک شده است.
عمارت خسروآباد شاخص ترین بنای استان کردستان است که به عنوان مقر حکومت والیان اردلان مورد استفاده قرار می گرفت. از سال ۱۳۷۳ عملیات مرمت این بنای تاریخی آغاز شد اگر چه در سال ۱۳۷۹ بیشترین مرمت و باز سازی این بنا انجام شد ولی همچنان مرمت و بازسازی عمارت خسرو آباد ادامه دارد.
نظریات گوناگونی در خصوص این بنای عظیم و مقر حکومتی کردستان وجود دارد به طوری که بعضی صاحب نظران قسمت شرقی بنا را که قصر نامیده می شود مربوط به دوران زندیه می دانند و توسعه و تکمیل آن را توسط امان الله خان اردلان می دانند.
هنگام ساخت و تاسیس کاخ خسرو آباد دژ حکومتی سنه در مرکز شهر همچنان مقر حکومتی سیاسی و نظامی باقی ماند و اعتبار خود را از دست نداد. اگر چه بعد از مدتی نیز خسرو آباد به عنوان مقر حکومت مورد استفاده قرار گرفت اما بیشتر به عنوان محل تشریفات و استقبال از شاهان و محل اقامت والیان اردلان مورد استفاده قرار می گرفت به طوری که مراسم عروسی با شکوه حسن جهان خانم تنها دختر فتحعلی شاه قاجار با خسرو خان پسر امان الله خان در سال ۱۲۳۲ هجری قمری در این کاخ برگزار شد.
مجموعه عمارت و باغ آن افزون بر دو بخش اصلی یعنی قصر سلطنتی با ورودی ستون دار در بخش غربی و ساختمان شرقی با غلام گردش ها و ایوان ستون دار مشرف بر صحن عمارت و فضای بیرونی بنا دارای فضاهای دیگری چون حمام، اتاق قاپچیان "یا قاپوچی یعنی حاجب و دربان" و خدمتکاران است.
تزئینات معماری این بنا شامل گچبری، آجرکاری، اروسی‌های زیبا و حوض چلیپا شکل داخل عمارت است و آنچه که بر اساس وضعیت ظاهری و ترکیب بنای خسروآباد قابل تامل است هم به نو بودن بافت و ترکیب مصالح و سبک مشترک قصر، آشپزخانه، حمام و اسطبل به انضمام دیوارهای حفاظ شرقی غربی و جنوبی است که مربوط به یک دوره بوده است.
سبک ارسی‌های موجود در قصر تفاوت قابل توجهی با قسمت شرقی بنای خسروآباد دارد و همچنین تزئینات بخش غربی با آجر و در قسمت شرقی و سر درب بیشتر از گچ بری استفاده شده است. حوض بسیار بزرگ صلیبی شکلی نیز در وسط این مجموعه بر زیبایی آن افزوده است که در نوع خود بی نظیر است.
آب این مجموعه جاری و شرب و از مجموعه قنات‌های تعبیه شده در روی کوه آبیدر تامین می شود و از دیگر بخشهای قابل توجه کاخ خسروآباد وجود حوض و فواره با آب جاری در طبقه سوم قصر است.
...............................
عکس: سامان عباسی
نظر شما