دلایل سیستمی اختلاس ها/ عواقب کلان فساد مالی برای نظام سیاسی

دکتر احمد پهلوانیان درباره دلایل اخلاقی و اجتماعی فساد اقتصادی و اختلاس‏ در جوامع به خبرنگار مهر گفت: یک ریشه این اختلاس‏ها به شخصیت افراد اختلاس کننده بر می‎گردد در واقع ضعف اعتقاد به مذهب و دین و یا سیستم‏های اجتماعی و اقتصادی، باعث می‎شود که افرادی به دنبال رخنه‏های موجود در این سیستم باشند و عدم اعتقاد و عدم الزام عملی آنها به اینها سبب جستجوی این افراد برای پیداکردن راهکارهایی برای شکستن حاکمیت سیستم یا دورزدن سیستم می‎شود.

وی افزود: از طرف دیگر جوامعی مثل ما که در حال توسعه هستند وقتی که توسعه در بخشی از جامعه به وجود می‏آید به تبع آن گشایشی در زندگی مردم می‎شود و رشد اقتصادی به همراه می‏آورد که این مسئله ناخودآگاه به یک نوع مسابقه برای تجمع مال و ثروت اندوزی در جامعه می‏انجامد. افرادی در این مسایقه به تعبیر مقام معظم رهبری می‏خواهند که یک شبه ره صدساله را در اقتصاد بپیمایند.

این کارشناس علوم ارتباطات و رسانه ادامه داد: از طرفی هم سیستم اقتصادی‏ای که در جامعه ما وجود دارد در ابعاد مختلفش یک سیستم کاملا بسته و به خود بسنده نیست که راه هرگونه نفوذ و دورزدنی را باز نگذارد. راه‏های مختلفی برای افرادی که می‎خواهند از این سیستم سوء استفاده کنند وجود دارد که به سیستم نفوذ و اخلال کنند و از رانت‏های خاصی که مربوط به کانون قدرت و احزاب و یا احزاب حاکم و مراکز مختلف قدرت چه مجلس، چه دولت و چه شورای شهر و شهرداری‏ها است استفاده کرده وبرای مقاصد شومشان بهره ببرند.

این محقق و پژوهشگر حوزه فقه و علوم اسلامی تصریح کرد: از طرفی هم یک پس زمینه سنخی‏ای که زمینه ساز این اختلاسها در جامعه ما شده عدم قاطعیت دستگاه قضایی کشور در برخورد با موارد مشابه و یا کوچکتر در سالهای گذشته است. این عدم برخورد این امنیت روانی را برای افرادی که می‏خواهند این سوء استفاده‏ها را داشته باشند ایجاد می‎کند که با یک خیال آسوده‎تر به بیت المال دست اندازی کنند.

پهلوانیان یادآورشد: بیشتر از 10 سال پیش بود که مقام معظم رهبری در نامه‏ای به سران سه قوه دستور دادند که برخورد قاطع با کسانی که ثروت‏های بادآورده کسب کرده‏اند بشود. متأسفانه برخورد شایسته و بایسته با این افراد صورت نگرفت و آن امنیت روانی برای کسانی که اقدام به این کار کرده یا در حال این کار هستند فراهم شده که زمینه ساز اختلاس‏های دیگر جامعه ما هستند.

وی درمورد تأثیرات و تبعات منفی این اختلاس‏ها هم گفت: اولین پیامد آن عدم اعتماد مردم به سیستم است. دوم، از کارایی انداختن سیستم است. به هر حال نظامی که داریم شعارهایی دارد که برای تحقق آنها تلاش می‏کنیم این اختلاس ‏ها باعث می‎شود که اولا این سیستم، اعتماد خودش را و آن شفافیتی که نزد توده مردم دارد از دست بدهد و نتواند به ایده‏آلهایش برسد و یا اگر برسد با تأخیر و از دست دادن زمان زیاد توأم باشد.

پهلوانیان درپایان تأکید کرد: البته در نظام ما که اسلامی است به تبع عدم اعتماد به سیستم اقتصادی عدم اعتقاد به فرامین دینی و الهی و آموزه‏های دین در مورد مباحث اقتصادی پیش می‏آید و در سطح کلانتر این عدم اعتماد به نظام سیاسی هم رسوخ می‎کند.