به گزارش خبرنگار مهر، در تازه ترین گزارش نظارتی معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهور از شش سال اجرای برنامه چهارم توسعه در بخش حمل و نقل هوایی آمده است: از ویژگی های بارز زیر بخش حمل و نقل هوایی، خصیصه مدرن و فناوری پیشرفته آن درمیان سایر زیر بخش های حمل و نقل می باشد. از قابلیت های خاص این زیربخش جابجایی سریع بار و مسافر در مسافت های طولانی است. به عبارت دیگر توسعه طیف وسیعی از فعالیتهای بخش های اقتصادی هر کشور بدون حمل و نقل هوایی کارآمد، ممکن نخواهد بود. دسترسی آسان نیروهای متخصص به پروژه های مناطق دور، توسعه منطقه ای نهادهای آموزشی، امکان حضور مدیران ارشد در موقعیت های مطلوب؛ جابجایی ایمن و سریع بیماران؛ نقل و انتقال محموله های خاص و... در گرو بالندگی متناسب حمل و نقل هوایی کشور است.
فعایت شرکتهای هوایی درجابه جایی مسافر و بار داخلی طی سال 1389 در بازار "شبه انحصاری" انجام گرفته و حدود 60 درصد بازار حمل و نقل هوایی کشور در اختیار دو شرکت هوایی "ایران ایر" و "آسمان" قرار داشت.
زیربخش حمل و نقل هوایی کشور طی سال 1389 همانند سال‌های برنامه چهارم توسعه، با تحریم های گسترده از سوی کشورهای غربی مواجه بود. از این رو همچنان مشکلات عدیده ای پیش روی توسعه فعالیت های این زیر بخش (به خصوص از لحاظ تامین قطعات، به روز کردن سیستم های ناوبری و نوسازی ناوگان) قرار دارد.
عملکرد سیاستهای اجرایی
عملکرد سیاستهای اجرایی برنامه چهارم توسعه در بخش حمل نقل – زیربخش هوایی درنشان می‌دهد این سیاستها شامل توانمند سازی بخش غیر دولتی، اجرای طرح طبقه بندی فرودگاهها متناسب با ظرفیت آنها، اختصاص وجوه اداره شده مصوب به شرکتهای هواپیمایی متقاضی و اقدام در جهت تعیین مرجع انجام وظایف حفاظتی در فرودگاههای کشور می باشد. اثرات این سیاستها به ترتیب افزایش حضور بخش غیر دولتی و خصوصی و نوسازی ناوگان مسافربری، در سطح بندی و طبقه بندی فرودگاهها جهت انجام برنامه ریزیهای مناسب برای آنها، توسعه و نوسازی ناوگان مسافربری و یکپارچه سازی انجام وظایف حفاظتی در فرودگاههای کشور بوده است.
عملکرد متغیرهای کلیدی(کلان و بخشی)
عملکرد متغیرهای کلیدی بخش حمل و نقل- زیر بخش هوایی طی برنامه چهارم توسعه و سال 1389 در جدول ذیل آمده است:
| ردیف |
عناوین هدف های کمی |
واحد | عملکرد | ||||||
| 1384 | 1385 | 1386 | 1387 | 1388 | 1389 | ||||
| 1 | اعزام و پذیرش مسافر در فرودگاههای کشور | میلیون نفر | 26/3 | 30/5 | 31/9 | 32/9 | 36/3 | 40/1 | |
| 2 | جابجایی مسافر در پروازهای داخلی | میلیون نفر | 10/6 | 12/4 | 12/4 | 12/8 | 14/4 | 16/1 | |
| 3 | سهم بخش غیردولتی در پروازهای داخلی | درصد | 36 | 39/7 | 44/9 | 52/2 | 53/1 | 60 | |
| 4 | جابجایی مسافر در پروازهای خارجی | میلیون نفر | 5/1 | 5/7 | 7/1 | 7/3 | 7/4 | 7/9 | |
| 5 | سهم بخش غیردولتی در پروازهای خارجی | درصد | 47/3 | 49/8 | 53/4 | 49/6 | 57/2 | 58/7 | |
| 6 | جایگزینی و توسعه ناوگان ملکی | فروند | 78 | 76 | 84 | 132 | 144 | 129 | |
| 7 | میزان بهره وری ناوگان مسافری | ساعت در شبانه روز | 7/48 | 7/36 | 7/2 | 7 | 7 | - | |
| 8 | توان جابجایی مسافر از نظر امکانات فرودگاهی | میلیون نفر | 62 | 67 | 73 | 73 | 73 | 73 | |
| 9 | حمل بار داخلی توسط ناوگان هوایی | هزار تن | 24/9 | 32/1 | 37/1 | 34 | 38 | 47/2 | |
| 10 | حمل بار خارجی توسط ناوگان هوایی | هزار تن | 93/3 | 122/7 | 123/5 | 89/3 | 83 | 96 | |
| 11 | تعداد پروازهای ترانزیتی از فراز کشور | هزار پرواز | 129/8 | 145/8 | 157 | 165 | 153 | 157 | |
ماخذ: وزارت راه و شهرسازی
بررسی تحلیلی ازعملکرد
در سال 1389 بالغ بر 40 میلیون مسافر هوایی(داخلی و خارجی) درفرودگاههای کشور اعزام و پذیرش شدند. سهم بخش غیردولتی در پروازهای داخلی و خارجی به ترتیب 60 و 59 درصد کل پروازهای مربوط بوده است.
روند فزاینده «جایگزینی و توسعه ناوگان ملکی هوایی کشور» در سال 1387 و 1388 ، طی سال 1389 با کاهش مواجه گردید. معضل کمبود و فرسودگی بارز ناوگان هوایی کشور طی سال 1389 در شرایطی است که توسعه امکانات فرودگاهی کشور امکان جابجایی مسافر هوایی به میزان 73 میلیون نفر را مهیا نموده است. اعزام و پذیرش 40 میلیون نفر مسافر هوایی درمقایسه با امکانات فرودگاهی با ظرفیت 73 میلیون نفر به وضوح عدم توسعه سازگار و متناسب بخش حمل و نقل هوایی در حوزه عملکرد نهادهای دولتی و بخش خصوصی را نشان می دهد.
* نقاط قوت و ضعف در بخش هوایی
نقاط قوت
1- امکان بهره گیری از موقعیت مناسب کشور در ترافیک هوایی جهان
2- اشتیاق قابل توجه در نسل جوان کشور برای ورود به فعالیت های حمل و نقل هوایی
3- برخورداری از سرمایه های انسانی متخصص درحمل و نقل هوایی کشور
4- وجود امکانات هوانوردی و تاسیسات زیربنایی کافی و ظرفیت های بالقوه فرودگاهی
5- سابقه درخشان و تجربه مفید در زمینه فعالیت های حمل ونقل هوایی منطقه و جهان
6- استقرار سیستم های کنترل ترافیک هوایی نسبتا مناسب درکشور
نقاط ضعف
1- عدم تناسب بین ظرفیت ناوگان هوایی و ظرفیت فراهم شده برای زیر ساخت های فرودگاهی
2- غیر اقتصادی بودن بهره برداری و نگهداری تعداد قابل توجهی از فرودگاهها
3- فقدان سازماندهی مناسب برای خرید، اجاره و ساخت هواپیما و سا یر تجهیزات هوایی
4- نارسایی وظایف شوایعالی هواپیمایی به منظور هماهنگی امور هوانوردی و فرودگاهی
5- زمانبری طولانی در تامین قطعات و تجهیزات مورد نیاز
6- ارزبری تامین تجهیزات، ناوگان و تا سیسات
پیشنهادها
1- جهت گیری استراتژیک به توسعه ایر تاکسی در فرودگاهها اقماری کشور
2- عدم دخالت (مستقیم و غیر مستقیم) بخش دولتی در اقتصاد حمل و نقل هوایی کشور و آزاد سازی فضای رقابتی میان شرکت های هوایی با هدف ارائه خدمات مطلوب تر به متقاضیان خدمات
3- زمینه سازی و ترغیب بخش خصوصی ازطریق ایجاد تسهیلات لازم برای سرمایه گذاری دربخش هوایی فرودگاهی
4- افزایش تسهیلات ارزی و ریالی رقابتی بانکهای تجاری داخلی برای توسعه امور هوایی و فرودگاهی
5- بهبود روند و منطقی سازی فرایند واگذاری شرکتهای حمل و نقل هوایی به بخش خصوصی به منظور توسعه بازار و کاهش وابستگی به یارانه های دولتی
6- پرهیز از ایجاد شرکت های هواپیمایی کوچک با سهم بازار اندک و ادغام شرکت های کوچک به منظور افزایش توان رقابتی و حضور منطقی تر درتعاملات بازار
نظر شما