به گزارش خبرنگار مهر، به یقین هدف از خلق نقوش در گلیم تنها جنبه کاربردی صرف نداشته و همچنین بیان زیبایی و تزئین نبوده بلکه بیان و مفهمومی متعالی در درون خود نهفته دارد، با بررسی نقوش گلیم گیلان به این امر خواهید رسید که اغلب استادکاران و بافندگان گلیم علاوه بر جنبه زیبایی و تزئینی اثر به بیان باورها، عقاید، علایق و افکار خود در آنها پرداخته اند.
یک پژوهشگر مردم شناسی و فرهنگ مردم گيلان در این زمینه می گوید: هنرمندان گلیم باف از پدیده های طبیعی پیرامون خود الهام گرفته و آنها را بصورت تجریدی به کار برده اند، این نقوش به صورت ساده و بی پیرایه تجلی می یابند.
صنايع دستي از مهمترين فعاليت هاي اقتصادي و اجتماعي در گیلان به شمار مي رود
محمد بشرا با اعلام اینکه رنگ دست بافته ها و یا نقوش " شاد و پر تلالو " است، افزود: بدون شک تنوع و شادابی رنگ ها برگرفته از محیط و فضای زندگی آنان است این نقش ها از دانایی و تبحر استادکار بی نام و نشان گیلانی خبر می دهد که روح بی آلایش خود را با طبیعت وجودش در این طرح و نقش ها متجلی ساخته است.
وی اظهارداشت: از آنجائیكه مردم استان گیلان از روزگاران گذشته با انواع فرآورده هاي دستي و بافته هاي سنتي انس و عادت داشته و به یقین زمینه ای مناسب در روند رشد صنعت دستی اين منطقه مهیا بوده و هست.
پژوهشگر مردم شناسی و فرهنگ مردم ادامه داد: گیلان مانند هر استان ديگري دارای صنایع دستی مخصوص به خود است كه از مهمترین و جذاب ترین آنها گلیم است كه منحصر به فرد و مخصوص همین منطقه است.
بدون شک گليم گیلان در کشور از اهميت شاياني برخوردار است، چه از نظر فرهنگي به دليل انعكاس نقش هاي اصيل و سنتي اين مرز و بوم و چه از نظر اقتصادي، كه باعث تقويت اقتصاد منطقه مي شود.
صنايع دستي از مهمترين فعاليت هاي اقتصادي و اجتماعي در گیلان به شمار مي رود و نقش بسيار مهمي در اقتصاد خانواده، توسعه پايدار استان و کشور دارد.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گیلان در این باره گفت: نقوش و طرح هاي گليم این استان مبين ذهن خلاق، هوش سرشار، تلاش خستگي ناپذير، توان بالا، لطافت، طبع و ژرفاي انديشه بافندگان آن است.
نقوش و طرح هاي گليم گیلان مبين ذهن خلاق، طبع و ژرفاي انديشه بافندگان است
امید عزیزی افزود: شناخت اين نقش مايه ها و طرح ها باعث مي شود تا بافت مذهبي، اعتقادي، حقيقت زندگي، اسطوره ها و ساختار آداب و رسوم اين خطه از شمال ایران بهتر شناخته شود.
وی اظهارداشت: صنايع دستي يکي از ساز و کارهاي اقتصادي به شمار مي آيد، براي توليد اين صنايع از منابع داخلي استفاده مي شود.
مدیرکل میراث فرهنگی گیلان گفت: توليد صنايع دستي اثر مستقيم بر درآمد ناخالص ملي دارد و هرگونه افزايش در ميزان توليد و بهبود کيفيت، در افزايش آن تاثير مي گذارد.
وی همچنین با بیان اینکه هنر قالی و گلیم ایرانی مایه فخر و بالنگی هر ایرانی در جهان است، یادآورشد: در زمینه پی ریزی بنای یک اقتصاد نیرومند، فعالیت های همه جانبه‌ای لازم است و پیرامون حفظ و نگهداری صنایع بومی و دستی که مبین مظاهر هنری این سرزمین است و از طرفی در اقتصاد ملی ایران نقش بسزایی دارد باید گام‌های مۆثر و بلندی برداشته شود.
هنر قالی و گلیم ایرانی مایه فخر و بالنگی هر ایرانی در جهان است
بدو شک یکی از قدیمی‌ترین رشته های فعالیت بشر را صنایع دستی تشکیل می‌دهد و به موجب برخی از اسناد و مدارک تاریخی، سابقه پیدایش صنایع دستی به عصر حجر می رسد.
زیراندازهای سنتی که شامل حصیر، نمد، انواع گلیم، زیلو، گبه و قالی می شود از گذشته های دور تا به امروز از لحاظ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در بین تمامی صنایع دستی ایران موقعیت خاصی داشته است.
یک کارشناس صنایع دستی نیز گفت: خطه قهرمان پرور گیلان که قدمتی به بلندای تاریخ کهن ایران و سابقه‌ای درخشان در فرهنگ و هنر و تمدن جهان دارد از دیرباز یکی از مراکز مهم تولید صنایع دستی همچون زیراندازهای سنتی بوده است.
محمدعلی یوسفی افزود: از گذشته های دور تا به امروز صنعتگران سختکوش و با ذوق گیلانی کوشیده‌اند تا با تولید زیراندازهایی چون قالی و گلیم و دست بافته های دیگر اندیشه ها، افکار، ذوق و خلاقیت و در نهایت ایمان خود به خالق هستی و اعتقاد خویش به فرهنگ بومی را در قالب محصولی که در عین زیبایی واجد ارزش های کاربردی و مصرفی نیز هست، بیان دارند.
وی همچنین با اعلام اینکه نقوش، رنگ های متنوع و طرح های زیبا جلوه ای خاص به گلیم های گیلان بخشیده است، اظهارداشت: نقوش سنتی و اساطیری که در گلیم سمبل نمادها و یا نقش هایی از خواست باطنی بافندگان و یا هر کدام از این نقوش علاوه بر معانی و مفاهیم خاص خود و گذشته از جلوه نمایی در متن گلیم می تواند بیانگر آرزوها و نیازهای مردمان ساکن مناطق تولید باشند.
گلیم بافی از حیث معنوی تاثیرات روحی و روانی عمیق و بسزایی در بافندگی ایجاد می کند
این کارشناس صنایع دستی یادآورشد: گلیم بافی گرچه کمک درآمدی برای معشیت خانوارهای این مناطق است ولی از بعد معنوی تأثیرات روحی و روانی عمیق و بسزایی در بافندگی ایجاد می کند زیرا بافنده گلیم یا هر هنرمند دیگری در واقع با کار هنری خود به یک آرامش باطنی دست یافته و نیازهای درونی خویش را با ایجاد نقش و نگارهای رنگانگ و مطابق با روحیات و سلیقه خویش پاسخ می دهد.
به هر حال آنچه كه گليم را بعنوان يك هنر اصيل معرفي مي‌كند تنوع و زيبايي طرح ها و رنگ هاي آن است، در ميان صدها گليم بندرت مي توان چند گليم را پيدا كرد كه شبيه يكديگر باشند زيرا بافت آنها بر اساس طراحي از پيش آماده نبوده بلكه بيشتر تابع ذهن خلاق، ذوق و فرهنگ خاص بافنده است به عبارتی دست هاي هنرمندان همواره زيبايي هاي طبيعت را به صورت طرح ها و نقش ها بر گليم منعكس ساخته اند.
از ديگر ويژگي هاي هنري گليم نقوش عاميانه است كه از ذوق، هنر، احساس و اعتقادات بافنده سرچشمه گرفته و اين نقوش در رابطه با انسان، خطرات و انديشه اوست، نقش و نگارها ضمن اينكه ظاهري عيني و طبيعت‌گرا دارند مالامال از تمثيل، استعاره و رمز و رازهاي جهان معنوي بوده و بازتابي از آرزوهاي بلند انسان است به گونه اي كه مي توان آن را رسانه ثبت اعتقادات، ايمان ها و باورهاي آنها و انتقال آن از نسل خود به نسل بعد دانست.
نظر شما