به گزارش خبرنگار كتاب مهر : " شابك " ( international standard book number ) يا " شماره استاندارد بين المللي كتاب "، نماينده اي براي مشخصات ديگر كتاب در سيستم هاي مكانيزه است .
با استفاده از شابك مي توان كتابي را از ميان انبوهي از كتاب ها ، بدون نياز به مشخصات كتاب پيدا كرد و از اشتباهاتي كه در نتيجه يكسان بودن عنوان ، مشخصات نويسنده ، ناشر و نيز قطع هاي مختلف كتاب بوجود مي ايد جلوگيري كرد .
به گزارش مهر ، يكي از مهمترين استفاده ها وكاربردهايي كه شابك مي تواند داشته باشد در بخش توزيع و شبكه هاي پخش كتاب است . در اين بخش ها كه با انبوهي از كتاب هاي مختلف سر و كار دارند در صورت استفاده از شابك براحي ودر كمترين زمان مي توان اطلاعات مربوط به كتاب ها را ذخيره و بازبيني كرد .
يكي ديگر ازمزايايي كه استفاه از شابك مي تواند داشته باشد اين است كه در صورت فراگير شدن استفاده از شابك شبكه هاي پخش كتاب ايران مي تواند به راحتي با ديگر كشور ها وارد داد و ستد كالاي مكتوب شوند و به خاطر يكسان بودن نظام شابك در همه دنيا تنها با استفاده از يك شماره به خريد و فروش كتاب مي پردازند .
به گزارش مهر ، يكي از مشكلاتي كه در سيستم توزيع كتاب ايران وجود دارد سنتي بودن اي شبكه و نا آشنايي مديران اين موسسات با مفهومي به اسم شابك است .
اگرچه " خانه كتاب " ، اعلام مي كند كه بارها درباره مزيت استفاه از شابك درشبكه هاي توزيع كتاب اطلاع رساني كرده اما هنوز فعالان نشر و توزيع درباره مزيت ها و كاربرد آن اطلاعات چنداني ندارند .
حسين زادگان : شابك در سيستم توزيع ما تعريف نشده است
هادي حسين زادگان - مدير پخش نشر ققنوس ، گفت : " شابك " ، فقط در سيستم تك فروشي كتاب ايران ، مورد استفاده قرار مي گيرد و در شبكه هاي پخش كارايي ندارد .
حسين زادگان ، در ادامه گفت و گو با خبرنگار كتاب مهر ، افزود : عمده استفاده اي كه از شابك در سيستم توزيع و فروش كتاب ققنوس مي شود در فروشگاه ققنوس است و در سيستم توزيع ما براي بازيابي كتاب ها از نرم افزار خاصي استفاده مي كنيم .
وي درباره نرم افزار هايي كه در سيستم هاي توزيع و پخش كتاب مورد استفاده قرار مي گيرد ، گفت : هم اكنون در نوع سيستم نرم افزار در بازار وجود دارد كه بيشتر كاربرد دارد ، يكي نرم افزاري اي به اسم " جوان " ، و ديگري نرم افزار " پخشيار " ، است .
حسين زادگان در ادامه افزود : من نه شنيده ام و نه ديده ام كه كسي براي پخش كتاب از " شابك " استفاده كند و آنطور كه شنيده ام شماره اول " شابك " مخصوص انتشارات ما ( ققنوس ) است و از كاربرد بقيه آن اطلاعي ندارم .
وي تصريح كرد : هنوز جايگاه " شابك " در نشر حرفه اي مشخص نشده است و ناشران فقط مي دانند كه شابك يك شماره اي است كه براي يك كتاب خاص مشخص مي شود .
مدير پخشش " ققنوس " ، در ادامه گفت : از " باركد " مخصوص " شابك " ، مي شود در سيستم تك فروشي كتاب استفاده كرد و گاهي اوقات مجبور مي شويم حتي اين " باركد " را هم عوض كنيم و " باركد " خودمان را برروي كتاب نصب كنيم .
حسين زادگان خاطر نشان كرد : من تاكنون به مزيت هاي استفاده از " شابك " فكر نكرده ام و نمي دانم كه چه استفاده هايي در نشر ما مي تواند داشته باشد .
وي درباره نحوه شماره گذاري كتاب ها در پخش " ققنوس " ، گفت : ما در اينجا پس از ورود كتاب آنرا معرفي مي كنيم و اين معرفي شامل معرفي شناسنامه اي كتاب و اطلاعات مختصري درباره موضوع كتاب است و سپس با استفاده از نرم افزار " پخشيار " آنرا وارد سيستم مي كنيم .
وي درباره اين نرم افزار گفت : اين نرم افزاري است كه نرديك به ده سال است مورد استفاده شركت هاي پخش كتاب است و از اين طريق مي توانند موجودي انبار كتابهاي وارد و خارج شده ، تعداد كتابهاي موجود از هر عنوان ، محاسبه قيمت و ديگر موارد را بررسي كنيم .
حسين زادگان افزود : ما در اينجا شش هزار عنوان كتاب داريم كه همه آنها از طريق سيستم جستجويي كه داريم قابل بازيابي و جستجو است .
وي درباره احتمال استفاده از سيستم شماره گذاري " شابك " و هماهنگ كردن سيستم پخش " ققنوس " با اين نظام ، گفت : اين كار نياز به بررسي بسيار دارد ما هم اكنون كه از اين سيستم استفاده نمي كنيم مشكلي نداريم و تاكنون براي استفاده از " شابك " احساس نياز نكرده ايم .
مسول پخش گسترش : با خارجي ها داد و ستد نداريم
مسئول پخش گسترش ، گفت : " شابك " تعريف مشخصي در سيستم توزيع كتاب ما ندارد و نمي دانم اصلا اين " شابك " چه كاربردي مي تواند داشته باشد .
علمي در ادامه گفت و گو با خبرنگار كتاب مهر ، افزود : تاكنون اطلاعاتي درباره استفاده از " شابك " ، در شبكه هاي توزيع در اختيار ما قرار نگرفته است و نمي دانيم كه چگونه مي شود از اين شماره مي توايم در توزيع كتاب استفاده كرد .
وي گفت : ما هم در پخش گسترش مانند برخي ديگر از شركت هاي پخش از نرم افزار هاي مخصوص اين كار كه در بازار وجود دارد استفاده مي كنيم و تاكنون به فكر استفاده از " شابك " ، نيافتاده ايم .
علمي در ادامه افزود : استفاده از " شابك " ، يا عدم استفاده از آن بسته به نرم افزار و برنامه اي است كه از آن براي سيستم توزيع استفاده مي كنيم و اگر اين برنامه با " شابك " ، هماهنگ باشد ما از آن هم استفاده مي كنيم .
مسول پخش " گسترش " در ادامه ، گفت : در اين برنامه پيش بيني مشخصات كتاب ، درصد تخفيف هر كتاب ، تعداد موجود از هر كتاب ، قيمت پشت جلد كتاب ، تعداد صفحه كتاب اسم نويسنده و اسم كتاب مواردي است كه در اين برنامه مشخص شده است و ما پس از ورود كتاب جديد ، اين موارد را در برنامه مشخص مي كنيم .
وي درباره تعداد عناوين كتابهاي موجود در پخش " گسترش " ، گفت : 2500 عنوان كتاب در اينجا نگهداري مي شود كه از اين تعداد 1400 عنوان كتاب در گردش است و در مجموع يك ميلون جلد كتاب در انبار نگهداري مي كنيم .
كاظم علمي در پاسخ به اين سوال مهر كه چگنه يك عنوان كتاب را در اين برنامه مي شود جستجو كرد ، گفت : برنامه " پخشيار" با استفاده از حروف الفبا كتابي را كه مورد نياز باشد جستجو مي كند و نتيجه را اعلام مي كند .
وي درباره مشكلات استفاده از اين برنامه ، گفت : مشكلي كه ممكن است پيش ايد اين است كه گاهي اسم كتاب كه به برنامه داده مي شود به ما پاسخ نمي دهد و اين هم شايد به خاطر اين باشد كه اين برنامه تحت " داس " ( سيستم عامل ) عمل مي كند .
علمي درباره احتمال استفاده از " شابك " ، براي گسترش نشر كتابهاي ايراني در دنيا و هماهنگي با نظام هاي جهاني توزيع كتاب ، گفت : برخي از كتابهاي ما به خارج از كشور هم مي رود اما ما تاكنون با هيچ يكي از شركت هاي پخش خارجي وارد معامله نشده ايم و با آنها داد و ستد نداريم .
رستم آبادي : بازار نشر نيازي به استفاده از شابك احساس نمي كند
مهندس رستم آبادي ، طراح يكي از نرم افزارهاي مورد استفاده در شبكه هاي پخش كتاب به اسم " پخشيار" ، است . وي حدود شانزده سال قل اين نرم افزار را طراحي و روانه بازار كرده است . قيمت اين نرم افزار درحال حاضر در حدود 280 هزار تومان است .
وي در گفت و گو با خبرنگار مهر درباره آشنايي با شابك ، گفت : من نمي دانم " شابك " ، چيست ولي فكر مي كنم شماره اي است كه توسط " خانه كتاب " صادر مي شود و چندان ارتباطي با پخش كتاب ندارد .
رستم آبادي درباره كاربرد شابك در سيستم توزيع كتاب ، گفت : شابك در توزيع عمده كتاب در بازار كتاب ايران چندان كاربردي نخواهد داشت .
وي درپاسخ به اين سوال كه با توجه به گسترش استفاده از سيستم عامل " ويندوز " ، چرا اين برنامه با برنامه منسوخي مثل " داس " ، كار مي كند ، گفت : هزينه روز آمد كردن اين برنامه بسيار زياد است و تاكنون دوازه بار نسخه هاي جديدي از آن را به بازار فرستاده ايم اما هماهنگ كردن اين برنامه با سيستم عامل ويندوز بسيار هزينه برخواهد بود .
رستم آبادي درباره گنجايش اين برنامه ، گفت : اين برنامه مي تواند تا صد هزار عنوان كتاب را پشتيباني كند و اطلاعات كامل مربوط به اين تعداد كتاب را در اختيار كاربر قرار دهد .
تلاش براي تثبيت نظام شابك در ايران
به گزارش مهر ، اگرچه بخشي از پخش كنندگان كتاب با مفهوم و كاربرد شابك آشنايي ندارد اما در ميان شبكه توزيع تلاش هايي صورت گرفته است كه استفاده از اين نظام را در ايران نيز رواج دهد .
هومن حسن پور ، معاون " شركت تعاوني توزيع كنندگان كتاب تهران " و مدير پخش اتابك درباره تلاش هايي صورت گرفته در اين باره به مهر ، گفت : ما داريم تلاش مي كنيم كه استفاده از شابك را در سيستم توزيع كتاب در ايران جا بياندازيم و تلاش هايي هم در اين باره صورت گرفته است .
وي درباره نتايج اين تلاش ها افزود : ما هنوز در مراحل مقدماتي اين اقدامات هستيم و تازه رايزني هايي را وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي آغاز كرده ايم كه اطلاعات لازم در اين باره را در اختيار ما قرار دهند .
مدير پخش اتابك در ادامه افزود : هنوز بخشي از پيش داوري ها درباره پخش كنندگان كتاب وجود دارد كه بايد برطرف سود و ما سعي خواهيم كرد كه با روز آمدن كردن پخش كتاب در ايران و استفاده از شابك به سمت مكانيزه شدن اين پخش حركت كنيم .
نظر شما