خون تو در رگهاي من جاري است

به گزارش خبرگزاري مهر، ميليونها نفر از مردم زندگي خود را به كساني مديون هستند كه هرگز آنان را ملاقات نكرده اند، افرادي كه خون خود را آزادانه و بدون هيچ گونه پاداشي اهدا مي كنند. اكثريت قريب به اتفاق مردم به خون سالم دسترسي ندارند. سالانه بيش از 80 ميليون واحد خون اهدا مي شود؛ اما تنها 38 درصد آن مربوط به كشورهاي در حال توسعه است ، در حالي كه اين كشورها 82 درصد كل جمعيت دنيا را شامل مي شوند.

به علاوه ، بسياري از كشورها همچنان به اهداي خون جايگزين (توسط افراد خانواده يا دوستان بيمار نيازمند به خون) وابسته اند و در برخي كشورها نيز هنوز به اهدا كنندگان بابت خون، پول پرداخت مي شود.

بررسي ها در سراسر دنيا نشان مي دهد كه خون اهدا كنندگان داوطلب، اساس ذخيره خوني سالم محسوب مي شود، زيرا احتمال انتقال عفونت هاي تهديد كننده حيات نظير HIV و هپاتيت از طريق اين افراد به گيرندگان خون، به طور بالقوه كمتر است و براي قدرداني از چنين قهرمانان بي نام، روز جهاني اهدا كنندگان خون پايه ريزي شده است.

روز جهاني اهدا كنندگان خون بر اساس موفقيت روز جهاني سلامت 2000 پايه ريزي شد كه شعار آن "خون نجات بخش زندگي است و خون سالم با من آغاز مي شود" بود، فدراسيون بين المللي سازمان هاي انتقال خون نيز از 1995 به طور سالانه روز بين المللي اهدا كنندگان خون را پايه ريزي كرده است.

به گزارش مهر، واقعه 14 ژوئن 2006 جايگزين وقايعي نظير روزهاي ملي اهداي خون نيست، اين روز، مصادف با تولد "كارل لنداشتاينر"، برنده جايزه نوبل است كه سيستم گروه هاي خوني ABO را كشف كرد.

گرچه اميدواريم روز جهاني اهدا كنندگان خون، اهميت اهداي خون داوطلبانه را بيش از پيش جلوه گر ساخته و افراد بيشتري را به اهداي اين مايه حيات بخش مستمرا تشويق كند، ولي هدف اصلي جلب توجه تعداد كثيري از اهدا كنندگان جديد در 14 ژوئن نيست.

اين روز به منظور قدرداني و تشكر از افرادي كه خون خود را به طور داوطلبانه و بدون هيچ گونه پاداشي و فقط به دليل نجات زندگي سايرين اهدا مي كنند، برگزار مي شود. در اين روز خصوصا از اهدا كنندگان مستمر كه حداقل 2 يا 3 بار در سال خون اهدا مي كنند تقدير مي گردد.

اميد ما اين است كه نسل جديدي از اهدا كنندگان ، كار آنان را ادامه داده، و سالمترين خون ممكن را براي كساني كه در هر زمان يا مكاني به خون نيازمندند، فراهم كنند.  بنابراين ، جواني نقطه تمركز اين روز محسوب مي شود.

به علاوه، اين روز، موقعيتي براي تاكيد بيشتر بر اين حقيقت فراهم مي آورد كه اهدا كنندگان داوطلب خون، اساس يك ذخيره خوني سالم هستند زيرا ميزان ابتلا به عفونت هاي منتقله از راه خون نظير  HIV و هپاتيت در آنها به مراتب كمتر است، غربالگري اين عفونت ها ضروري است اما سالمترين اهداي خونها مربوط به سالمترين اهدا كنندگان هستند.

14 ژوئن توسط سه سازمان اصلي فدراسيون بين المللي صليب سرخ و هلال احمر، فدراسيون بين المللي سازمانهاي اهداي خون و انجمن بين المللي انتقال خون كه براي اهداي اين مايه حيات، داوطلبانه فعاليت مي كنند به عنوان روز جهاني اهدا كننده خون انتخاب شده است، سازمانهاي مذكور از طريق سازمان بهداشت جهاني به هم مرتبط مي شوند، در ميان آنها 192 عضو ايالتي، 181 انجمن صليب سرخ و هلال احمر، 50 سازمان ملي اهدا كنندگان خون داوطلب و متخصص انتقال خون از سراسر دنيا مشاهده مي شوند.

بر اساس اين گزارش اهداكنندگان داوطلب خون به سه گروه تقسيم مي شوند، شامل:

1- اهداكنندگان بار اول: اهدا كننده اي كه براي اولين بار به مراكز اهداي خون مراجعه كرده و سابقه هيچ گونه اهدايي را ندارند.

2- اهدا كننده با سابقه: طبق تعريف رسمي سازمان انتقال خون ايران، اهدا كننده با سابقه، به اهداكننده اي گفته مي شود كه سابقه اهداي خون را دارد ولي از زمان آخرين اهدا ، بيش از يكسال مي گذرد اين تعريف در برگيرنده اهداكنندگاني است كه در سال كمتر از 2 بار خون مي دهند.

سالهاست كه روش فروش خون جهت جايگزيني آن در ايران، منسوخ شده است، اين افراد به خاطر دريافت وجوه نقدي از افراد نيازمند به خون ،ممكن است به سئوالات مربوط به رفتارهاي پرخطر پاسخ صحيح ندهند و نمي توان از خون آنها به عنوان منبع تامين خوني سالم با ضريب امنيت بالا استفاده كرد.

مدت مصرف خون محدود است به عنوان مثال پكسل يا گلبول قرمز فشرده شده را بيش از 35 روز نمي توان مصرف كرد و بعد از گذشت اين مدت قابل مصرف نيست ، اهداي خون منظم باعث مي شود هميشه مقدار كافي از هر گروه خوني در دسترس باشد.

در سال 2000 ميلادي ، تامين خون كافي و سالم يكي از هفت چالش دنيا اعلام شد زيرا ازطرفي بيماريهاي ويروسي همانند ايدز و هپاتيت از طريق خون قابل انتقال است و از طرف ديگر به علت دوره پنجره يا مخفي بيماريها ممكن است داوطلبان اهداء خون ناقل ويروسهاي فوق الذكر باشند ولي نتايج آزمايشات غربالگري منفي بوده و در نتيجه  خون و فرآورده هاي خوني مورد اشاره جهت مصرف بيماران توزيع شود. به همين علت سازمان بهداشت جهاني براي افزايش ضريب سلامت خون، انتخاب جمعيت سالم براي اهدا را توصيه كرده ، لذا پاسخگويي صادقانه و صحيح به سئوالات پزشك توسط داوطلب اهداي خون در سلامت آن از اهميت ويژه اي برخوردار است.

بايد دانست كه از هر سه نفر يك نفر تا پايان عمر نياز به دريافت خون خواهد داشت ، انتقال خون سازماني منحصر به فرد است و ارائه خدمات آن توسط مراكز ديگر امكان پذير نيست.

اين را هم بايد گفت كه ماده اوليه انتقال خون خريدني نبوده و براي تهيه آن بايد پذيراي داوطلبين اهداي خون باشيم و خون و فرآورده هاي تهيه شده آن نيز به بيماران تقديم مي شود، به زبان ديگر ورودي و خروجي انتقال خون را انسانها تشكيل مي دهند.