۲۶ دی ۱۳۹۵، ۱۰:۵۰

چگونه از تله جمعیتی رها شویم؟

چگونه از تله جمعیتی رها شویم؟

تابه حال بارها و به انحای مختلف لزوم افزایش نرخ رشد جمعیت و اثرات کاهش جمعیت در گزارشها و صحبت های مسئولان ذیربط مطرح شده اما شاید بهترین مصداق برای درک این مساله، دیدن یتیم خانه ایران باشد.

قدس آنلاین نوشت: در دهه های گذشته با اجرای سیاست تنظیم خانواده و ترویج شعار «فرزند کمتر، زندگی بهتر»، نرخ رشد جمعیت کشور به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش یافت؛ موضوعی که در سرشماری سال ۱۳۹۰ کاملا آشکار شد.

کاهش نرخ رشد جمعیت و تلاش و سیاست گذاری برای عدم فرزندآوری، درحالی اتفاق می افتاد که براساس آمارهای بین‌المللی و داخلی، از سال ۱۳۷۱ خطر کاهش شدید رشد جمعیت در کشور احساس می شد؛ خطری که اعلام می کرد اگر تدبیری به موقع و صحیح اتخاذ نشود کاهش جمعیت به یک بحران اجتماعی، اقتصادی، امنیتی و سیاسی تبدیل خواهد شد.

نرخ رشد جمعیت منفی شد!

مساله ای که چندان بیراه هم نبود و حالا مدیرکل دفتر جمعیتی سازمان ثبت و احوال کل کشور، از رشد منفی جمعیت در چندماهه اخیر سال خبر می دهد؛ خبری که در ادامه نگران کننده تر هم می شود، اینکه علی اکبر محزون می گوید پیش بینی می شود در افق ۱۴۱۰ به رشد منفی جمعیت طی سال دچار شویم.

وی این را هم می گوید که نتایج سرشماری اخیر نشان می دهد جمعیت خانوار در کشور باز هم کاهش داشته و به میانگین ۳.۳ نفر در هر خانواده رسیده است.

حرف های علی اکبر محزون البته چندان تازه هم نیست؛ او در این سال های اخیر بارها از بحران جمعیتی کشور صحبت کرده و خواستار اجرای صحیح سیاست های جمعیتی شده است. همچنانکه اوایل مرداد امسال، به آمار ماه های اول سال اشاره کرد و گفت: «طبق آمار ۴ ماهه امسال، نرخ موالید به منفی ۰.۶ درصد رسیده و این به دلیل پتانسیل محدود خانوارهای تک فرزند است.»

خانواده ها به آوردن بیش از یک فرزند علاقه ندارند

مدیرکل دفتر آمار و اطلاعات سازمان ثبت احوال کشور این را هم گفت که  در سال ۹۱ اولین جهش ضعیف در افزایش نرخ موالید اتفاق افتاد که خیلی چشمگیر نبود اما با توجه به وضع قبلی، قابل توجه بود، به طوری که شاهد نرخ ۲.۹ درصد رشد موالید بودیم. در سال ۹۲ رشد موالید به ۳.۵ درصد رسید و سال ۹۳، ۴.۲ درصد شد و این بیانگر رشد امیدوارکننده موالید در کشور بود.

اما نگرانی محزون از این ماجرا ادامه داشت: «طبق بررسی‌ها به این نتیجه رسیدیم تعداد خانواده‌هایی که می‌خواهند از تک فرزندی خارج شوند بسیار محدود و سالی ۴۰ تا ۵۰ هزار نفر است بنابراین پیش‌بینی شد که با این جمعیت محدود افزایش موالید به اتمام برسد.»

مساله ای که حالا اتفاق افتاده است. اما اینکه چرا مثبت و منفی بودن نرخ رشد جمعیت مهم است موضوعی است که باید به آن بپردازیم.

همواره در بحث جمعیت و توسعه، توجه به این مهم وجود داشته که کلیدی ترین عامل توسعه، نیروی انسانی است؛ عاملی که در کنار سه عامل سرمایه مادی، عوامل طبیعی و سرمایه زیرساختی و زیربنایی به عنوان محور و موتور محرکه رشد و توسعه اجتماعی، سیاسی و اقتصادی مطرح بوده است.

رابطه رشد جمعیت کم و عقیم ماندن رشد و توسعه

محدودیت هریک از این عوامل، رشد و توسعه اقتصادی را محدود می کند، برای مثال، اگر در کشوری سرمایه و منابع مالی قوی باشد اما رشد جمعیت و به تبع آن، منابع انسانی محدود شود، فرایند رشد و توسعه عقیم خواهد ماند.

از نظر کارشناسان توسعه، اگر جمعیت کشوری جوان، مولد، فعال و کارا باشد می تواند عامل رشد و توسعه شود و به عکس، اگر جمعیت کشوری سالخورده، غیرمولد و مصرفی و ناکارا باشد، مانعی برای رشد و توسعه خواهد بود.

مثال روشن این امر، پرجمعیت ترین کشور جهان، یعنی کشور چین است که به دلیل مولد و کارا بودن جمعیت خود، توانسته بیشترین نرخ رشد اقتصادی را در بین کشورهای قدرتمند اقتصادی یعنی نرخ ۸ درصد را به ثبت برساند و مازاد درآمد ارزی خود را سالانه تا حدود ۲۰۰ میلیارد دلار ارتقا دهد.

این امر شاهدی است بر اینکه جمعیت زیاد با یک مدیریت کارآمد اقتصادی نه تنها تهدید نیست بلکه فرصتی طلایی و بی نظیر برای رشد و توسعه خواهد بود.

جبران فقدان مغزهای متفکر غرب با مغزهای متفکر کشورهای جهان سوم

پیری جمعیت در یک کشور خود به خود به جمعیت جوان و نخبه آسیب وارد می کند و آن کشور بزرگترین برگ برنده خود را در مسیر توسعه از دست می دهد؛ همانگونه که بسیاری از کشورهای پیشرفته، فقدان مغزهای متفکر خود را با مغزهای متفکر جوانان کشورهای جهان سوم جبران می کنند.

جامعه ای که در سطح بین المللی دارای جمعیت بیشتر و جوان تری است می تواند دارای ارتش و قدرت نظامی قوی نیز باشد؛ شاهد این مدعا نیز تجربه دوران دفاع مقدس و حضور جوانان در عرصه های نظامی و عملیات سرنوشت ساز است؛ جوانانی که در واقع برگ برنده ایران اسلامی برای نیل به پیروزی در نبردی نابرابر بود.

لطفا یتیم خانه ایران را ببینید

و شاید مثال بارز این روزهای لزوم وجود جمعیت جوان و بالابودن نرخ رشد جمعیت، آن چیزی است که در فیلم یتیم خانه ایران می توان دید. فیلمی که روایتی است از ابتلای جمعیت کشور به ویروس وبا و کاهش نیمی از جمعیت کشور، تا جایی که از جمعیت ۱۸ میلیونی ایران تنها ۹ میلیون نفر باقی ماندند. از این رو مطمئنا کشوری که دارای جمعیت اندک و پیر باشد توان رویارویی مقتدرانه در برابر تجاوز بیگانگان را نخواهد داشت.

اگرچه امروزه اقتدار نظامی در مناسبات بین المللی از اولویت خارج شده و دولت ها تسلط بر مناسبات جهانی را در اقتدار اقتصادی جست و جو می کنند اما در شرایطی که جمهوری اسلامی در معرض تهدیدهای جدی دشمنان سیاسی خود قرار دارد و آشکارا مورد تهدید قدرت های زورگو قرار می گیرد نمی توان از این مزیت در راستای اقتدار نظامی کشور چشم پوشی کرد.

موضوعی که البته طی سال های اخیر با توجه به مسئله روند کاهش جمعیت و حاکم شدن تفکر کنترل فرزندآوری یا فرهنگ تک فرزندی باعث ایجاد مشکلاتی برای کشور شده است.

۱۸ فرزند دربرابر ۲۰ والد/ ۲ نفر کمتر از حد جانشینی

طبق نظر کارشناسان، ایران طی سال های آتی با معضلی به نام انقراض نسلی مواجه خواهد شد؛ معضلی که در نتیجه کاهش جایگزینی فرزندان به جای والدین است، مسئله ای که با کاهش تدریجی جمعیت و رسیدن شاخص فرزندآوری به ۱.۲ بچه رخ می دهد.

با مراجعه به ارقام مرکز آمار ایران و سازمان ملل در سال ۱۳۸۵ نرخ جایگزینی برای کل کشور ۱.۸فرزند است، یعنی ۱۸ فرزند با ۲۰ نفر والد جایگزین می شوند که ۲ نفر کمتر از حد جانشینی است؛ این رقم در سال ۱۳۹۰ به حدود ۱.۶ فرزند برای هر مادر رسید که نگرانی عمیق کارشناسان حوزه اجتماعی را در پی داشت.

نکته حائز اهمیت در خصوص کاهش جمعیت برنامه ای است که سیاستمداران و استراتژیست های آمریکایی و اروپایی برای مقابله با جمهوری اسلامی ایران در نظر گرفته اند.

برژینسکی: آمارهای جمعیتی و تغییر نسل در ایران به نفع رژیم کنونی نیست

برژینسکی، مشاور سابق امنیت ملی آمریکا در مصاحبه ای با روزنامه وال استریت ژورنال در سال ۲۰۰۹ در خصوص تغییر جمعیت ایران نکته ای را بیان کرد که ابعاد بسیار گسترده ای دارد. وی در این مصاحبه گفته بود: «از فکر کردن به حمله پیش دستانه علیه تاسیسات ایران بپرهیزید و گفت و گو با تهران را حفظ کنید؛ بالاتر از همه، بازی طولانی مدتی را انجام دهید چون زمان و آمارهای جمعیتی و تغییر نسل در ایران به نفع رژیم کنونی نیست.»

 آن‌چه را که برژینسکی در یک جمله کوتاه بیان کرده، می‌توان با تفصیلی بیشتر این‌گونه بیان کرد: رشد منفی جمعیت از هم اکنون پادگان‌های نظامی کشور را تحت تاثیر قرار داده به‌گونه‌ای که ناچار، مدت سربازی افزایش یافته است. چناچه این روند منفی ادامه یابد در ۱۵ سال آینده ارتش و سپاه برای تامین نیرو با مشکلات جدی روبه‌رو خواهند شد. با این فرض که اکثر استان‌های حاشیه‌ای از قومیت‌ها و مذاهب مختلفی تشکیل شده که بعضا تحت تاثیر فرهنگ‌های بیرونی مثل عربستان سعودی هستند و رشد جمعیتی آن‌ها تقریبا ۴ برابر استان‌های مرکزی است، در آینده نیروهای مسلح چه وضعیتی خواهند داشت؟

افزایش آمار جمعیت رژیم صهیونیستی/ سالی ۲.۸

این درحالی است که جمعیت رژیم اشغالگر قدس روز به روز افزایش می یابد.، بر اساس آخرین آمار بانک جهانی، جمعیت این رژیم هر ساله به طور متوسط ۲.۸ درصد رشد داشته که یکی از بالاترین آمار میزان رشد در جهان است.

بنابراین، به نظر می رسد در ورای شعارهای جذاب و فریبنده، همراه با بیان یافته های به ظاهر علمی در زمینه فواید کنترل جمعیت، استعمارگران پی منافع خود هستند. در دهه ۷۰ و در زمان هنری کسینجر، مشاور امنیت ملی رئیس جمهور وقت آمریکا پروژ ه ای درباره تأثیر روند رشد جمعیت جهانی بر امنیت ملی آمریکا طراحی و انجام شد.

این پروژه، روند فزاینده رشد جمعیت جهانی را برخلاف امنیت ملی آمریکا دانسته و با تشریح استراتژی آمریکا در مورد جمعیت جهانی، سیاست ها و راهکارهای چگونگی همکاری سازمان های بین المللی و روش ترغیب و اقناع رهبران کشورهای مورد نظر برای کاهش روند رشد جمعیت را تبیین می کند.

سیاست هایی که در حقیقت عامل تحدید و تهدید نسل شیعه شده و نرخ رشد جمعیت ایران را به زیر صفر کاهش داده است؛ مسئله ای که می تواند زنگ هشداری برای چشم انداز آینده کشور تلقی شود.

کد خبر 3877224

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • captcha