به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از رادیو بین المللی چین، کاخ سفید ۴ مرداد از نماینده تجاری آن کشور خواست برای تضمین اصلاح جایگاه «کشور در حال توسعه» برخی اعضای سازمان تجارت جهانی از هر تدبیر ممکن استفاده کند. کاخ سفید همچنین هشدار داده است، اگر ظرف ۹۰ روز پس از آن شاهد پیشرفت قابل ملاحظه‌ای به میل خود نباشد، به اقدامات یک جانبه روی می آورد. این آخرین اخطارآمریکا نشانگر هیچ شمردن مقررات سازمان تجارت جهانی از سوی آمریکا و استفاده ابزاری آن کشور از سازمان‌ها و سلطه‌گری آن کشور است.
همان طور که همه می دانند، رده‌بندی اعضای سازمان تجارت جهانی یکی از عرف‌های این سازمان است. این امر انجام اصلاحات داخلی و باز شدن بازارهای اعضای سازمان را میسر کرده و برای تحقق اهداف سازمان مفید است. برخورد ویژه با اعضای در حال توسعه این سازمان ضامن توسعه مستمر اقتصاد آن ها است و یکی از پایه‌های سامانه تجارت جهانی به شمار می آید.
اما مدتی طولانی است که آمریکا این اصل سازمان تجارت جهانی را نپسندیده و فکر می کند کشورهای با نرخ بالای رشد اقتصادی با استفاده از این اصل سازمان تجارت جهانی حقش را خورده‌اند و خواهان اصلاح آن است. مخصوصا پس از تبدیل شدن چین به دومین قدرت اقتصادی جهان در سال ۲۰۱۰، آمریکا بر این امر اصرار بیشتر ورزیده است. دولت کنونی آمریکا حتی بارها سازمان تجارت جهانی را به طرفداری از چین و برخورد غیرمنصفانه با آمریکا متهم کرده است. این بار نیز کاخ سفید به اعمال فشار ادامه داده است که کاملا با اخلاق و مسوولیت بین المللی مغایر است و اصلاحات سازمان تجارت جهانی را دشوارتر خواهد کرد.
تعیین کشوری به عنوان کشور در حال توسعه با توجه به یک شاخص فردی انجام نمی شود بلکه با در نظر گرفتن شاخص‌های جامع از جمله ارزش تولید ناخالص، سرانه ارزش تولید ناخالص، ساختار صنایع، توان نوآوری و درآمد مردم صورت می گیرد. بر حسب هر شاخصی که باشد، در مورد چین با این وضعیت رو به رو می شویم که مجموع آمار بسیار بزرگ است اما سرانه آن بسیار کوچک است. برای مثال، ارزش تولید ناخالص چین نزدیک به ۱۴ هزار میلیارد دلار است اما سرانه آن حتی به ده هزار دلار نمی رسد طوری که نه تنها به میانگین همه کشورهای دنیا نرسیده است بلکه حتی از یک ششم آمار آمریکا کم تر است. به علاوه، از لحاظ توسعه، چین وضعیتی متوازن ندارد چرا که این کشور نه تنها کلانشهرهایی مانند پکن و شانگهای را دارد بلکه برای فقرزدایی در ۵۰۰ شهر و در میان ۱۶ میلیون نفر جمعیت خود تلاش فراوان کرده است. همچنین، براساس شاخص نوآوری فنی که با ارزیابی پنج مرجع معتبر بین المللی به دست آمده، این شاخص در مورد چین در بین رده‌های ۱۳ تا ۲۷ یعنی ۹ تا ۲۳ رده بعدتر از آمریکا قرار دارد.
بنابراین، این که آمریکا تنها بر حسب ارزش تولید ناخالص کشوری، جایگاه چین به عنوان کشور در حال توسعه را انکار می کند، امری بی پایه است.
یکی از ویژگی‌های آشکار ساختار اقتصادی کنونی جهان، همان رستاخیز کشورهای بازار نوظهور و کشورهای در حال توسعه است. اما توسعه این کشورها با جایگاه «کشور در حال توسعه» آن ها تناقض ندارد. چین که ابتکار کمربند و جاده را مطرح کرده است، در صدد تحقق توسعه مشترک کشورهای مسیر جاده ابریشم است. اما آمریکا به این بهانه، چین را دارای قدرت کشورهای توسعه یافته می داند که کاملا غیرمنطقی است و یک برنامه ریزی به منظور سلب منافع چین از حقوق یک کشور در حال توسعه است.
هفته بعد دوازدهمین دور مذاکرات تجاری بلندپایه چین و آمریکا در شانگهای برگزار می شود. آمریکا که در این مقطع چنین خواست و فشاری بر سازمان تجارت جهانی تحمیل کرده است، از سویی به دنبال تحقق خواست خود درباره اصلاحات سازمان تجارت جهانی است و از سوی دیگر، می خواهد در گفت و گوی آتی با طرف چینی در مسایل حفاظت از مالکیت معنوی و دسترسی به بازار، برگ برنده بیشتری به دست گیرد.
اما با هر پلانی که آمریکا دارد، مدیریت جهان مستلزم مشورت و رایزنی همه کشورها است و این چنین نیست که کشور قدرتمندتر حرف آخر را بزند. چین همواره از اصلاحات سازمان تجارت جهانی پشتیبانی می کند اما نیز تاکید دارد این اصلاحات باید در حال حفظ ارزش هسته‌ای سامانه تجارت چندجانبه و تضمین منافع کشورهای در حال توسعه و با روش مشورت و رایزنی صورت گیرد. چین مایل است تا در این سازمان وظایف شایسته سطح و توان اقتصادی خود را بر عهده بگیرد و قاطعانه از منافع و حقوق کشورهای در حال توسعه دفاع خواهد کرد. برای دفاع از منافع ملت و مردم، چین هرگز بیهوده تعهد نمی دهد و هیچ نوع اعمال فشار یا باج گیری نیز در مقابل چین نتیجه نخواهد داد.
نظر شما