اعتدال و میانه روی در اسلام، حقیقت انکارناپذیر و ارزشمندی است که نه تنها احترام به ادیان آسمانی را منجر می شود بلکه گفتگوی فرهنگها و تمدنها را نیز تسهیل کرده، تسامح و عدالت اجتماعی را در سایه جهانی شدن با تکیه بر هویت اسلامی اشاعه می دهد.
میانه روی و اعتدال در اسلام مفهومی انسانی و زمینه ای است تا گفتگوی میان تمدنها و فرهنگها در ابعاد مختلف زندگی اجتماعی، سیاسی و اقتصادی بر اساس مبانی علمی، لفظی و حفظ احترام به طرف مقابل به خوبی انجام گیرد. تمام ادیان ادیان آسمانی بر این مهم تأکید کرده اند اما اسلام این آخرین دین آسمانی بر آن تأکید ویژه ای دارد و از مسلمانان می خواهد تا از هر گونه افراط و تفریط جلوگیری کنند .
بی تردید رعایت اعتدال و میانه روی عاملی ارزشمند برای اشاعه تسامح، مساوات و عدالت اجتماعی است.
بسیاری از آموزه های دستوری قرآن برای ایجاد اعتدال در قوای انسانی و مهار و کنترل و هدایت آن به سوی اعتدال وارد شده است. در ارزش و اعتبار اعتدال و میانه روی همین بس که راه راست در قرآن به عنوان راه میانه از آن یاد شده است و در سوره قصص آیه ۲۲ از زبان حضرت موسی (ع) این آرزو بیان می شود که راه میانه راه درست هدایتی است و از این رو می فرماید: قال عسی ربی ان یهدینی سواء السبیل ؛ حضرت موسی گفت شاید پروردگارم مرا به راه میانه و اعتدال راهنمایی و هدایت کند.
امت اسلام امتی میانه و معتدل است. این اعتدال و میانه روی را می توان در بینش ، نگرش و گرایش امت دید. قوانین آن بر پایه اعتدال است و اخلاق و احکام و آداب و دیگر امور زندگی بر اعتدال بنیاد نهاده شده است. از این رو خداوند از امت اسلام به امت وسط و میانه یاد و آنان را بهترین امتی می داند که در روی زمین خلق شده اند. امتی که اصل اساس آن اعتدال و میانه روی در همه چیز و همه کار است و از این رو امت شاهد و نمونه و سر مشق می باشند.
با توجه به اینکه کشورهای غربی مسلمانان را افراط گرا می دانند این مسلمانان هستند که باید با معرفی دقیق آموزه ها و تعالیم اسلام، آنگونه که شایسته این دین الهی است خود و دین خود را معرفی و تبیین کرده و با رفتارهای عاقلانه و عادلانه از گونه برخورد و رفتار افراطی بپرهیزند.
بارور کردن افکار مسلمانان ضد افراط و تفریط، تحقق امنیت فکری و اجتماعی در جوامع انسانی، تحکیم مفهوم اعتدال در کشورهای اسلامی، دوری از مفاهیم افراط و تفریط و تبعات آنها، بهره گیری مسلمانان از همه امور دینی و اسلامی در زندگی معاصر از راهکارهای مبارزه با اندیشه های افراطی علیه اسلام است.
نظر شما