دکتر حمید مهدیان در گفتگو با خبرنگار مهر به ثبت اختراعات توسط سازمان ثبت اسناد کشور اظهار داشت: شورایی برای هماهنگ سازی بیشتر در زمینه حمایت و حفظ حقوق معنوی مخترعین در وزارت دادگستری تشکیل شده که وزارت علوم نیز در آن عضویت دارد اما هنوز در سال جدید جلسه ای تشکیل نشده است.
وی اضافه کرد: تقریبا تمامی مراحل انجام زمینه سازی و حمایت از یک اختراع و همچنین ایجاد زمینه تجاری سازی و استقاده عملی از اختراعات توسط مراجع ذیربط قوه مجریه انجام می شود اما کار ثبت اختراع به قوه قضاییه واگذار شده که این دوگانگی به نفع مملکت نیست.
مدیر کل دفتر امور نوآوران و ارزشیابی فناوری وزارت علوم اضافه کرد: وزارت علوم اگرچه به مصوبات قانونی در این زمینه احترام می گذارد اما نظرات علمی و منطقی خود را نیز در این زمینه به مسئولان ارائه داده و می دهد.
وی گفت: در قانونی که چندی پیش توسط مجلس به تصویب رسید، عنوان شد در صورتی که مخترعی بخواهد اختراع ثبت شده خود را به بهره برداری برساند، باید مجددا به سازمان ثبت مراجعه کند و سازمان ثبت درخواست را به دستگاههای ذی ربط می فرستد و پس از تایید آنها پروانه بهره برداری صادر می کند.
سه شرط لازم برای ثبت اختراع
مهدیان اظهار داشت: اختراع دارای سه شرط نو بودن در سطح جهان، داشتن گام اختراعی (علاوه بر نو بودن، از نظر کارشناسان آن رشته بدیهی نباشد) و داشتن قابلیت بهره برداری است که با توجه به شرط سوم، کاربردی بودن لازمه یک اختراع است و یک اختراع تنها در صورتی که کاربردی و قابل بهره برداری باشد می تواند به ثبت برسد و نیازی به بررسی مجدد برای کسب مجوز بهره برداری ندارد و بدین ترتیب قانون جدید بروکراسی را بیشتر می کند.
داشتن اختراع کیفی مهمتر از تعداد اختراعات است
وی درباره افزایش آمار اختراعات در کشور گفت: اینکه آمار اختراعات در کشور افزایش پیدا کرده کافی نیست، داشتن اختراعات کیفی و قابل استفاده مهم است و تلاش برای ایجاد و فراهم کردن شرایط جهت تبدیل اختراع به نوآوری از اهمیت بسیار بیشتری برخوردار است.
مدیر دفتر امور نوآوران و ارزشیابی فناوری وزارت علوم تأکید کرد: باید مکانیزمی ایجاد شود تا مخترعین برای دریافت ثبت و تأییدیه به وزارت علوم مراجعه کنند. در حال حاضر مخترعین معمولا برای درخواست ثبت خارج کشور و یا عضویت در بنیاد ملی نخبگان به این وزارتخانه مراجعه می کنند.
وی اظهار داشت: وزارت علوم و مراجع ذیربط آن برای ثبت اختراعات در سایر کشورها، مخترعین را از نظر مادی و تخصصی حمایت می کنند.
مراکز حامی مخترعان برای ثبت اختراع در سایر کشورها
مهدیان با اشاره به اینکه مراکزی که تابعه وزارت علوم هستند مخترعین را برای ثبت اختراعات در سایر کشورها حمایت می کنند گفت: سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران، دانشگاه تهران، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، دانشگاه علم و صنعت ایران در تهران و دانشگاه فردوسی مشهد، دانشگاه تبریز، دانشگاه شیراز و شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان در شهرستانها مراجع تابعه وزارت علوم هستند که مخترعین را در این زمینه حمایت می کنند.
وی ستاد ویژه فناوری نانو و صندوق حمایت از پژوهشگران را از دیگر مراجعی دانست که در زمینه ثبت اختراعات در سایر کشورها به مخترعین کمک می کنند، اضافه کرد: وزارت علوم در سال گذشته 150 میلیون تومان اعتبار برای ثبت اختراع در خارج و همچنین واگذاری امتیاز بهره برداری از اختراع به تولید کنندگان داخلی در اختیار داشت که با این اعتبار تا 50 درصد از هزینه مالی ثبت اختراعات در خارج از کشور و تا 20 درصد هزینه فروش امتیاز اختراع در داخل کشور را پرداخت می کرد.
راه اندازی پایگاه اطلاعاتی اختراعات ایرانیها
مدیر دفتر امور نوآوران و ارزشیابی فناوری وزارت علوم در خصوص آمار اختراعاتی که موفق به ثبت در سایر کشورها شده اند گفت: با توجه به اینکه بسیاری از اختراعات به صورت شخصی و یا از طریق سایر مراجع ثبت می شوند، آمار دقیقی در دست نیست اما وزارت علوم در نظر دارد، پایگاه اطلاعاتی اختراعاتی که توسط مخترعین ایرانی در سایر کشورها به ثبت رسیده است را راه اندازی کند که البته لازمه موفقیت در این کار همکاری کلیه مخترعان و سایر دستگاههای مرتبط با موضوع است.
نظر شما