به گزارش خبرنگار مهر، با توجه به افزایش روز افزون خودرو‌ها با هدف ساماندهی و مدیریت پارک حاشیه‌ای جهت توزیع عادلانه پارک حاشیه خیابان‌ها بین همه افراد جامعه، محدود کردن محل‌های پارک خودرو و جلوگیری از توقف‌های طولانی، کاهش بار ترافیکی محورهای پرتردد و ترغیب رانندگان به استفاده از پارکینگ‌های عمومی، شورای عالی هماهنگ ترافیک شهرهای کشور اجرای کنترل پارک حاشیه‌ای را در کل کشور تصویب کرد.
بر اساس قانون جدید در شبکه معابر شهری پرترافیک که برابر مقررات راهنمایی و رانندگی ممنوعیت توقف وجود ندارد با تصویب شورای عالی هماهنگی ترافیک شهرهای کشور، شهرداری‌ها می‌توانند برای مدیریت پارک‌های مجاز حاشیه‌ای ابزار‌ها و وسایل لازم از قبیل ایست سنج یا همان پارکومتر و یا کارت پارک نصب و برای توقف بیش از نیم ساعت در محدوده زمانی ۷ صبح تا ۲۱ حق توقف مناسبی که میزان آن به پیشنهاد شوراهای اسلامی شهر‌ها و تصویب وزیرکشور تعیین می‌شود بر طبق مقررات مربوط به اخذ عوارض دریافت کنند.
در هسته مرکزی شهر قم و خیابانهای منتهی به حرم مطهر در بیشتر اوقات شاهد حجم بار ترافیکی سنگینی هستیم که بخشی از این کندی تردد‌ها به واسطه پارک خودرو‌ها در حاشیه خیابان‌ها است.
خیابان شهدا (صفائیه) نیز از این ماجرا مثتثنی نبوده و همواره تردد در این مسیر به سختی امکان پذیر است که شهرداری قم به منظور ساماندهی به پارک خودرو‌ها در حاشیه این خیابان و در راستای کاهش بار ترافیکی در این محور مبادرت به نصب و راه اندازی پارکومترهای هوشمندی کرده است که به گفته مسئولین این پارکومترها برای اولین بار در کشور در قم آزمایش می‌شوند.
هر پارکومتر ۸ خودرو را مدیریت می‌کند
مدیرعامل سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری قم در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص نصب و راه اندازی این پارکومترها در سطح شهر قم اظهار داشت: پارکومترهای هوشمند برای اولین بار در قم و در ۱۳ نقطه از خیابان شهدا راه اندازی شد که هر کدام از این دستگا‌ها می‌تواند تعداد ۸ خودرو را در حاشیه خیابان مدیریت کند.
علیرضا اقبالیان اظهار داشت: در آینده‌ای نزدیک تعداد ۶۳ پارکومتر هومشند در بلوار امین و در مرحله بعدی چند خیابان دیگر شهر به این سیستم مجهز خواهند شد.
وی قیمت هر یک از پارکومترهای هوشمند را دو میلیون تومان برآورد کرد و افزود: این پارکومترها هر ساعت ۲۰۰ تومان از کارت اعتباری شهروندان کم می‌کند و در مواردی که خوردویی کمتر از نیم ساعت توقف داشته باشد هزینه پارک آن رایگان خواهد بود.
مدیرعامل سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری قم سقف توقف هر خوردو را دو ساعت عنوان کرد و افزود: رانندگانی که می‌خواهند برای بیش از دو ساعت در محل پارک توقف کنند باید این مدت را با مراجعه به دستگاه مورد نظر تمدید کنند در غیر این صورت با قرمز شدن چراغ پلیس راهنمایی و رانندگی می‌تواند خودروی فوق را جریمه کند.
باید پذیرفت که پارک خودرو در سطح شهر یکی از مشکلات حال حاضر اکثر شهروندان در جوامع توسعه یافته و یا در حال توسعه است و مدیریت مکان‌های پارک سعی در استفاده بهینه از فضا‌ها و کاهش این مشکل را دارد.
بدین منظور شیوه‌های مختلفی برای رفع مشکل پارک خودرو در کنار خیابان در سراسر دنیا وجود دارد ولی نمی‌توان با جرأت به بهترین راه حل اشاره کرد چرا که با توجه به ساختار اقتصادی و فرهنگی هر جامعه‌ای این راه حل‌ها می‌تواند در یک کشور قابل اجرا و در کشور دیگری غیر قابل قبول باشد.
روش‌های مختلف در دنیا در خصوص پارک خودرو در خیابان
در دنیا روش‌های مختلفی مورد بررسی قرار گرفته است که از میان آنها می‌توان به موبایل پارک اشاره کرد، این وسیله قابل استفاده برای عموم نبوده و استفاده از آن نیازمند صرف وقت است و هزینه نیز در بر دارد.
نوع دیگری از این سیستم‌ها، دستگاه‌های صدور فیش است که بدلیل پیچیدگی بالا، امکان خرابی آن زیاد بوده و فیش چاپ شده به راحتی قابلیت جعل داشته و هزینه‌هایی نیز در بر دارد و سرویس و نگهداری آن فوق العاده مشکل است و حداقل برای جمع آوری اسکناس و جایگذاری کاغذ نیاز به سر کشی دارد و کنترلی برای آن وجود ندارد و نیز وجود اسکناس در داخل آن انگیزه‌ای برای آسیب رساندن و سرقت دستگاه است.
پارکومترهای سکه‌ای نوع دیگری از پارکومترهایی است که در کشور ما اجرایی شده اما به دلیل کم ارزش بودن سکه در کشورمان و عدم دسترسی به سکه برای عموم و هزینه‌های جمع آوری و نداشتن سیستم کنترل و احتمال سرقت مورد تایید نیست.
استفاده از پارکبان‌ها نیز راه حل مناسبی برای کنترل نبوده و جعل قبوض، اهمال و هرگونه تبانی با اشخاص را در برداشته و مردم نیز برای پیدا کردن پارکبان بایستی بعد از پارک اطراف منطقه خود را جستجو کنند.
همه روش‌هایی که ذکر شد به نوعی دچار نقص بوده و به مرور زمان کارآیی خود را از دست داده‌اند تا اینکه پارکومترهای هوشمند پا در این عرصه گذاشتند.
پارکومترهای هوشمند امکان محاسبه دقیق بهای پارک را فراهم می‌کنند
پارکومترهای هوشمند مبتنی بر تکنولوژی سیستم دستگاه‌های بدون تماس و به منظور استفاده از تکنولوژی روز دنیا طراحی شده که استفاده از آن مزایایی دارد که از جمله مهم‌ترین آنها می‌توان به ایجاد درآمد بیشتر در جهت ارائه خدمات مطلوب، کمک به ارتقای سطح فرهنگ عمومی جامعه، افزایش امنیت و آسایش شهروندان، کمک به افزایش زیبایی مبلمان شهری، حذف خطای سهوی و عمدی انسانی، توجیه اقتصادی مناسب برای شهرداری و مجری طرح، سهولت کنترل برای پلیس راهنمایی و رانندگی، قابلیت انتقال داده‌ها به مرکز از طریق GPRS، امکان محاسبه دقیق بهای پارک در زمان استفاده از محل پارک و قابلیت برگشت اعتبار اضافی به کارت هوشمند کاربر، قابلیت ارتقا جهت پرداخت اینترنتی برای شهرهای مجهز به سیستم یکپارچه وایمکس، قابلیت ارتقاء جهت استفاده از کارت شهروندی و کارت‌های اعتباری بانکی در صورت تعریف در شبکه بانکی و در نهایت اشتغال زایی زیاد در مسیر تولید، نصب، راه اندازی، نگهداری و خدمات حین کارکرد اشاره کرد.
ساختار دستگاه پارکومتر هوشمند
پارکومترهای هوشمند جنس سازه کاملا فلزی دارند و ضد آب و ضد زنگ هستند که دارای دو وجه است که در یک وجه آن دو صفحه از جنس پلی کربنات یکی به عنوان کارت خوان و دیگری به عنوان نمایشگر زمان به همراه دو کلید لمسی جهت تایید و انصراف از عملکرد و تعداد ۸ کلید لمسی جهت تعیین محل پارک و زمان مورد نظر تعبیه شده است.
در وجه دیگر دستگاه تعداد ۱۶ عدد LED به زنگ‌های قرمز و سبز در قالب ۸ چراغ رنگی جهت مشخص شدن محل پارک مورد استفاده دیده می‌شود.
به هنگام نصب جهت دسترسی راحت کاربران روی دستگاه به سمت پیاده رو و پشت دستگاه برای کنترل آسان توسط پارکنما و پلیس راهنمایی و رانندگی به سمت خیابان قرار می‌گیرد.
با توجه به طراحی سیستم پیشرفته GPRS در این دستگاه اخذ اطلاعات کنترل عملکرد و درآمد هر دستگاه از طریق سیستم مرکزی مدیریت براحتی امکان پذیر است.
استفاده از باتری‌های مجزا با زمان کاربری طولانی مدت بدون نیاز به استفاده نیروی برق و خطر برق گرفتگی و مشکلات حفاری و کابل کشی از دیگر مزایای این دستگاه است.
فرهنگ سازی لازمه موفقیت پارکومترهای هوشمند
اما موفقیت این روش نیز همانند سایر عرصه‌ها نیازمند فرهنگ سازی است تا با جلب اعتماد مردم و همراهی مسئولان شهری بتوان بخشی از مشکلات تردد در محورهای شلوغ شهر را سامان داد که البته می‌توان گفت پارکنما‌ها در این طرح می‌توانند نقش موثری ایفا کنند چرا که هر دو دستگاه پارکومتر یک نفر به عنوان پارکنما با لباس‌های فرم مخصوص، کار راهنمایی و آموزش رانندگان را بر عهده دارند.
مرتضی نوران به عنوان پارکنمای پارکومترهای هوشمند در خیابان شهدای قم مشغول به کار است که وقتی از وی در خصوص استقبال مردم از این طرح سؤال شد، گفت: در روزهای ابتدایی این طرح مردم ما را با همان پارکبانان قدیم اشتباه می‌گرفتند اما وقتی آنها را با این دستگاه آشنا کردیم استقبال خوبی کردند.
وی می‌گفت ما قبل از آغاز این طرح به مدت یک هفته در خصوص چگونگی کارکرد این دستگاه و نحوه برخورد با مرم آموزش‌های لازم را پشت سر گذاشتیم و به جرات می‌توان گفت که رفتار خوب پارکنما‌ها یکی از ضروریات موفقیت این طرح است.
نوران با بیان اینکه به منظور جلب اعتماد شهروندان در اوایل کار به مدت ۱۰ روز رانندگان به صورت رایگان از فضای پارک خیابان استفاده کردند و آموزش‌های لازم نیز در طی این مدت به رانندگان داده شد افزود: یکی از مزیت‌های استفاده از پارکومترهای هوشمند کاهش مشاجرات لفظی بین پارکبان‌ها و شهروندان است و ما تنها در این مدت نقش آموزشی برای رانندگان داشتیم اما در گذشته مشکلات زیادی در خصوص مدت زمان پارک و میزان دریافت وجه وجود داشت.
به گفته کسبه این خیابان در ابتدای راه اندازی پارکومترها در خیابان شهدا برخی از رانندگان برای اینکه از این دستگاه استفاده نکنند و هزینه‌ای نپردازند خودروهای خود را در کوچه‌ها و خیابانهای فرعی این مسیر پارک می‌کردند که این امر باعث بروز مشکلاتی برای اهالی ساکن این منطقه شده بود اما با گذشت زمان و جدیت مسئولین در ادامه این طرح و استقبال مردم آینده خوبی برای این طرح پیش بینی می‌شود که امیدواریم با اجرای موفق آن در قم سایر شهرهای کشور نیز از آن بهره‌مند شوند.
..........................
مهدی بخشی سورکی
نظر شما