به گزارش خبرنگار مهر، خانه اش یا بهتر بگویم کارگاهش در یکی از قدیمی ترین محلات تبریز واقع شده است ؛ محله راسته کوچه.
از میان کوچه های پیچ و واپیچ این دالان کاهگلی تاریخ که بگذری به کارگاه سرابی اقدم یکی از مجسمه سازان شهیر تبریز می رسی که در کنار حرفه خود به عنوان یک مجموعه دار نیز شناخته شده است.
رضا سرابی اقدم را می توان با مجسمه هایی چون سربازان مشروطه مقابل استانداری تبریز یا توپ بازسازی شده جنگ های مشروطه در خانه ستارخان یا پیکر کلنل محمد تقی خان پسیان در ورودی غربی تبریز در مقابل فرودگاه شناخت.
اما در کنار این همه کار هنری سرابی اقدم را می توان مجموعه داری معرفی کرد که در خصوص مشاغل 12 گانه قدیم اقدام به فراهم آوردن یک کلکسیون ارزشمند از ابزار آلات و وسایل کار مشاغل نسبتا منسوخ شده قدیمی از 28 سال قبل کرده است.
در این خانه قدیمی که هر آن سقفش ممکن است با گریه آسمان پایین بریزد می توان اشیای قدیمی ای نظیر لنزهای عینک های قدیمی ، عکس برخی از چهره های نامدار ، نامه نمایندگان مجلس در دوره های نخستین مجلس شورای اسلامی و... به چشم می خورد.
سرابی اقدم در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به طرح نخستین موزه مشاغل ایران در تبریز اظهار داشت: در طول سالیان دراز به همراه برادر کوچکم با توجه به ذهنیت و مطالعات قبلی به دنبال اشیایی می گشتیم که نمونه واقعی و اصلی آن اکنون در مغازه ها به دست فراموشی سپرده است.
وی افزود: از همان ابتدا با هدف و برنامه خاص به پیش می رفتیم که در دورنمای آن نخستین موزه مشاغل ایران دیده می شد.
سرابی اقدم همچنین ادامه داد: ما درنظر داریم در صورت احداث موزه مشاغل در تبریز ، فردی که برای بازدید از این موزه به آن مراجعه می کند ، با ورود به موزه ، خود را در تونل زمان قرار داده و با دیدن وسایل و اشیای واقعی و اصلی ، گذری بر تاریخ کشور داشته و با مشاغلی که در تبریز رایج بودند، آشنا شود.
توان اجرایی کردن طرح موزه مشاغل در تبریز را نداریم
کلکسیون دار تبریزی که قسمتی از اشیای موزه مشاغل را در کارگاه مجسمه سازی خود جای داده است ، اذعان کرد: وجود یک موزه در شهر باعث جذب گردشگران داخلی و خارجی و همچنین افزایش رونق اقتصادی آن شهر می شود.
وی گفت: بیشتر مسئولان استانی از مجموعه مشاغل ما بازدید کرده و اظهار علاقمندی به احداث موزه مشاغل کرده اند ، ولی با این وجود حرکت موثری در این راستا صورت نگرفته است.
سرابی اقدم با بیان این مطلب که مسئولان حاضر به در اختیار گذاشتن مکانی برای موزه مشاغل هستند ، تصریح کرد: کار ما موزه داری نیست و ما توان اجرایی این کار را نداریم ، مسئولان شهر باید به این موضوع بیندیشند.
اگر گذری در موزه آذربایجان داشته باشیم ، مسلما با قالب سنگی ساخت سرنیزه مفرغی 3 هزار ساله بر می خوریم که در هیچ یک از موزه های معتبر جهان از این نوع قالب ها نمی توان پیدا کرد ؛ این سه قطعه قالب را رضا سرابی اقدم پس از 17 سال مراقبت به این موزه اهدا کرده است.
وی در این خصوص اظهار کرد: 17 سال پیش سه سنگ گران قیمت به میزان قیمت دو آپارتمان در آن زمان خریداری کردم که بعدها فهمیدم این سه سنگ قالب سنگی ساخت سرنیزه مفرعی متعلق به هزاره اول یا دوم پیش از میلاد است.
وی در ادامه افزود: 9 سال پیش رئیس موزه کانادا که از این موضوع با خبر شده بود به کارگاه مجسمه سازی من آمد و این اشیا را با یک قیمت بسیار عالی خواستار شد که من و برادرم را که هم اکنون نه صاحب خانه ای هستیم و نه بیمه شامل حال ما می شود را از این وضعیت درمی آورد ولی به خاطر کشور عزیزمان از این کار امتناع کردیم.
رضا سرابی اقدم در ادامه از خرید یک فانوس بسیار قدیمی عثمانی از یک فرد ترک به نام "عمرافندی" در کشور ترکیه به قیمت 6 میلیون تومان در سال های اخیر خبر داد و گفت: پس از خرید این فانوس ، بلافاصه موزه فرانسه به این فرد ترک تبار مراجعه کرده و خواستار خرید همان فانوس شد که نتوانست به آن دست یابد.
وی افزود: حتی موزه فرانسه توسط شخص فروشنده به ما پیشنهاد خرید دو برابر قیمت این شی قدیمی را داده بود، که ما قبول نکردیم.
اشیای مشاغل 12 گانه
تلگراف خانه یکی از غنی ترین و دیدنی ترین بخش این موزه است که دستگاه فرستنده و گیرنده تلگراف مربوط به دوره ناصرالدین شاه و دستگاه کوچک مولد برق که با دست شارژ می شود ، از جمله اشیای قدیمی این شغل است.
عطاری با جعبه های عطاری و قوطی های خارجی ، بقالی و بنکداری با قوطی های چای ، کیسه حنا و شیشه های گلاب و عطر ، بزازی و پارچه فروشی با پارچه های رنگارنگ ، حریرهای چشم نواز و مخمل های سرخ و لطیف ، نجاری با انواع اره ، گیره های مخصوص نگهداری چوب و الوار ، میخ و چکش های قدیمی ، آهنگری با بخش های آهن آلات ، فلزات و آلیاژهای قدیمی ، آنتیک فروشی ، آسیاب ، رنگرزی یا "بویاخ خانه" ، مطبعه یا چاپخانه و همچنین صحافی از 12 شغل قدیمی موجود در این موزه است.
اما یکی از شغل هایی که به نظر چشم نواز و در نوع خود قابل توجه است ، شغل دواخانه یا داروخانه است چرا که شیشه های قهوه ای رنگ دارو ، نسخه های دستی ، کتاب نسخه نویسی و همچنین دیپلم داروسازی بسیار جالب و تعجب برانگیز است.
اشیای قدیمی و دیگر هیچ
در گوشه کنار کارگاه مجسمه سازی سرابی اقدم می توان فانوس ها ، وزنه ها ، قفل ها ، شمشیرها ، وسایل جنگی و دیگر اشیای قدیمی را به عینه دید که تونل زمانی را در آنجا ایجاد کرده است.
کتاب آموزش زبان نظام آموزشی دوران قاجاریه ، نامه های قدیمی نمایندگان مجلس در زمان مشروطه ، تکه هایی از اولین خودروی وارده به کشور و چندین وسایل قدیمی دیگر مجال سرتکان دادن در این کارگاه را به بیننده نمی دهد.
ایجاد چنین موزه ای می تواند اولینی دیگر به شهر اولین ها بیفزاید
ایجاد موزه ای با عنوان موزه مشاغل ، می تواند اولینی دیگر به اولین های شهر تبریز بیفزاید و در کنار دیگر جاذبه های گردشگری کلانشهر تبریز باعث افزایش رونق اقتصادی شهر شود.
با وجود مسئولانی که تاکنون افتخارات فروانی را در زمینه های مختلف از جمله ثبت جهانی بازار تبریز و چندین مکان تاریخی دیگر را در کارنامه خود دارند ، ایجاد چنین موزه ای را نمی توان دور از دسترس دید.
............................
گزارش و عکس: شاهین بدرحیدری
نظر شما