به گزارش خبرگزاری مهر، اثر تلويزيون بر كودكان را مي توان با مشغول كردن آنان در فعاليت هاي مرتبط با محتواي مورد تماشا، نظارت بر عادت هاي تماشا، آموزش كودكان براي مبدل شدن به بيينده اي بصير، تغيير محتوا و برنامه زماني، نافذ و موثر ساخت. البته رابطه تلويزيون و كودكان اغلب به گونه اي توصيف مي شود كه گويي آنها در خلائي فرهنگي و اجتماعي با هم به مراوده مي پردازند. تلويزيون به شكلي مورد بحث قرار مي گيرد كه گويي همانند شیئی پاك پا به ميان گذاشته و كودكان نيز به وجهي تصوير و توصيف مي شوند كه گويي با علايق، نيازها، مهارت ها و دانش هاي خاصي به تلويزيون روي مي آورند. با كنش متقابل كودكان و تلويزيون و تاثيري كه اين رسانه در آنان دارد، به گونه اي برخورد مي شود كه گويي كودكان در مقابل تاثير والدين،برادران، خواهران، منسوبان،همسايگان، معلمان و دوستان مصونيت داشته اند. البته به خاطر نيازي كه براي توضيح ساده كنش متقابل كودكان با تلويزيون وجود دارد بينشي محدود و سطحي شكل مي گيرد،اما واقعيت پيچيده تراست.
كودكان و تلويزيون در مجموعه اي از شرايط اجتماعي، فرهنگي و خانوادگي عمل مي كنند كه بر پيام هاي دريافتي كودكان از تلويزيون به نحوه استفاده آنان از رسانه، ميزان آگاهي آنان به عنوان بيننده تلويزيون و بالاخره اين مطلب كه چه چيز و در چه زماني از تلويزيون پخش مي شود اثر مي گذارد.
تاثيرهاي متعادل كننده پيام هاي تلويزيوني
والدين، معلمان و سايرين اكثر اوقات و به شيوه هاي متعدد مي توانند در پيام هاي دريافتي كودكان از تلويزيون و پيام هايي كه در زندگي روزمره خود استفاده مي كنند اثر بگذارند. فرصت براي تاثير گذاري در مقاطع زماني، قبل، بعد و در حين تماشا به وجود مي آيد، زيرا در اين مقاطع براي بحث، سخنراني، بازي، تمرين، آزمون كردن، جلب توجه، توضيح و قضاوت اخلاقي زمان و جود دارد. بعضي از فعاليت ها در جلب كودكان به پيام، تفسيرآن و فراگيري از پيام هاي تلويزيوني موثر واقع مي شوند بعضي ديگر بر انجام داد و كاربرد پيام هايي كه كودكان قبلا از محتواي تلويزيون به دست آورده اند اثر مي گذارند. تعدادي ديگر از فعاليت ها به كودكان كمك مي كنند تا از محتواي تلويزيوني مطالب بيشتر و يا كمتري كسب كنند. ما اين فعاليت ها را در حدودي كه فقط والدين و يا معلمان درگيرآن هستند تشريح خواهيم كرد. اما لازم است گفته شود هر كودك، نوجوان و يا بزرگسالي كه كودك مورد نظر با آنها تماس دارد مي توانند قبل، بعد و در حين تماشا اعمالي را انجام دهند كه تاثير پيام هاي تلويزيوني را بر كودك تعديل كنند.
فعاليت هاي قبل از تماشا
والدين و معلمان مي توانند قبل از تماشاي برنامه دست به فعاليت هايي بزنند كه بر علايق و تمايل كودكان نسبت به پيام هاي تلويزيوني تاثير بگذارد و محتملا از اين طريق موجب شود كه كودكان ميزان انرژي ذهنيتي را كه صرف پرورانيدن محتوا مي سازند افزايش و يا كاهش دهند و به طبع موجب كاهش و يا افزايش فراگيري شوند. هنگامي كه تلويزيون در مدارس به كار گرفته مي شود، در صورت مشتاق بودن خود معلمان به محتوا، آنها مي توانند انگيزه هاي كودكان براي فراگيزي از برنامه را با نشان دادن ميزان مطلوبيت و منافع برنامه برايشان با توضيح دادن نحوه استفاده آنها از محتوا و بالاخره با زمان بندي انجام دادن آزموني در مورد محتوا، افزايش دهند. والديني كه مي خواهند علايق كودكان خود را برانگيزند مي توانند تمام اين كارها را انجام دهند، آنها فقط نبايد كودكان خود را ازآزمون بترسانند. هنگامي كه والدين مي خواهند علاقه كودكان را بزدايند مي توانند خود را بي اشتياق نشان دهند و بگويند كه پيام هاي تلويزيوني چقدر بي فايده و نامربوط هستند، البته بايد دقت كنند تا اين برنامه ها را در نظر كودكان جذاب و ميوه ممنوعه نسازند.
فعاليت هاي در حين تماشا
والدين و معلمان مي توانند در حين تماشاي برنامه با جلب توجه كودكان به محتوايي خاص و يا انحراف توجه از آن بر اثرهاي پيام هاي تلويزيوني تاثير بگذارند. مي دانيم كه كودكان اغلب چشم از صفحه تلويزيون بر مي دارند، گاهي اوقات به صداي برنامه گوش نمي دهند و گاهي نيز از تماشاي مهمترين بخش برنامه غفلت مي كنند. اين امر يكي از بخش هاي معمول فعاليت تماشاست كه والدين و معلمان گاهي مي خواهند برآن تاثير بگذارند و از اين طريق ميزان فراگيري از محتواي در حال پخش را افزايش و يا كاهش دهند. والدين و معلمان همچنين مي توانند درك و فراگيري كودكان از محتوا را در حين تماشا افزايش دهند. بدين معني كه در نقاطي كه برنامه با سكوت همراه است آنها مي توانند محتواي مشكل را توضيح دهند.اين توضيحات حتي زماني كه برنامه راديويي است و مجري آن را اجرا مي كند كه توضيحاتش در مورد متن از پيش تهيه شده موثر است.
فعاليت هاي پس از تماشا
پس از اينكه كودكان برنامه تلويزيوني را تماشا كردند، والدين و معلمان مي توانند با فراهم ساختن و از ميان بردن فرصت هاي تمرين و بازخورد در اثرهاي برنامه تاثير بگذارند. آنها مي توانند امكاناتي مانند مواد آموزشي، اسباب بازي و يا فرصت هاي مناسب را براي تمرين در اختيار كودكان خود بگذارند و يا آنها را از دسترس وي خارج سازند. از لحاظ فراگيري محتواي برنامه، والدين كودكاني كه برنامه خاصي را مشاهده كرده اند براي تكميل اطلاعات آنها به خريد صفحات عكس مربوط به آن برنامه مبادرت مي كنند، فراگيري را ساده تر مي سازند و به عكس والديني كه پس از تماشاي برنامه از خريد عروسك هاي آن براي كودكان خود خودداري مي كنند، فراگيري را سخت تر مي كنند همچنين معلمي كه در مورد پيام هاي اجتماعي-عاطفي موجود در مجموعه درون-بيرون زماني را براي يك بحث داغ در نظرمي گيرد به شكلي مشابه در فراگيري كودكان تاثير مي گذارد.
نظر شما