مجله مهر: میراثی که کم کم پاک می شود. تخریب، تغییر کاربری و تصمیمات نگران کننده، اتفاق هایی است که هرچند وقت یک بار تن بناهای تاریخی و دوستداران میراث فرهنگی را به لرزه درمی آورد.
در چندسال اخیر، دیگر شنیدن خبری از نابودی یا تخریب آثار باستانی و میراث فرهنگی کشور خبر عجیب و غریبی نیست. هر چند روز یکبار از نقاط مختلف کشور خبرهای متنوعی از خراب شدن و از بین رفتن میراث فرهنگی کشور منتشر می‌شود. تخریب هایی که خیلی‌هایشان به بهانه بازسازی و ترمیم انجام شده است . اما جز تخریب سودی در پی نداشته‌اند. نمونه‌های زیر تنها چند نمونه از بنا‌ها و میراث‌های فرهنگی کشور است که در روزهای اخیر خبرهای ناخوشی از آنها شنیدیم و شاید تلنگری باشد برای کسانی که مسئول حفظ این میراث گرانبها هستند.
خانه سعدی
همین چند وقت پیش بود که خبرگزاری ها از وضعیت اسفناک خانه سعدی در شیراز خبر دادند و نوشتند این بنا در حال نابودی است و صاحبان آن توان تعمیر این خانه را ندارند. این خانه از منازل تاریخی ثبت شده در سازمان میراث فرهنگی است که تحت حمایت این سازمان قرار دارد.
خانه ظهیر الاسلام
خانه‌ای قدیمی منسوب به سید زین العابدین امام جمعه، ملقب به ظهیر الاسلام است داماد ناصرالدین شاه است که حدود ۱۹ سال پیش به سازمان تامین اجتماعی فروخته شد و چند وقت پیش زمزمه‌های تبدیل شدن این خانه به پارکینگ طبقاتی به گوش می‌رسید که با واکنش اهالی محل مواجه شد. چندی پیش نیز اهالی اعلام کردند که در صورت ادامه تخریب‌ها معاون میراث فرهنگی کشور را مقصر می‌دانند.
نخستین کلانتری تهران
این بنا در ۲۳ بهمن ۱۳۸۰ در فهرست آثار ملی کشور ثبت شد. اما درست ۱۰ سال بعد در ۱۷ اسفند ۱۳۹۰ از این فهرست بیرون آمد. این بنا در بافت قدیمی بازار تهران و محله بازار آهنگر‌ها قرار دارد و طبق اعلام خبرگزاری میراث فرهنگی قرار است که اقداماتی برای آغاز تخریب این بنای تاریخی انجام شده و به جای آن برجی نخراشیده در بافت قدیمی بازار تهران احداث شود.
سرای دلگشا
این بنا مربوط به دوره قاجار و کاروانسرایی قدیمی در محله بازار تهران است که در آبان ۱۳۸۶ در فهرست آثار ملی ثبت شد و پس از آن در سال ۱۳۸۹ از این فهرست بیرون آمد و بعد از آن تخریب شد. پروژه ساخت و ساز تجاری سرای دلگشا در محله ۱۵ خرداد است که ممکن است به حریم کاخ گلستان تجاوز کند که در این صورت باعث خروج این اثر تاریخی از فهرست ثبت جهانی یونسکو نیز می‌شود.
مدرسه صدر
مدرسه صدر واقع در بازار تهران پاساژ شد. این مدرسه از دوران صفویه به جامانده که در دوره قاجار هم یکبار به طور اساسی تعمیر شده است. همچنین این مدرسه در جوار مسجد امام خمینی بازار قرار دارد و ساخت و ساز مجاور این مدرسه موجب تجاوز به حریم مسجد می‌شود.
علی بن مهزیار
در سال ۹۰ مسئولان اوقاف خبر ترمیم و توسعه حرم «علی بن مهزیار» اهواز را دادند. اما عکس‌های منتشر شده از اهواز حکایت از با خاک یکسان شدن این بنای زیارتی را می‌داد. البته به گفته منابع محلی، مرقد علی بن مهزیار نیاز چندانی به مرمت نداشت و برای توسعه و حتی مرمت نیازی به تخریب گلدسته و رواق نبود.
مدرسه دارالفنون
مدرسه دارالفنون همچنان چشم امیدش به آموزش و پرورش و میراث فرهنگی است تا هرچه سریع‌تر از این وضعیت بیرون بیاید. احمد مسجد جامعی در اسفند سال گذشته پس از بازدید از دارالفنون وضعیت ترمیم این بنای ارزشمند را تاسف آور گزارش کرد. مجسمه امیرکبیر هم در گوشه‌ای از بنا داخل قاب فلزی افتاده‌است و همچنان منتظر پایان ترمیم دارالفنون است تا در گوشه‌ای قرار بگیرد و از این وضعیت بیرون بیاید.
ارگ کریم خان
ارگ کریمخان زند در شیراز هم از دست برج سازان در امان نماند. در جوار این ارگ قرار است هتل بلند‌مرتبه‌ای ساخته شود که به گفته خیلی از کار‌شناسان حریم هوایی ارگ را مورد تجاوز قرار می‌دهد. ارگ کریمخان هنوز ثبت جهانی نشده و ممکن است این برج مانع از ثبت جهانی آن توسط یونسکو شود.
غار میرملاس
این غار در حدود ۱۸ کیلومتری شمال شرق کوهدشت قرار دارد که قدمت برخی از سنگ نگاره‌های آن به گفته برخی کار‌شناسان به بیش از ۱۲ هزار سال می‌رسد. اما متاسفانه تا حالا هیچ اقدامی برای حفظ از این غار تاریخی نشده و در سال‌های اخیر قسمت‌هایی از آن به دلیل انفجار‌های متعدد جویندگان گنج نابود شده‌است.
خانه استاد بنان
تهران در سال گذشته نیز از خانه استاد بنان خالی شد. این خانه در نیاوران و در بلندی‌های جمال آباد، نبش کوچه مینا قرار داشت که الان جای آن یک ساختمان بلند ساخته شده‌است.
نظر شما