خبرگزاری مهر- گروه استانها، مرضیه اردکانی: گفتگو با مفاخر علمی و هنری همیشه لذت بخش بوده و از فرصت هایی است که باید ثانیه به ثانیه آن را ثبت کرد، به ویژه اگر طرف گفتگوی شما پروفسوری باشد که مرز میان علم و هنر را برداشته و با ظرافتی خاص این دو مقوله را به هم پیوند داده باشد.
صحبت از پروفسور اسداله میرکریمی است؛ دانشمند و پژوهشگری که زاده قزوین است؛ هرچند آوازه او سالها قبل نه تنها در ایران بلکه در خارج از مرزهای ایران هم شنیده شده است.
وی پروفسور حشره شناسی است که علاوه بر رشته گیاه پزشکی در چندین رشته هنری شامل نقاشی وطراحی انواع حشرات، عکاسی علمی، سرودن شعر و شناخت درست موسیقی به اوج رسیده است.
اخذ اولین کارنامه علمی در قزوین
پروفسور میرکریمی می گوید: در سال ۱۳۱۸ در شهر قزوین متولد شدم. دوران ابتدایی و متوسطه را در قزوین سپری کردم. بعد از اخذ دیپلم برای ادامه تحصیل در رشته کشاورزی به تهران رفته و کارشناسی و کارشناسی ارشد خود را در رشته گیاه پزشکی در دانشگاه تهران گذراندم و چند سالی در ایران به خدمت و تدریس در دانشگاه ها پرداختم.
استاد میرکریمی در ادامه این راه پربار خود به علت توانایی ها و قابلیت هایش با دریافت بورس تحصیلی راهی کشور فرانسه می شود. وی در ادامه می گوید: در سال ۱۳۴۸ برای تحصیل در مقطع دکترا به کشور فرانسه اعزام شدم و بعد از ۵ سال مدرک دکترای خود را در رشته حشره شناسی گرفتم. رساله من در آن دوران در زمینه مبارزه بیولوژیکی با آفات کشاورزی بود که یک مطلب نوین در آن زمان به حساب می آمد.
سپس به مدت سه سال به کشورهای کانادا و آمریکا رفتم و عناوین فوق دکترا و پروفسوری را در این مدت کسب کردم.
رد پیشنهاد اقامت دائم و کار در کشورهای دیگر
این استاد گرانقدر اضافه می کند: در مدتی که در کشورهای آمریکا، کانادا و فرانسه مشغول تحصیل و پژوهش بودم، از سوی این کشورها به من پیشنهاد کار و اقامت دائم شد. ولی من ترجیح دادم با این تجربه های کسب شده به کشور خودم بازگردم.
پروفسور اسدالله میرکریمی بعد از بازگشت به ایران مشغول پژوهش و تحقیق و تالیف کتاب و تربیت دانشجو در رشته تحصیلی خود گشت و در سال ۱۳۸۶ در دانشگاه تهران بازنشسته شد. اما از آن تاریخ به بعد همچنان مشغول تحقیقات و مطالعه بوده و در کنفرانس های داخلی و خارجی زیادی شرکت کرده و دست آوردهای خود را عرضه داشته است. او در کنار فعالیت های علمی خود با ذوق و خلاقیتی ستودنی در عرصه های هنری هم به مهارت های قابل تحسین دست پیدا کرده است.
قابل ذکر است که وی در علم حشره شناسی در نقاشی و طراحی صاحب سبک در جهان است. این طراحی های آموزنده همه مخصوص خود استاد است.
نکته قابل تامل اینجاست که این شخصیت برجسته در پیشرفت زمینه های هنری خود از هیچ مربی استفاده نکرده و حتی در زمینه ی موسیقی با هنرمندان مشهور هم همکاری داشته است.
زمانی که وی از موسیقی صحبت می کند عشق و لطافت از کلامش احساس می شود. او هنر را با زندگی علمی خود درآمیخته است.
اسرار تکان دهنده از پروانه ها
شاید یکی از حیرت انگیزترین تحقیقات این نابغه علمی در مورد پروانه ها باشد اسراری که باور آن کمی سخت به نظر میرسد.
وی در این ارتباط می گوید: پروانه ها زیباترین حشرات کره زمین به حساب می آیند و سمبل عشق معرفی شده اند. ما در جهان تعداد ۵۰۰ هزار گونه پروانه داریم که ۱۵۰ هزار نوع آن در ایران زیست می کنند. البته کارشناسان این امر، تعداد یک میلیون گونه از آن را در دنیا حدس می زنند.
میرکریمی اضافه کرد: اما این حشرات زیبا یکی از دشمنان انسان و یکی از آفات مهم محصولات کشاورزی هستند. آنها با حمله به مزارع، باغات، جنگل ها و مراتع و تغذیه از گیاهان، باعث به وجود آمدن خسارات قابل توجهی می شوند.
پروانه ها پس از تخم گذاری می میرند اما از تخم آنها کرمی خارج می شود که به آن لارو می گویند. این کرم ها بسیار حریص هستند و توسط دهان ساینده و جونده از اندام های گیاهی به شدت می خورند. آنها باداشتن اعضای بادکش مانند در زیر شکم به اشیا می چسبند و به راحتی حتی از شیشه صاف هم بالا می روند و از باغی به باغ دیگر و از درختی به درختی دیگر میروند و سپس به پروانه بالغ تبدیل می شوند و حملات آنها همچنان ادامه دارد. این گونه از حشرات تاکنون فجایعی در ایران به بار آورده اند که از بین بردن محصول پنبه ایران در سال های گذشته و از بین رفتن هزاران موقعیت شغلی یکی از این فجایع است.
وی اشاره کرد: یک گونه پروانه به طول ۲ سانتی متر در ایران داریم که آفت برنج است و یک گونه دیگر داریم که محصول ذرت را در ایران از بین می برد، من این گونه ها را در ایران شناسایی کرده و نقاشی کرده ام و آن را به مملکت خودم معرفی کرده ام. البته گونه های زیاد دیگری در ایران داریم که آفات محصولات هستند؛ در این جا مجالی برای شمردن همه آنها نیست.
شایان ذکر است که پروفسور میرکریمی با الهام از زندگی پروانه ها شعری سروده است که تلفیق هنر و علم است؛ این سروده او در سازمان یونسکو به عنوان شعر برتر جهان شناخته شده و به زبان های انگلیسی و فرانسوی ترجمه شده است.
وی هدف خود را از سرودن این شعر، رساندن پیامی به مردم دنیا ذکر می کند که به ظاهر چیزی اعتماد نکنند.
سرودن اشعار مهرگان در زمینه محیط زیست و مبحث کشاورزی
این پژوهشگر علمی و هنری توضیح می دهد: در مدت ده سال مجموعه اشعاری را با نام مهرگان سرودم که شامل مطالب علمی از جمله کشاورزی، محیط زیست و ویژگی های حشرات است.
این اشعار در دو قالب طنز و جدی به اهمیت محیط زیست هشدار می دهد و هم اکنون این مجموعه اشعار به بازار نشر عرضه شده است.
جامعه باید پروفسور اسداله میرکریمی را بشناسد
وی در پایان صحبت خود اظهار می کند آماده است تا اندوخته ها و تجارب خود را به صورت رایگان در اختیار دیگران قرار دهد.
پروفسور میرکریمی باید به جامعه شناسانده شود و از خدمات او تجلیل بیشتری به عمل آید. آشنایی با شخصیت های بزرگ علمی و هنری می تواند بهترین معرف برای الگوی شاخص جوانان باشد. به ویژه شهروندان قزوینی باید با این انسان بزرگ آشنا شوند.
اسدالله میرکریمی فردی موفق از دیار قزوین است که برگ دیگری به افتخارات این شهر افزوده است و امروز باید جوانان و مردم با این مغزهای متفکر جامعه خود بیشتر آشنا شوند و به آن ببالند.
نظر شما