آهنگساز فیلم ؛ بازیگر پنهان

محمد مهدی کورنگی- آهنگساز فیلم  ضمن بیان این مطلب در گفتگو با خبرنگارمهر گفت : موسیقی فیلم در سایر کشورها یک رشته دانشگاهی مستقل است اما متاسفانه هنوز در دانشگاههای ایران این رشته تاسیس نشده است . من فکر می کنم اگر آهنگساز فیلم به طور اختصاصی تربیت شود به رشد کیفی کارهای تصویری اعم از فیلم و سریال و ... کمک شایانی می کند.

قدم نخست آهنگساز فیلم

در ابتدا آهنگساز بر اساس داستان فیلم  و تصاویری که در اختیار دارد و نیز مشورتی که با کارگردان انجام می دهد فضای اصلی موسیقی را انتخاب کرده در مورد رنگ آمیزی ( انتخاب سازها و ارکستراسیون ) تصمیم می گیرد ؛ سپس برای فضاهای متفاوتی که در داستان فیلم موجود است موسیقی های مختلفی را می سازد . بعد از ضبط ومیکس آهنگها ، بنا بر حس تصاویر ، موسیقی متناسب با آنها انتخاب و سینک زده می شود .بدین معنی که اگر زمان تصویر یک دقیقه و سی ثانیه باشد در صورتی که موسیقی مناسب با آن تصویر بلندتر بود ، اصطلاحا کات زده می شود و اگر کوتاه تر بود قسمتی از آن کپی شده و اصطلاحا لوپ زده می شود تا تایم موسیقی با تایم تصویر برابر شود .

تفاوت های موسیقی فیلم و موسیقی سریال

گورنگی  در بیان تفاوت آهنگسازی  برای فیلم و سریال گفت : در فیلم نهایتا دو ساعت تصویر وجود دارد و برای هر سکانسی از آن که نیاز به موسیقی داشته باشد ، اختصاصا موسیقی نوشته می شود اما در سریال به دلیل حجم بالای تصاویر و نیز این نکته که امکان دیدن تمام قسمتها از ابتدا برای آهنگساز وجود ندارد ، در نتیجه آهنگساز بر اساس تم یک قسمت از داستان، چند قطعه موسیقی در فضاهای مختلف و مرتبط می سازد و از میان آنها برای تصاویر مختلف به تناسب استفاده می کند .

وی افزود: اگر برای آهنگسازی یک سریال فرصت کافی وجود داشته باشد ، بهتر آن است که آهنگساز برای هر سکانسی ، موسیقی خاص آن را بسازد ، اما متاسفانه در نود درصد سریالها چنین اتفاقی نمی افتد و آخرین چیزی که به یاد تهیه کنندگان محترم می آید، موسیقی آن است . بنابراین آهنگساز مجبور است به کات زدن و یا لوپ کردن موسیقی بپردازد که همیشه در آن احتمال خطاهم هست .

ارجحیت موسیقی آکوستیک بر موسیقی الکترونیک

محمد مهدی کورنگی در بیان علت ترجیح موسیقی آکوستیک بر موسیقی الکترونیک چنین گفت : موسیقی الکترونیک در مقایسه با موسیقی آکوستیک فاقد حس است . ورود حس نوازندگان به موسیقی تاثیر شگرفی بر اثر گذاری آن خواهد داشت .

وی در مورد سبک انتخابی موسیقی خود گفت : من بیشتر ازویژگی های خود تصاویر الهام می گیرم و سازهایم را بر اساس تصاویر انتخاب می کنم و یا به عبارتی رنگ موسیقائی را با رنگ تصویر تطبیق می دهم . اغلب مجبور هستم بر اساس محدودیتهای مادی از موسیقی الکترونیک و سمپل ها نیز در کنار سازهای آکوستیک ( استفاده از سازها توسط نوازنده ) بهره ببرم . اما چنانچه محدودیتی از لحاظ مالی وجود نداشته باشد ، ترجیح می دهم بیشتر از موسیقی آکوستیک استفاده کنم مگر اینکه رنگ خاصی از تصویر را دریافت کنم که با هیچ یک از سازهای آکوستیک بتوان آن را بیان کرد . در آن صورت به میل خود به سراغ موسیقی الکترونیک رفته و از میان سمپل ها صدایی را که متناسب با آن تصویر است پیدا می کنم .

تعامل آهنگسازفیلم با کارگردان

کورنگی چگونگی تعامل آهنگساز و کارگردان را این گونه بیان کرد : برخی از کارگردانان اطلاعات خوبی در مورد موسیقی دارند . این اطلاعات لزوما نمی بایست تخصصی باشد بلکه همانقدر که کارگردان بداند از موسیقی چه می خواهد ، کافی است . به هر حال در هر زمینه از فیلم یا سریال کارگردان به دلیل داشتن اشراف کامل بر کار ، حرف اول را می زند و در مورد موسیقی هم همین طور است . اما جزئی از کارگردانان نیز هستند که قادر نیستند آنچه را که از موسیقی می خواهند بازگو کنند . بنابراین آهنگساز شاید مجبور باشد چندین مسیر را طی کند تا در نهایت به هدف کارگردان دست یابد . در این میانه برخی از کارگردانان نیز هستند که کار موسیقی را به تمامی به آهنگساز می سپارند که البته تعداد آنان بسیار اندک است .

محدودیتها و مشکلات

گورنگی در مورد محدودیتهای کار خود گفت : کمبود امکانات یک بحث کلیدی است و به مدیریت هنری کشور مربوط می شود . به هر حال تمام کسانی که مشغول انجام فعالیتهای هنری هستند امیدوارند که در آینده اتفاقات خوبی بیافتد و در تمامی زمینه ها راه برای هنرمندان هموارترشود.

وی افزود :متاسفانه هنرمند تامین نیست ، چه از نظر رفاه مادی و چه از لحاظ رفاه معنوی . ما نوازنده خوب بسیار کم داریم . شاید یکی از دلایل اصلی این موضوع این باشد که یک شخص وقتی ببیند که آینده مبهمی در یک رشته در انتظار اوست ، هر قدر هم که در آن رشته دارای استعداد و توانایی باشد ، به سراغ آن نخواهد رفت .

گورنگی با اشاره به مشکلات دیگر ،از جمله نبودن ضوابط و چارچوبهای مشخص در زمینه فعالیت موسیقی گفت : تعداد نوازندگان مسلط استودیویی ما در هر ساز به انگشتان دست نمی رسد،علت آن این است که هنرمند در جامعه ما تامین نیست .

محمد مهدی کورنگی ازده سالگی با نواختن پیانو باموسقی آشنا شد. در دانشگاه تهران به تحصیل در رشته موسیقی پرداخت و از همان زمان همکاری خود را با سازمان صدا و سیما آغاز کرد . وی علاوه بر ساخت دهها آهنگ برای خوانندگان مختلف، برای  فیلم و سریال های مختلفی چون : معجزه ازدواج ، زنبق های وحشی ، فقط به خاطر تو، کمکم کن ، مسافری از هند، غریبانه، یک خانه همسفر، برای آخرین بار، بازنده، ماجراها امین و مینا، مسافر قطبی، جمعه تعطیل نیست، جایی مثل یک باغ، یک سفر و نیم، گرفتار، اتاق اکسیژن، آوای افغان، زرگل، آیینه، روز رفتن و به دنیا بگویید بایستد - که دو مورد اخیر هم اکنون روی آنتن هستند- آهنگ ساخته است.