به گزارش خبرگزاري مهر متن كامل اين سخنراني به شرح زير است :
آقاي رئيس شورا
مديركل محترم
اعضاي محترم شوراي حكام
مايلم مراتب تشكر هيات نمايندگي خود را از دكتر البرادعي مدير كل آژانس بين المللي انرژي اتمي ابراز نمايم. همچنين بايد اذعان نمايم كه كاركنان و بازرسان آژانس تحت شرايطي سخت بسيار كوشا بوده اند.
گزارش مدير كل نشانگر روند مثبت و همكاري فعال ايران است. اين گزارش همچنين بيانگر سرعت گرفتن روند حل و فصل موضوعات است. اطلاعات ارايه شده از سوي ايران در بيش از يازده بند مختلف گزارش آژانس بررسي و تحليل شده است. البته نتيجه گيري در زمينه بعضي از اطلاعات منوط به نتايج نمونه برداري هااست كه بتدريج مشخص مي شود. همان طور كه از گزارش بر مي آيد موضوعات مذكور بعضا حل و فصل شده است و يا در حال حل و فصل شدن است.
به نظر ما، گزارش مدير كل ، بويژه بخش مربوط به ارزيابي و اقدامات بعدي ، به طور موجز در سخنراني 8 مارس 2004 ايشان بازتاب يافته و شرايط روشني را براي موضوعاتي كه بايستي در قطعنامه شوراي حكام درج شود مشخص مي كند . حتي اين سوال مطرح مي شود كه آيا اصولا نيازي به ارايه قطعنامه است يا خير؟ مطمئن هستم كه شوراي حكام آگاه است كه - با گزارش موقت مدير كل - تعداد زيادي از كشورها ، اين اجلاس را زمان مناسبي براي تصويب يك قطعنامه اساسي نمي دانند . متن قطعنامه اي از سوي يك كشور و همراهي برخي ديگر به شوراي حكام تحميل شده است و منظور من از بكار بردن اين واژه ، معني واقعي آن است.
بدون شك ، تهيه كنندگان اين قطعنامه تلاش مي كند اين استدلال را مطرح كند كه فحواي قطعنامه با گزارش مدير كل تطبيق دارد و بيانگر نقطه نظرات مطرح شده از سوي ايشان است. اما چنانچه مرور ساده اي داشته باشيم ، در مي يابيم كه اين استدلال صحيح نيست و تنها در يك نگاه باريك بينانه مي توان چنين برداشتي را از گزارش داشت.
مدير كل مكررا درگزارش هاي خود تاكيد داشته است كه :
- اين روند همكاري در حال پيشرفت است،
- همكاري گسترده اي صورت گرفته است،
- هيچ مانعي در انجام بازرسي ها نبوده است،
- پذيرش و اجراي پروتكل الحاقي داوطلبانه بوده است،
- ما به منظور اعتماد سازي داوطلبانه حق مسلم خود به غني سازي را تعليق كرديم،
- همه الزامات اساسي و فوري به موقع اجرا گذاشته شده است،
- تدابير اصلاحي بكار گرفته شده يا در حال انجام است
- وموضوعات باقي مانده يكي بعد از ديگري در حال حل و فصل شدن است.
درست است كه مدير كل به برخي نواقص اشاره دارد. اما من تصور نمي كنم كه هر ناظر منصفي اين نواقص را به منزله بازگشت اين روند و حتي تهديدي براي اين روند به شمار آورد. اين در حالي است كه مشاهده مي كنيم كه پيش نويس قطعنامه روند كندي را در پيشرفتها به تصوير مي كشد و شرايط را به جد هشدار دهنده جلوه مي دهد. به رغم برخي اصلاحاتي كه به خاطر موضع اصولي برخي از كشورها در اين پيش نويس به عمل آمده است ، اما به نظر ما اين قطعنامه همچنان يك پس رفت جدي است.
از آنجا كه وقت تنگ است و تعويق هاي مكرر جلسه و تاخيري كه در كار اين نشست حاصل شده شكيبايي برخي از اعضاي شورا را به تنگ آورده است ، من نمي خواهم به تفضيل پيشرفت هايي كه در زمينه هاي مختلف حاصل شده و موانعي كه با آن روبرو هستيم را تشريح كنم ، اما لازم مي دانم شرح موجزي را از وضعيت موجود و آينده بيان دارم كه اميدوارم مفيد باشد.
سال گذشته ما با امضاي پروتكل الحاقي اقدام به اجراي موقت آن كرديم بدون آن كه منتظر تصويب آن شويم . اين مهمترين موضوعي بود كه انجام آن از ايران خواسته شده بود براي اين كه سوء ظن ها برطرف شود و شفافيت و اعتماد لازم درباره برنامه صلح آميز هسته اي ما افزايش يابد . اكنون اين مهم تحقق يافته است.
- تعليق فعاليتهاي مربوط به باز فراوري و غني سازي
آنچه كه در بالا گفتيم درباره فعاليتهاي مربوط به بازفراوري و غني سازي صادق است . اين كار قرار بود بويژه هنگامي كه با اجراي موقت پروتكل همراه شود همه نگراني ها درباره برنامه هسته اي ايران را برطرف كند تصميم داوطلبانه ايران براي تعليق بويژه در پرتو حقوق اعضاي NPT براي استفاده صلح آميز از فن آوري هسته اي تصميمي آسان نبود . اما ايران به منظور حصول اعتماد بين المللي و افزايش شفافيت درباره برنامه هسته اي صلح آميز خود عزم سياسي خود را براي اتخاذ چنين تصميم داوطلبانه اي جزم كرد.
مدير كل در گزارش خود از اين تصميم استقبال كرد و در بند (72) تصريح كرد كه اين تصميم به اعتماد سازي كمك مي كند.
اما گويا نويسندگان اين قطعنامه براي اجتناب از تاكيد اين فرايند مثبت ، زبان انگليسي را در بند 3 قطعنامه بطور معيوبي بكار برده اند و سرسختانه در مقابل اصلاحيه NPTبراي اينكه اين بند را به نوعي به گزارش مدير كل نزديك كند مقاومت مي كند.
سه ماه قبل آژانس اعلام داشت كه ايران در ساخت تاسيسات مربوط به برنامه تبديل اورانيم UCF پيشرفت قابل ملاحظه اي داشته است. اين موضوعي مهم و عمده بود كه حل و فصل آن به راحتي انجام پذير نبود. اكنون آژانس تصديق مي كند كه اظهارنامه ايران در زمينه UCF "به نظر معتبر و موثق" است. چنانچه بازرسان بار ديگر از تاسيسات اصفهان ديدن كنند ، تنها نياز به اين دارند كه برخي اسناد را تطبيق دهند. اين نشان دهنده اين است كه اين مساله حل و فصل شده است.
برنامه غني سازي ليزري از موضوعات عمده ديگر بود . گزارش حاكي از آن است كه برنامه ما شامل دو بخش بوده است: يكي برنامه جداسازي ايزوتوپ مولكولي به روش ليزري (EMLIS) و ديگري جدا سازي ايزوتوپ به روش تبخير اتمي از طريق ليزر (AVLIS) . همان گونه كه در گزارش آمده است اطلاعات ما در زمينه برنامه جداسازي ايزوتوپ مولكولي(EMLIS) "به نظر داراي ارتباط و نتيجه منطقي" است . در زمينه برنامه جداسازي ايزوتوپ به روش تبخير اتمي از طريق ليزر (AVLIS) هر كاري را كه از ما خواسته شده بود انجام داده ايم . امادر برابر، آژانس منتظر دريافت اطلاعات تكميلي از كشورهاي ثالث در زمينه تجهيزات وارد شده مربوط به برنامه جداسازي ايزوتوپ به روش تبخير اتمي از طريق ليزر (AVLIS) است!
بنا به دلايلي كه در سند ما به آژانس (سند شماره 628 آژانس) توضيح داده شده ، و همچنين بنا به دلايل زير ، از نظر ما مساله طراحي مربوط به پي 2 و مساله تحقيقات ناتمام در خصوص مساله پلونيوم 210 به صورت نامتناسبي بزرگنمايي شده است.
الف ) مساله پي 2:
روز جمعه 13 فوريه بود كه كل دنيا به هم ريخت . در اين روز روزنامه ها در اروپا و آمريكا نوشتند كه مقامات آژانس مساله توسعه سلاحهاي هسته اي توسط ايران را كشف و تاييد كردند. روزنامه تايمز لندن ، واشنگتن پست ، لس آنجلس تايمز و فاينشنال تايمز بيشترين مخترعين اين داستان بودند و همگي داستانشان را به مقامات آژانس نسبت مي دادند.
روزنامه تايمز لندن در مقاله اي تحت عنوان "طراحي ها اثبات كرد ايران به دنبال سلاحهاي هسته اي است" به كشف طراحي هاي سانتريفيوژ جي 1 توسط مقامات آژانس پرداخت و افزود: "چندين مقام IAEA گفتند آنها معتقدند كه ايران همان طراحي هاي مربوط به بمبي كه ليبي به آژانس تحويل داد را خريده است"!
با اشاره به همان كشف ، واشنگتن پست نوشت "قبل از افشار سازي ديروز ، دولت بوش اين علائم را نشان داد كه موضع سختي عليه ايران را شروع كرده كه حاكي از اين بود كه يافته هاي جديد اطلاعاتي به شدت بيانگر اين است كه ايران اسرار هسته اي را در اختيار دارد. يك مقام دولتي آمريكا كه خواست نامش فاش نشود گفت برخي از اين چيزها را IAEA هنوز نمي داند"!
جداي از مشكلاتي كه اين مسائل در خصوص نقض اطلاعات محرمانه كه در اساسنامه آژانس و پروتكل الحاقي پيش بيني شده است ، ايجاد كرده است ، مايلم به استحضار حكام محترم برسانم كه در مورد موضوع پي 2 به صورت غير واقعي در مطبوعات و اخبار اغراق شده است.
كارشناس غني سازي اورانيوم آژانس كه كار بازرسي از طراحي ها و آزمايشهاي مربوط به پي 2 را انجام داده است و با طرف قرارداد ما كه كارشناسي است سي و چند ساله مصاحبه كرده است، بهتر از هر كس ديگري مي تواند تاييد يا تكذيب كند كه حساسيت ايجاد شده در خصوص موضوع پي 2 موجه است يا اينكه در مورد آن اغراق شده است.
براي اطلاع شما من كپي پنج عكس امضا شده توسط كارشناس غني سازي اورانيوم آژانس را همراه خود دارم. اين پنج عكس همه داستان تحقيقات و توليد سانتريفوژ پي 2 در ايران را در بر مي گيرد. همه تحقيقات و توليد در اين خصوص در يك كارگاه خصوصي انجام شده است و صرفا محدود به ساخت قطعات براي يك دستگاه سانتريفيوژ با چند قطعه روتور بوده است . اين چند قطعه هم اكنون در جعبه هايي است كه در انبار قرار دارد و توسط بازرسان مورد بازديد قرار گرفته است . اين عكس ها اينجاست هر كس مايل است مي تواند آنها را رويت نمايد. با بيان اين موارد در خصوص حيطه و مساله پلوتونيوم در مباحث اجلاس نوامبر به عنوان مساله اي كه نگراني هاي عده اي را ايجاد مي كرد برجسته شده بود اما اكنون فقط به درجه اي از دقت محاسبه دانشمندان ايراني در مورد وزن پلوتونيوم توليد شده محدود شده است. اين از جمله 11 موضوعي است كه آژانس منتظر نتايج نمونه برداريها است . ما معتقديم كه اين موضوع نيز بار آينده كه بازرسان به اين موضوع بپردازند حل و فصل مي شود . موضوع اين است كه آيا محاسبه دانشمندان ايراني كه تقريبا 200 ميگروگرم پلوتونيوم توليد كرده اند دقيق است يا ارزيابي آژانس كه معتقد است تقريقا 2 ميلي گرم يا چيزي بين اين دو عدد توليد شده است؟!
ادامه دارد...
نظر شما