ساعت هفت صبح یک روز تعطیل است، بر خلاف روزهای بین هفته که جایی برای عبور خودروها در خیابان ها نیست شهر بسیار خلوت است ولی از میدان شهید محلاتی به سمت میدان گل جایی برای پارک ماشین نیست و بسیاری خودرو خود را حتی 500 متر دورتر پارک کرده اند تا خود را به دنیای گل جنوب شرق تهران برسانند.

اسفند به نیمه رسیده و همه هیاهوی بهار و سال نو را دارند و خرید گل نیز قسمتی از این اشتیاق و هیاهوست و بازار گل مملو است از مرد و زن و کودک و بزرگ که برای خرید عید آمده اند. هر دقیقه ای که می گذرد به تعداد آدمها اضافه می شود.

این موقع سال و روزهای ابتدایی عید زمانی است که بازارچیان گل هر سال برای رسیدن آن لحظه شماری می کنند، ازدحام جمعیت بازار گل شهید محلاتی و لبخند رضایت فروشنده ها گواه این ادعاست.

مهدی یکی از فروشنده های گل مصنوعی بازار محلاتی می گوید که بازار گل نیز مانند بسیاری از کار و کسبها چشم امید به بازار شب عید دارد و به قولی زمان خلاصی از جیب خوردن است. شاید این رونق گرفتن بازار گل موجب شده تا قیمتهای این بازار با سطح شهر تفاوت چندانی نداشته باشد و فروشنده ها سود خود را بالا ببرند.

عباسی یکی از فروشنده های گل شاخه ای نیز در مورد بالا بودن قیمتها توضیح می دهد که رونق بازار گل ارتباطی مستقیم با اعیاد، مناسبتها و فصلهای مختلف سال دارد و این از دلایل تعیین کننده نوسان قیمتهای گل نیز به شمار می رود، بنابراین نزدیک شدن به بهار برای همه آنهایی که با گل سر و کار دارند یعنی حداکثر سود ممکن از حداکثر قیمت!

مشتری بازار گل باید سحرخیز باشد

 از در آهنی بازار گل و گیاه شهید محلاتی که وارد می شوی دو شعبه می شود یکی قسمت فروش گلهای مصنوعی و وسایل تزئینی و یک قسمت هم در داخل سالنی به طول 300 متر که گلهای شاخه ای و گلدان به فروش می رسد و اطرافش پر است از درختچه های آپارتمانی.

جمعیت جلوی هر غرفه آنقدر زیاد است که مشتریها به سختی می توانند از فروشنده سئوال بپرسند و باید منتظر باشند تا نوبت خریدشان برسد.

البته در این ساعت مغازه دارها که هر روز برای خرید بار خود از دم دمهای صبح به بازار گل می آیند، خرید خود را کرده و در حال بار زدن گلها به ماشین خود هستند تا هنوز نفس گلها سرد نشده به مغازه خود برسانند و روزیشان را از دلبری عطر و رنگ کسب کنند.

استقبال پامچال ها از مشتریان بازار گل

پامچالهای بنفش، زرد و قرمز به صورت دسته جمعی در صفهای منظم در جعبه های چوبی جا گرفته اند و به مردم خوش آمد می گویند و در کنارشان سنبلهایی که با غرور بهاری خود در هر گلدان جداگانه ای سفیدی شان را به رخ می کشند، چیده شده اند. اینها استقبال کنندگان بازار گل هستند.

کمی جلوتر گلهای سرخ و صورتی در گلدانهایی به اندازه یک کف دست جای گرفته اند. فروشنده اش می گوید این گل تا شهریورماه در گلدان مانده و گل می دهد و بعد تا دی ماه پیاز آن را می تواند نگهداری کرد تا دوباره برای عید سال بعد آن را بکاریم. جلوتر که می روی جمعیت زیادی در مقابل غرفه ای ایستاده و از همهمه شان می توان فهید که گویا آن جا گیاه جالبی به فروش می رسد. از کمی نزدیکتر می شد دید چه خبر است. گیاه مارپیچ با برگهای ریز همان چیزی است که توجه همه را به خود جلب کرده است.

فروشنده می گوید که نامش درختچه ژاپنی است و در سه سایز است ولی زمانی که قیمت را می گوید به جز دو سه نفری بقیه از تماشای بیشتر منصرف می کند. 35 تا 100 هزار تومان. داخل یک سالن بزرگ در سمت چپ و راست پر است از گلهای شاخه ای که در سطلهای سفیدی دلنوازی می کنند. مریم، زنبق، شب بو، نرگس و در آخر نیز گلهای ارکیده بنفش و سفید آنقدر با ظرافت با پوششی از کاغذهای رنگی در قفسه هایی چیده شده اند که خود را ملکه آن جا تصور می کنند. ارکیده هایی که بر شاخه بلندشان گلهایی درشت جای گرفته اند.

کاکتوس گل سرسبد فروشنده ها 

از سالن که خارج می شوی و از انبوه درختچه های مختلف آپارتمانی و باغی می گذری غرفه هایی را می بینی که پر است از گیاه پراقبال امروز "کاکتوس". کاکتوس گیاهی است که در چند سال اخیر مردم رغبت بیشتری برای نگهداری از آن در خانه پیدا کردند چرا که مراقبت کمتری نیاز دارد و آفتاب و نور کم. دهها مدل از این گیاه خوش اقبال درعرضه به خریداران چیده شده اند. یکی مدلی شبیه دو گوش موش دارد، دیگری گل قرمز رنگ بر سر و حتی یکی از آنها شبیه گل مرداب است. خریداران کاکتوسها تنگهای شیشه ای و ظرف های چینی بزرگ به شکل فنجان به دست دارند تا کاکتوسهای انتخاب شده شان را فروشنده برای آن در این ظرفها بکارد.

فروشنده های کاکتوس آنقدر سرشان شلوغ است که به زحمت به سئوال ها جواب می دهند. می پرسم که چرا اینقدر تقاضا برای این گیاه وجود دارد و او جواب می دهد که ایران شرایط آب و هوایی مناسبی برای تولید کاکتوس دارد و تنوع شکلی آن مورد توجه خریداران قرار می گیرد و معمولا اغلب تولیدات آن در داخل کشور به فروش می رسد.

وی ادامه می دهد که این کاکتوسها معمولا در گلخانه های شهریار تولید می شوند. قیمت مناسب کاکتوس ها که بسته به نوع و اندازه شان از 500 تا پنج هزار تومان فروخته می شود نیز باعث شده بود که فروشنده هایش مشتری بیشتری از دیگر غرفه ها داشته باشند.

در کنار همه غرفه ها ماهی شب عید و هفت سین نیز چیده شده تا رونق بازار گل به خاطر نزدیکی عید بیشتر شود.

یکی از فروشنده های گل شاخه ای که مشتری کمتری دارد در مورد این که گلهای بازار محلاتی از کجا تامین می شود می گوید: گلها و درختچه های ما از محلات، کرج، شهریار و بخشی هم از باغات شمال می آید.

کورس گلهای طبیعی و خشک در بازار گل

بخش دوم بازار گل و گیاه شهید محلاتی، محل فروش گلهای مصنوعی و وسایل تزیینی است و البته خریداران و طرفداران کمی هم ندارد و غرفه هایش اگر شلوغ تر از غرفه های گل طبیعی نباشد کمتر نیست. کورس سنگین و فشرده ای بین این دو بخش وجود دارد تا هر کدام مشتریان بیشتری جذب کنند. غرفه های زیادی گل مصنوعی و جعبه های کادویی می فروشند. گل مصنوعی از شاخه ای 300 تا 5 هزار تومان نیز وجود دارد. اغلب رنگهای کرم و قهوه ای دارند و یا سفید و مشکی، شاید با دکور خانه های مدرن امروز تناسب بیشتری دارد.

تنگهای شیشه ای و ظرفهای سفالی چیده شده در جلوی غرفه ها عبور را برای مردم سخت کرده است. ظرفهای سفالی با نقشهای گل آفتابگردان و دهها طرح و رنگ شاد که گویا متقاضی زیادی دارد از یکی از خریداران می پرسم که این ظرفها چه مصرفی دارد و می گوید که ما برای گذاشتن سبزه عید این ظرفها را می خریم.

کمی جلوتر جعبه های پر از پروانه های رنگی نگاه را می دزدد. پروانه های بی جانی که در جعبه های فندقی رنگ میخکوب شده اند ولی باز هم این پروانه ها هستند که جعبه را زیبا کرده اند نه این جعبه ها که به قول فروشنده تراش دست دارد و بسیار گران است. این مغازه پر است از اجناس بی جان، گل های طبیعی خشک شده و پروانه ها، همه نوع گل طبیعی این جا هست ولی سفت و بی جان و البته شکننده. این مغازه اختتامیه این بخش از بازار است و در اینجا مشتری ها به بن بست می رسند.

 بازار یا گورستان گل و گیاه

هیاهوی مردم در بازار گل بیشتر و بیشتر می شودو همه می خواهند هر چه زودتر خریدهای خود را کامل کنند تا پیش از این که بازار گل تعطیل شود. ولی ازدحام جمعیت مانع از این نمی شود که شاخه های گلی که زیر پای عابران مانده از چشم دور بماند. در گوشه های مختلف غرفه ها نیز تلی از گلهای مرده ایجاد شده اند و خاطر را آزرده می کنند. در این دقایق پایانی بازار گل جای خود را به گورستان گل می دهد.

رضا یکی از غرفه داران بازار گل در این مورد می گوید که همیشه این میزان ضایعات گل وجود دارد و تازه در برخی روزها بسیار بیشتر از امروز است. امروز به دلیل نزدیکی به عید فروش بیشتر و دور ریز کمتری داشتیم. وی ادامه می دهد که زمان کسادی بازار گل میزان تلفات بازار به ۵۰ درصد و شایدم هم بیشتر می رسد. روزانه در دو بازار شهید محلاتی و امام رضا دو میلیون شاخه گل عرضه می شود که 50 درصد این میزان تلفات و ضایعات است.

 سهم ایرانیان از گل یک پانزدهم دنیاست

ساعت 10 است و جمعیت کم باقی مانده در بازار گل نیز با دستانی پر از گلهای مصنوعی و گلدان وگلهای شاخه ای در حال ترک کردن بازار هستند. سکوت جای همهمه را می گیرد و خواب نیمروزی بازار گل آغاز می شود. اما هنوز در تعجب هستم که چرا با وجود علاقه فراوان ایرانی ها به گل سرانه مصرف در کشور ما به ازای هر 15 نفر یک شاخه گل و متوسط این سرانه در دنیا به ازای هر نفر یک شاخه است.